Çatışmalarda yakınlarını kaybedenlerin süreçten beklentileri

İSTANBUL - Çatışmalı süreçte yakınlarını kaybedenler, Kürt sorununun çözümüne dair beklentilerini “Mesele silahın bırakılması değil, mesele adil bir barış yapmaktır. Bunun için dilimiz üzerindeki yasak kaldırılsın, cezaevleri boşaltısın” sözleriyle anlattı. 

DEM Parti İmralı heyeti, 28 Aralık 2024 ve 22 Ocak’ta İmralı F Tipi Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde ağır tecrit koşullarında tutulan PKK lideri Abdullah Öcalan’la görüşme gerçekleştirdi. 28 Aralık’taki görüşme sonrası, Abdullah Öcalan Kürt sorunun çözümüne dair, 7 maddelik bir deklarasyon yayınlayarak toplumun tüm kesimlerine çağrıda bulundu. 
 
Çatışmalı süreçte yakınlarını kaybeden aileler, DEM Parti İmralı heyetinin Abdullah Öcalan’la yaptığı görüşmelerde Kürt soruna dair kamuoyuna sunduğu 7 maddelik yol haritasını, iktidarın bu süreçteki dil ve tutumu ile kendi taleplerine dair değerlendirmelerde bulundu.
 
‘BİZE AİT OLMAYAN BİR KİMLİK VE DİL DAYATILIYOR’
 
Mêrdîn’in Kerboran (Dargeçit) ilçesine bağlı Deywan köyünde doğan Raziye Küçükkaya (37) 1992 yılında devletin koruculuk dayatmasından dolayı Meletî’ye taşınmak zoruna kaldıklarını söyledi. Meletî’de de devletin baskılarına maruz kaldıklarını ifade eden Raziye Küçükkaya, “Bu saldırılardan kaynaklı İstanbul’a taşınmak zorunda kaldık. Bize ait olmaya bir kimlik dayatılıyordu. Bu dayatmalar ve inkar hala devam ediyor. Ama tüm bu baskılara rağmen kendi dilimizdin, kültürümüzden ve fikrimizden vazgeçemedik” dedi. 
 
‘ÖLÜMLERİ YARIŞTIRMAMALI’
 
Amed’in Sûr ilçesinde 2015’teki özyönetim direnişinde kuzenini yitirdiğini ifade eden Raziye Küçükkaya, “Amcamdan 35 yıldır haber alamıyoruz. Eğer devlet bizimle bir barış ve müzakere yapılmak isteniyorsa ölümleri yarıştırmasın. Bu savaşta en büyük bedeli Kürt halkı verdi. İmralı ile görüşme yapılıyorsa verilen mücadele sayesindedir. Bu nedenle anadil sorumuz devam ederken, binlerce insanımız cezaevinde tutsak edilirken ve her gün evlerimiz basılırken ‘Erdoğan’ın ya silah bırakacaklar ya gömülecekler’ deyip silah bırakmayı dayatamaz. Çünkü Kürtler keyfinden silah alıp dağa gitmemiş. Her zaman barış istedik ama karşı taraf buna yanaşmadı. Savaşın bitmesini ve onurlu bir barışın olmasını hepimiz istiyoruz. Onların okulları varsa bizim de olmalı, onlar kendi ana dilini nasıl özgürce konuşabiliyorlarsa biz Kürtler de ana dilimizi her yerde konuşabilmeliyiz. Türkler nasıl kendi topraklarında onuruyla yaşıyorsa, biz Kürtlerde kendi topraklarımızda özgürce yaşamalıyız. Kimseden bir şey istemiyoruz. İnsan olmaktan kaynaklanan doğal haklarımızın iade edilmesini istiyoruz. Kürtler eski Kürtler değil. Milyonlarca Kürdü kandıramazlar.  Onursuz bir yaşamı kabul etmiyoruz. Kimse böyle bir şey umut etmesin. Bilincimiz ve inancımız bizde olduğu sürece kendi dilimizden ve topraklarımızdan vazgeçmeyeceğiz” dedi.   
 
