Buroya Hiqûqê ya Sedsalê: Rapora CPT têr nake divê îşkenceya li Îmraliyê bi dawî bike

img

STENBOL - Buroya Hiqûqê ya Sedsalê, têkildarî rapora CPT’î ku salek û nîvek şûnde parve kir, daxuyanî da û got: "Rapor girîng e. Lê têr nake. Divê berî her tiştî pergala îşkenceya li Îmraliyê bi dawî bike. 

 
Komîteya Pêşîlêgirtina Îşkenceyê (CPT), duh rapora encama ziyareta 2019'an a li Girava Îmraliyê bi raya giştî re parve kir. Buroya Hiqêqê ya Sedsalê têkildarî parvekirina rapora CPT'î daxuyaniyek nivîskî weşand. Buroya Hiqûqê ya Sedsalê ku parêzeriya Rêberê PKK'ê Abdullah Ocalan ê 21 salin li Girtîgeha Tîpa F a Îmraliyê girtî ye, têkildarî rapora CPT diyar kir ku rapor girîng e, lê kêm e. Buroya Hiqûqê ya Sedsalê di daxuyaniyê de wiha got: “Di serî de saziya CPT û hemû  rêxistinên parazvanên mafên mirovan ên neteweyî û navneteweyî, divê ji bo îşkenceya li Girava Îmraliyê heye bi dawî bikin, têbikoşin. Divê erk û berpirsiyariyê bidin ser milê xwe.
 
Komîteya Pêşîlêgirtina Îşkenceyê (CPT) ya Ewropa, di salên 2017 û 2019'an de li Girtîgehên Tirkiyeyê ziyaret pêk anîn. Encama van ziyaretan aşkere dike. Di 6-17'ê Gulana 2019'an de girtîgeh ziyaret kirin. Yek ji girtîgehên ziyaret kirin jî Girtîgeha Tîpa F a Îmraliyê bû. Encama rapora ziyareta 2019'an hêj nû aşkere dike. Rapor kêm û bi tirs hatiye amadekirin. Lê ji ber pergala îşkence û bê hiqûqiyê daniye holê girîng e. Di raporê de daneyên îhlalê yên girîn parve dike. Tê dîtin ku qedexeya îşkenceyê îhlal kiriye. Li Girtîgeha Îmraliyê li Tirkiye yekem car bi pergalek taybet tê meşandin. Îro ev pergal li hemû girtîgehên din belav kirine û kirine pergalek ji rêzê û asayî. Wekî Rejîma Înfaza Cezayên hatiye girankirî tê zanîn. Ji xwe DMME'ê jî pêkanînen li Îmraliyê tên kirin wekî îşkence pênase dike. CPT, di raporên berê de jî xwestibûn ku ev îhlalên îşkence û muameleyên xerab bi dawî bibe. 
 
REWŞ MIROVAN DIXE NAVA FIKARAN
 
Yek ji aliyê balkêş ê rapora CPT'ê ku parve kirin, astengiya ziyareta parêzeran ku di sala 2011'an de dest pê kir û astengiya zêde ya li pêş malbatan ku piştî sala 2014'an dest pê kir, derket holê ku mijara diyalog û niqaşa di nava CPT û Tirkiyeyê de derketiye holê ye. Lewra  CPT piştî 15'ê tîrmeha 2016'an û bi OHAL'ê re, têkiliya Ocalan û cîhana derve bi herve qut bû, ev pêvajo wekî ‘tecritê’ pênase kir û li gel OHAL di sala 2018’an de rabû jî, serdanên ziyareta parêzer û malbatan hatiye redkirin. Ev yek me bêtir dixe nava fikaran. 
 
Rapora CPT'ê wekî îhlala qedexeya îşkenceyê pênase dike. Li Îmraliyê pêkanînên hucreyê kirine tiştekî asayî û rûtin. Ragihandin bi sînor kirin. Destûr nedan ku parêzer û malbat bi Ocalan û girtiyên din re hevdîtin bikin.  Ev yek ji aliyê pîvanên navneteweyî jî nayê qebûlkirin. 
 
Daxwaza CPT ya ji hikûmetê girîn e. Ji sala 2011'an heta 2019'an hevdîtina parêzeran nehat kirin. CPT’ê jî ev yek tespît kiriye. Dîsa cezayê keyfî û li dijî hiqûqê yên dîsîplînê di mehên Gulan, Hezîran u Tebaxê de pêk hatiye. Lê piştî Tebaxa 2019'an tu astengiyên zagonî û hiqûqî tune. Lê dîsa ziyareta parêzeran tê astengkirin. CPT nîşan dike ku pêwiste hevdîtin bi rêk û pêk bê kirin. Têkildarî hevdîtina malbat û parêzeran agahiyên mehane dixwaze. Ji ber vê yekê ev rapor girîng e. 
 
