HABER MERKEZİ – Kayıp yakınları ve İHD tarafından Amed, Êlih ve Colemêrg’de düzenlenen eylemlerde gözaltında kaybedilen ve katledilen İbrahim Gündem, Abdullah Tarım ve Sait Akın için adalet istendi.
İnsan Hakları Derneği (İHD) ve kayıp yakınları Amed, Êlih ve Colemêg’de kayıpların akıbetini sormak ve faillerin yargılanmasını talep etmek amacıyla düzenledikleri eylemlerine bu hafta da devam etti.
AMED
İnsan Hakları Derneği (İHD) Amed Şubesi ve kayıp yakınları “Kayıplar bulunsun failler yargılansın” eylemlerinin 867’nci haftasında Rezan (Bağlar) ilçesinde bulunan Koşuyolu Parkı İnsan Hakları Anıtı önünde bir araya geldi. Eyleme, kentte bulunan sivil toplum örgütü temsilcileri ve kayıp yakınları katıldı. Eyleme katılanlar kayıpların fotoğraflarını taşıdı. Yine alanda kayıpların fotoğraflarının yer aldığı pankart yer aldı. Bu hafta 25 Eylül 1991’de Amed’in Hezro (Hazro) ilçesi Qenderhel Mahallesi’nde gözaltına alınıp kaybedilen İbrahim Gündem’in akıbeti soruldu.
Kaybettirilen İbrahim Gündem’in hikayesini İHD Amed Şubesi Kayıp Komisyonu üyesi Ali İhsan Demirtaş okudu. Okunan hikaye şöyle: “İbrahim Gündem, 1952 yılında Amed’in Hezro ilçesi Qenderhel köyünde dünyaya gelir. Evli ve 9 çocuk babasıdır. Ailesi ile birlikte Hezro ilçesine bağlı Qenderhel köyünde çiftçilik ve hayvancılık ile geçimini sağlamaktadır. 25 Eylül 1991 tarihinde köyde ikamet eden baba Ahmet Gündem’in evine, gece saat 01.00 sıralarında Üsteğmen Kenan Şahin ve beraberindeki bir grup asker tarafından baskın düzenlenir. Baskında Ahmet Gündem’in oğlu İbrahim Gündem, askerlerce gözaltına alınır. Sabah bırakılacağının belirtilmesi üzerine, karakola giden Ahmet Gündem, oğlu İbrahim Gündem’i sorar, ancak kendisine ‘gözaltına alınmadı’ yanıtı verilir.
Bunun üzerine Ahmet Gündem, oğlu İbrahim’in bulunması ile ilgili girişimlerini sürdürür. Hazro Cumhuriyet Savcılığı’na gider. Savcılık, Ahmet Gündem’i yeniden karakola yönlendirir. Bunun üzerine Ahmet Gündem, bir kez daha karakola resmi dilekçe ile başvuruda bulunur. Ancak, yazdığı hiçbir dilekçeye yanıt verilmez. Bu kez Diyarbakır Valiliği’ne gidip oğlunun akıbetini sorar. Valilikçe aranan karakoldan, ‘Biz almadık’ yanıtı verilir. Ardından İl Jandarma Alay Komutanlığı’na giden Ahmet Gündem, burada ‘Devleti suçluyorsun, devlet böyle şeyler yapmaz’ şeklinde azarlamalara ve tehditlere maruz kalır. Ahmet Gündem, oğlunun gözaltında kaybedildiğine dair girişmelerini bir süre daha sürdürür. Ancak bu süre zarfında tehditlere maruz kalır. 15 Şubat 1993 tarihinde asker ve korucular tarafından evi yakılan Ahmet Gündem, 15 kişiden oluşan aile fertleri ile birlikte Amed merkeze göç etmek zorunda kalır. İbrahim Gündem’in annesi Meryem Gündem, yıllarca oğlunun yaşadığına dair bir haberin gelmesini bekler. Ne yazık ki Meryem ana da tıpkı Berfo, Fatma, Elmas, Asiye ve Arife ana gibi çocuklarına kavuşamadan bu hayattan gözü açık bir şekilde göçüp gitti.”