EŞİT HAKLAR
 
Tüm halkların eşit bir şekilde yaşamasından yana olduklarını belirten Raziye Küçükkaya, “Eğer bir ülkede beraber ve eşit bir şekilde yaşayacaksak, onlar kendileri için ne istiyorlarsa biz de aynısı istiyoruz. 40 yıldır Kürt halkı bir mücadele veriyor bu uğurda binlerce evladını toprağa verdi ve vermeye de devam ediyor. Eğer taleplerimiz yerine gelecekse tabi ki de barış isteriz. Buna karşı değiliz. Yani bir ülke düşünün; bir halk o ülkede kendi anadilini öğrenme hakkına sahip değil. Yani burada bir özgürlükten ve barıştan söz etmek mümkün değil. Barış ancak eşit hakların sağlanmasıyla mümkündür” diye belirtti. 
 
KÜRT SORUNU
 
Mêrdîn’in Nisêbîn (Nusaybin) ilçesinde dünyaya geldiğini ve evlendikten sonra İstanbul’a yerleştiğini söyleyen Gurbet Taş (44), “Kardeşim 2015 yılında özyönetim direnişleri sonrasında PKK’ye katıldı. Katıldıktan 4 yıl sonra çıkan bir çatışmada hayatını kaybetti. Bu acıyı her zaman yüreğimizde hissedeceğiz ve her zaman onların izinde olacağız. Ama bir barış olacaksa Kürt sorunun çözülmesini ve Kürtlerin haklarını verilmesini istiyoruz. Kimsenin çocuklarının ölmesini istemiyoruz. Artık kan dökülmesin ve annelerin yüreği yanmasın. Bunun için barışın sağlanmasını istiyoruz. Sadece Türkiye’de değil, Rojava’da Kürtlerin katledilmesine karşıyız. Kürtler tarih boyunca hiçbir halka düşmanlık etmemiş. Barışı Kürt halkı istiyor onlar samimi değil” diye konuştu. 
 
‘TUTSAKLAR SERBEST BIRAKILSIN’
 
Barışın sağlanması için Kürt halkının temel haklarının verilmesi gerektiğini vurgulayan Gurbet Taş, “Siyasi tutsaklar serbest bırakılsın ve Önderliğin (Abdullah Öcalan) özerindeki tecrit kaldırılmalıdır. Eğer tecrit kaldırılmazsa ve cezaevlerindeki tutsaklar serbest bırakılmazsa zaten Kürt halkının güvenini kazanamazlar ve işler yolunda gitmez. Önderliğimize güveniyoruz ama devlete güvenmiyoruz. Çünkü daha önce de Kürt sorununu ‘çözeceğiz’ dedi fakat daha sonra herkesi tutukladılar ve cezaevine attılar. Kürdistan’da büyük bir savaş yaşandı. Bunları unutmadık. Kürler eski Kürtler değil, bunu herkes bilmeli. Şuanda binlerce Kürt cezaevlerinde öncelikle onların serbest bırakılması gerekiyor. Hala dilimiz Meclis’te ‘bilinmeyen’ bir dil olarak geçiyor. Düğün salonlarında halaylarımız yasaklanıyor. Önce bunları düzeltsinler. Bugün de görüşmeler var ama bir yandan da Rojava’ya saldırıyor. Devlet gerçekten bu sorunu çözmek istiyorsa ilk önce bu saldırılarını durdurmalıdır” diye konuştu. 
 
‘BABAM DEVLETİN İŞKENCESİNDE YAŞAMINI YİTİRDİ’
 
Mêrdîn’in Kerboran ilçesine Triwa köyünde doğan Kamile Turan (65), 1990 yılında devletin koruculuk dayatmasını kabul etmedikleri için köylerinin yakıldığını ve Kerboran’a göç etmek zorunda kaldıklarını belirtti. Kamile Turan, “Kerboran’a göç ettikten sonra da devlet peşimizi bırakmadı. Babamı gözaltında aldılar bir süre Mardin Cezaevinde tutuklu kaldı. Orada yapılan işkencelerden sonra babam yaşamını yitirdi. Yaşanan bu durumdan kaynaklı amcamın oğlu da mücadeleye katıldı. Babamdan sonra oda şehit oldu. Baskıların devam etmesi sonucu Kerboran’dan İstanbul’a göç etmek zorunda kaldık ve 25 senedir burada yaşıyoruz. İstanbul’a göç ettikten sonra yaşadığımız en büyük sorun dil sorunu oldu. Kürtçe dışında başka bir dil bilmediğim için çok zorlandım. Her yerde Türkçe konuşuluyordu. Bundan dolayı kendimi ifade edemiyordum. Kürtçe konuştuğumuz zaman, ‘Hangi dili konuşuyoruz biz anlamıyoruz Türkçe konuş’ dayatmasına maruz kalıyorduk. Şimdi bile Kürtçe konuştuğumuz zaman bize gözlerini devirerek düşmanca bakıyorlar. Önce bu bakış açsının değişmesi lazım. Aynı zamanda adalet ve hukuk sorunu var. Bu sorunların çözülmesi lazım” ifadelerini kullandı.
 
ADİL VE EŞİT HAKLAR
 
Kürt halkının hiçbir zaman savaştan yana olmadığını kaydeden Kamile Turan, Turan, “Savaşta binlerce gencimiz yaşamını yitirdi. Binlerce köyümüz yakıldı ve talan edildi. Esaret altına alındık ama hala onurlu bir barıştan yanayız. Kürt halkı binlerce yıldır zulüm altında. Bizler de diğer halklar gibi kendi dilimizi ve kimliğimizi özgürce yaşayacağımız bir ülke istiyoruz. Kimsenin toprağında gözümüz yok. Biz kendi topraklarımızda özgürce yaşamak istiyoruz. Bunu istemek temel insan hakkıdır. Mesele silahın bırakılması değil, mesele gönülden adil bir barış yapmaktır. Eğer kardeşsek adil ve eşit olmalıyız. Bunun olması için önce yakılan köylerimizi eski haline getirilsin, dilimiz üzerindeki yasak kaldırılsın, cezaevleri boşaltısın” dedi.
 