Açıklama yapılan oturma eylemi ardından sona erdi.
ÊLIH
İHD Êlih Şubesi ve kayıp yakınları, eylemlerinin 703'üncü haftasında Gülistan Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde bir araya geldi. “Kayıplar bulunsun, failler yargılansın” pankartının açıldığı eyleme, insan hakları savunucularının yanı sıra siyasi parti ve sivil toplum örgütü temsilcileri de katıldı.
Bu haftaki eylemde, Eylül 1994 tarihinde Êlih merkez Kültür Mahallesi’nde bulunan evinden Pınarbaşı Mahallesi’ndeki ekmek fırınına giderken Aydın Aslan Caddesi’nde beyaz renkli bir arabaya zorla bindirilerek kaçırılan Abdullah Tarım’ın akıbeti soruldu. Abdullah Tarım'ın hikayesini İHD Şube yöneticisi Metin Nas okudu. Okunan hikaye şöyle: ‘‘Yıllardır kendisinden haber alamadığını belirten eşi iki çocuğuyla perişan bir halde olduklarını, eşinin kaçırılmasından sorumlu kişilerin yargılanmasını istediklerini belirtmişlerdir. Yıllardır adalet bekleyen ailelere, hala yanıt vermiyorlar. Şimdi tarihi yeniden yazmaya ve yaptıklarının kötü olmadığına insanları inandırmaya çalışıyorlar. Ancak bunun en önemli adımlarından biri şüphesiz geçmişin kirli ve karanlık sayfalarıyla samimi bir yüzleşme ile mümkün olabilecektir."
Açıklama oturma eyleminin ardından son buldu.
COLEMÊRG
Colemêrg’de kayıp yakınları, eylemlerinin 193’uncu haftasında Gever (Yüksekova) ilçesindeki Sanat Sokağı’nda bir araya geldi. “Failler belli, kayıplar nerede”, “Kayıplar bulunsun failler yargılansın” pankartları ile kayıpların fotoğraflarının taşındığı eyleme, Kayıp yakınlarının yanı sıra sivil toplum örgütü ve siyasi parti temsilcileri katıldı.
Bu haftaki eylemde açıklamayı okuyan İHD Colemêrg Şube Eşbaşkanı Ozan Akbaş, 25 Eylül 1995 yılında Gever’de gözaltında katledilen Sait Akın’ın failleri soruldu.
1996 yılında Gever’e bağlı Befrica köyüne Binbaşı Mehmet Emin Yurdakul ve komutasındaki askerlerce düzenlenen baskında köy halkına ağır işkencelerin yapıldığını söyleyen Ozan Akbaş, “Köylüler patos yapıyordu ve konuşmayanları patosa atmakla tehdit etti. Ardından işkence ile birçok köylüyü operasyon bölgesine götürdü. Gelinen bir tepenin başına önce bir köy sakinini gönderen ekipler belirlenen bir yeri kazmasını istedi. Kazı yapılması ile birlikte sığınaktan bir kişinin çıkarıldığını gören askerler bu sefer Sait Akın’ın sığınağa gidip başka bir tarafı kazmasını emretti” ifadelerini kullandı.
Sait Akın’a işkence yapılacak gözaltına alındığını belirten Ozan Akbaş, “Akabinde zorla alana gönderilen Akın, tam kazıya başladığı sırada bölge bomba ile patlatıldı. Askerler olay yerine yanaşmadan köylülere Sait Akın’ın cansız bedenini getirmelerini emretti. Binbaşı Mehmet Emin Yurdakul tüm köylülerin katledilme emrini verdi. Köyden kaçmayı başaranlar durumu Hakkari milletvekiline anlattı. Dönemin Valisi ile görüşen milletvekili köyde bir katliamın yaşandığını dile getirdi. Olay yerine helikopterle gelen Vali, ölüm emri verilen köy sakinlerinin kadınlardan, çocuklardan, yaşlılardan oluşan siviller olduğunu teyit etti ve çok daha büyük bir katliamın önüne geçti” dedi.
Açıklama oturma eylemi ile son buldu.