MA / Esra Solin Dal
 

Diğer başlıklar

15/09/2025
13:13 BTK’den Xelfetî kayyımı haberine erişim engeli
12:53 Komisyon bu hafta akademisyen, dernek ve vakıfları dinleyecek
12:52 Akbelen’de zeytinliklerin kesilmesine karşı eylem: 4 gözaltı
12:12 İstanbul'da ulaşım zammı başladı
11:49 ESP'den adliye önünde gözaltı protestosu
11:44 Kurultay Davası ertelendi: Savaş’ın avukatı Kılıçdaroğlu’nun kayyım olmasını talep etti
11:43 KNK: ‘Jin, jiyan, azadî’ özgürlük ve değişimin küresel meşalesi oldu
11:13 Nefret cinayetinde mütalaa bekleniyor
11:00 39 kadından AK’ye ‘umut hakkı’ mektubu
10:57 Mûş'tan 'umut hakkı' uygulansın çağrısı
10:25 CHP kurultay davası başladı
09:18 HKP Genel Başkanı Ankut gözaltına alındı
09:17 Mûş Belediyesi 'Kadın Dostu Kentler' projesine seçildi
09:16 ÖHD'li Kahraman: 'Umut hakkı' pazarlık konusu yapılamaz
09:15 Yüksek Güvenlikli ve S tipi cezaevlerinde tecrit çok boyutlu sürüyor
09:13 Kürt kültüründe ‘moda’ tehdidi: Kiras ve fistanlar özünden koparılıyor
09:10 Mezarlıklara saldırılar 'Hey Hawar'la belgeselleşti
09:08 Erol İmralı'daki son görüşmeyi anlattı: Süreç ikinci aşamaya evrilmeli, 'ara dönem yasaları' çıkarılmalı
09:04 'Jin, jiyan, azadî' direnişi sonrası İran: Kadınlar beklemiyor, inşa ediyor
09:02 Bakanlar Komitesi 'umut hakkı' için toplanıyor: Ara karar bekleniyor
09:00 15 EYLÜL 2025 GÜNDEMİ
09:00 Avukatlar İmralı’ya doğru yola çıktı
07:50 Êlih'te silahlı saldırı: Anne, baba ve 2 çocukları katledildi
14/09/2025
23:42 Arap aşiretleri Abdullah Öcalan'ın mesajını aldı
21:59 Özerk Yönetim: Suriye’nin birliğini sağlamanın tek yolu diyalogdur
21:30 Kültür ve Sanat Günleri son buldu
21:18 Amedspor sahasında galip geldi
21:00 'AbdullahOcalanRightToHope' tagı: Umut hakkı derhal uygulansın
20:43 29 yıldan sonra tahliye edildi: Hepimiz tahliye olmadan özgür değiliz
17:44 Abdullah Öcalan için ‘umut hakkı’ çağrısı
17:10 Filistin ile Dayanışma Platformu: SUMUD filosunu koruyun
15:59 Tahliye olan Arslan: Önderlik özgürleşmeden mücadele bitmez
15:00 Belucilerin zorla kaybettirmelere karşı eylemi 3'üncü ayında
14:46 Mêrdîn'de akrabalar arasında kavga: 4 yaralı
14:28 Genel-İş Riha'da kongreye gitti: İşçiler süreci sahiplenmeli
14:18 Çocuk hakları örgütlerinden Şerife Muhammedi için çağrı
14:09 Birçok kentte ‘umut hakkı’ eylemi: AİHM kararlarına uymaya çağırıyoruz
13:34 Mêrdîn’de TUHAD-FED kuruldu
13:10 Öcalan’dan Arap aşiretlerine mektup: Tarihi kardeşlik için herkes birlikte çalışmalı
12:14 QSD: Dêrazor'da Şam hükümetine bağlı grup güçlerimize saldırdı
11:49 BİSAM raporu: Açlık sınırı asgari ücreti geçti
11:32 Nobel Barış Ödüllü Jody Williams: Türkiye sürece uygun adımları atmak zorunda
11:23 IPPNW İsviçre’den ‘umut hakkı’ mektubu: Derhal uygulanmalı
10:30 Dêrazor'da DAİŞ hücresine operasyon: 8 gözaltı
10:22 Rojava’da yeni eğitim öğretim yılı ders zili çaldı
09:15 Av. Güneş: Öcalan bu devletin son şansıdır
09:04 Jin dergi 'jin, jiyan, azadî' direnişini kapağına taşıdı
09:02 134 günlük direnişten sonra gelen Kobanê zaferi halklara ilham oldu
09:01 Kriz ve kuraklığın etkisi kış hazırlıklarına da yansıdı
09:00 Xurs Vadisi’nde kuraklık çanları çalıyor
08:59 ‘Toplumsal dönüşümle kadına yönelik şiddetin önüne geçilebilir’
08:58 Kaz Dağları’ndan Besta’ya: Doğayı birlikte özgürleştirebiliriz
08:57 Konsey 'umut hakkı'nı görüşecek: Son raddedeyiz, adım atılmalı
08:57 Duvarların ardında direniş: İlk eylem kadın koğuşunda başladı
08:56 14 EYLÜL 2025 GÜNDEMİ
08:40 Meteoroloji: 5 kentte sağanak yağış bekleniyor
07:00 Üniversitenin talebiyle Rojin Kabaiş paylaşımları erişime engellendi
13/09/2025
22:23 Qovanciyan’da barış şöleni: Onurlu ve özgür bir yaşamın eşiğindeyiz
21:44 ÖHD’den çağrı: Umut Hakkı Derhal uygulansın
21:25 Amed Kültür ve Sanat Günleri sürüyor
20:56 Bern’de ‘iklim adaleti’ talebi
20:34 İmamoğlu’na yeni dava: Siyasi yasak ve 2 yıla kadar hapis isteniyor
20:10 33. Uluslararası Kürt Kültür Festivali sona erdi
20:03 Dêrsim’de deprem paneli: Dirençli kentler inşa etmeliyiz
18:52 İstanbul’da ‘Barış için Kadın Buluşması’
18:13 Amed’de Kültür ve Sanat Günleri kapsamında sergi açıldı
17:56 Kadınlar İzmir'de hakları için sokağa çıktı
17:45 YJA Star üyeleri için anma
17:35 Gültan Kışanak: Komünal enternasyonalist tartışmalara ihtiyaç var
16:30 Nergis Muhammedi: Jin, jiyan, azadî Devrimi hâlâ canlı
15:45 DADSAZ kongreye gitti: Dilimiz hukukun her alanını savunmaya yeter
15:38 Süveyda’da kaçırılanların serbest bırakılması istendi
15:19 Karayılan: Önder Apo özgür olmadan barış olmaz
15:03 Af Örgütü: Şerife Muhammedi koşulsuz serbest bırakılmalı
15:00 Kent kent 'umut hakkı' programı
14:56 Hasta tutsaklar Poyraz ve İvrendi için tahliye talebi
14:44 İtalya’dan AK’ye Öcalan çağrısı
14:27 KHK eylem 138’inci hafta: Mücadelemiz sürecek
14:10 Öcalan'dan festivale mesaj: Mücadeleyi topraklarımızda yürütmek temel hedef olmalı
13:34 Kayıp yakınları: Komisyon kurup, failleri ortaya çıkarın
13:12 Gözaltında kaybettirilen Bilgin’in tanığından Cumartesi Anneleri'ne mektup
12:34 Bayrampaşa Belediyesi soruşturmasında hakkında gözaltı kararı verilenler netleşti
12:27 33’ncü Kürt Kültür Festivali Dortmund’da başladı
11:52 Abdullah Öcalan’dan Arap aşiretlerine mektup
11:21 Farqîn'de tarihi yerleşim yeri bulundu
11:11 CHP'den Bayrampaşa operasyonuna tepki: Millet iradesine darbedir
10:47 Profesör Eva Illouz: Öcalan çatışmayı değil, barışı seçti
09:58 Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Hamdi Kılıç yaşamını yitirdi
09:39 Şemrex’teki doğa talanına karşı eyleme çağrı
09:34 Erdoğan'dan grev yasağı
09:23 Nepal’in ilk kadın başbakanı Sushila Karki oldu
09:11 Eşber Yağmurdereli: Ön şart aranmadan 'umut hakkı' uygulanmalı
09:09 4 bin tutsağın 'umut hakkı' ihlal ediliyor: Komite ara karar kurmalı
09:08 36 yıl sonra kendi topraklarında nöbet tuttular: Köylerimizi inşa edelim
09:04 Durdu cinayeti: Delilleri karartmak yetmedi, 'askeri yasak bölge' haritası değiştirildi
09:03 Agirî’de ayçiçeğini dolu vurdu, girdi maliyeti arttı
09:02 ÖHD'den 'umut hakkı' hazırlığı
09:01 IHRNGO Direktörü: İnsanlar yaşadıklarını Jîna Emînî’de gördü
09:00 13 EYLÜL 2025 GÜNDEMİ
07:59 CHP'li belediyeye baskın
07:48 Kamçatka bölgesinde 7,4 büyüklüğünde deprem
12/09/2025
22:57 EŞİK’ten Diyanet’e cuma hutbesi tepkisi
22:51 İmamoğlu'nun 'diploma' davası görüldü
21:43 Kültür ve Sanat Günleri’nde Abdullah Öcalan’ın özgürlüğü talep edildi
21:28 Bilgi Üniversitesi'ne kayyım atandı
20:15 ANKA DER Eğitim Bakanlığı önünde: Anadilimizde eğitim istiyoruz
19:56 Hasta tutsak Kaya’nın hastane sevki yine engellendi
19:39 Kayyımın işten çıkardığı işçiler: Direnişteyiz, kararlıyız
19:13 DEM Parti'den '6-7 Eylül'den 12 Eylül'e hafıza' paneli
19:03 Zeki Bayhan sağlık sorunları nedeniyle İmralı’dan İzmir’e sevk edildi
18:46 BM’den Şam'a çağrı : Siyasi güçlerle diyalog kurun
18:39 YSK, CHP kongre kararının gerekçesini tamamladı
18:17 MÜSİAD ve TÜSİAD: Demokrasi konusu bölge için önemlidir
18:08 'Kuyu tipi cezaevleri tecridin dayatıldığı işkence merkezleridir'
17:38 Agirî’de kadın buluşması
17:32 Hatay merkezli soruşturmada 6 kişi serbest bırakıldı
17:20 Diyarbakır Cezaevi önünde 12 Eylül ile yüzleşme çağrısı
17:13 Akdeniz Belediye Eşbaşkanları hakkında iddianame hazırlandı
17:07 İş İnsanları Meclis komisyonunda: Barış olursa yatırım yüzde 50 artar
17:02 Amed Büyükşehir Belediyesi'nin dil kursu başvuruları başladı
16:34 Amedspor transferin son gününde 2 oyuncu ile anlaştı
16:27 12 Eylül eylemlerinde 'demokratik anayasa' çağrısı
16:19 'Anadilde vaaz ve hutbe istiyoruz'
15:45 ‘Umut hakkı’ forumu: Karar amasız uygulanmalı
15:43 Trump: Charlie Kirk cinayeti şüphelisini sanırım yakaladık
15:29 ‘Çocuklar kendi dillerinde yaşasın’
15:19 İsrail Lübnan'da bir aracı hedef aldı: 2 yaralı
15:04 Gençlerin ‘Özgürlük’ yürüyüşü üçüncü gününde
14:40 Saraçhane tutuklularından 7'si tahliye edildi
14:39 Meclis komisyonunun 9'uncu toplantısı başladı
13:45 Can Holding'in Tekfen Holding'deki hisselerine de el konuldu
13:30 Kadınlar 'umut hakkı'nı tartıştı: Düzenlemeler gündeme alınmalı
13:15 Beykoz Belediye Başkanvekili AKP'ye geçecek
12:38 Darbenin üzerinden 45 yıl geçti: Demokratik bir geleceği birlikte kuralım
12:32 5 Nolu cezaevi tanığı: Bugünkü süreçte o günkü direnişin etkisi var
12:31 Trump ve Katar Başbakanı bir araya gelecek
12:22 Pakistan'da sel: 2 milyon kişi tahliye edildi
12:01 Nepal’de geçici hükümet için müzakere yapılacak
11:59 Kadınların doğayla kurduğu bağı atölyelerle yeniden canlanacak
11:34 Ünlü müzisyen Wecker: Barış için Abdullah Öcalan’ın özgürlüğü şart
11:04 MAF-DAD'dan Bakanlar Komitesi'ne 'umut hakkı' mektubu
10:34 Bahçeli: Barışı uçurabilmek için ikinci kanadının da olması gerekiyor
10:21 Remzi Kartal: Devleti temsil edenler yanlış üsluptan vazgeçmeli
10:11 'Öcalan için bir yer' kampanyası başlatılacak
10:09 ESP'ye operasyon: 12 gözaltı
09:58 Rezan Sarıca: Türkiye'yi tecritten kurtaracak yol Öcalan'ın özgürlüğünden geçiyor
09:51 KJK: Önder Apo özgür olmadan çözüm sağlanmaz
09:16 PJAK Eşbaşkanı: ‘Jin, jiyan, azadî’ yeni bir devrim çağını başlattı
09:13 Piroğlu: Barış ve demokrasi mücadelesi birlikte yürümeli
09:08 Yazar Çelik: Demokrasi güçleri 12 Eylül uygulamalarına direniyor