 
CPT, diyar dike ku rapor bi erêkirina dewletên endam hatiye parvekirin. Her çend rapora CPT'ê bi erêkirina dewletan bê parvekirin jî divê CPT ne li gorî erêkirina dewletan, divê ji bîr neke ku li gorî hiqûqa mafên mirovan tev bigere. Divê pozisyona xwe ya ser dewletan ji bîr neke. Tenê erkek CPT’î heye. Ew ji astengiya îşkenceyê ya di nava Pergala Hiqûqa Ewropa de ye. Peymana sazkirinê vê yekê îfade dike. 
 
ÎMRALÎ BI PERGALA ÎŞKENCEYÊ TÊ RÊVEBIRIN
 
Rapora CPT’ê pir girîn e. Her çend ev ziyaret bi zimanekî diplomatik be jî carek din nîşan da ku Pergala Tecrîda li Îmraliyê, bi pergala Îşkenceyê tê rêvebirin. Rapor girîng e, lê mixabin rapor kêm e. Divê bi rêk û pêk rapor bê amedekirin. Di serî de em bang li CPT û hemû rêxistinên mafên mirovan ên navneteweyî dikin ku dawî li Pergala Îşkenceyê ya li Îmraliyê bînin." 
 
 
 
 

Sernavên din

11:15 Vaye dîmenên amadekariya merasîma dîrokî!
11:09 Merasîma dîrokî di manşeta ewil a rojnameyan de cih girt
11:06 Kesên şahidiya merasîma dîrokî kirin kêfxweş in: Berpirsiyarî a li ser milê her kesî ye
11:03 Salîha Aydenîz: Şewata çekan destpêka têkoşîneke nû ye
10:38 Unsal: Ji bo siyaseta demokratik sererastkirinên qanûnî divê
10:00 Ji bo girtiyê nexweş Çam serlêdaneke nû
09:58 Nivîskar Karakûş: Ger reforma hiqûqî çêbibe dê pêvajo pêş ve biçe
09:40 Li Tetwanê konserteke bicoş li dar ket
09:08 Welatiyên Botanê li benda ‘sererastkirinên hiqûqî’ ne
09:00 ROJEVA 12’YÊ TÎRMEHA 2025’AN
11/07/2025
20:36 Bafil Talebanî: Biryara PKK'ê ya destpêkirina serdemeke nû gavekî dîrokî ye
20:26 Wezîrê Dadê Tunç: Ji niha û pê ve karê me zede ye
20:07 Besê Hozat: Niha dora aliyê din e
20:02 Hevserokên Giştî yên DEM Partiyê: Merasîma PKK'ê vexwandina ji bo jiyana azad e
18:51 Berdana Erdemê 30 sal in girtî ye cara duyan hat taloqkirin
18:45 Davûtoglû: Divê em pêşengiya vê serdemê bikin
18:40 Erdogan: Gava ku hate avêtin bibe wesîleya xêrê
17:05 Midûrê Karên Nivîsan ê Kovara Lemanê hate binçavkirin
17:02 Fîkret Ataş hate tehliyekirin: A girîng azadiya civakî ye
16:59 Ozgur Ozel: Divê pêvajo li Meclisê bi gavên lez û bibiryar bê birêvebirin
16:50 Kurtulmuş: Xebatên me yên têkildarî komîsyonê ber bi dawiyê ve ne
16:34 Li Amedê kelecana merasîma dîrokî: Em ji bo kesên çek danîne temînateke destûra bingehîn dixwazin
16:29 Navên kesên tev li merasîma şewitandina çekan bûn
16:00 Li Deşta Fîsê şahidiya kêliyên dîrokî
15:56 Şîna Harun Karay bi girseyî hate ziyaretkirin
15:55 Dayikên Aştiyê: Êdî tu hincetên dewletê nema, bila gav biavêje
15:41 Rojeva çapemeniya cîhanê merasîma dîrokî bû
15:26 Oral ê 30 salan girtî ma: Divê êdî dewlet gavên şênber biavêje
15:10 Nêçîrvan Barzanî: Ev gav dê pêvajoyê derbasî qonaxeke nû bike
15:05 ÇHD’ê têkildarî komkujiya Elewiyan serlêdana sûc kir
14:28 Merasîma dîrokî li ser ekranan temaşe kirin
14:11 Vaye dîmenên merasîma şewitandina çekan
13:32 Berdevkê AKP’ê Çelîk: Qonaxa krîtîk hate derbaskirin
13:24 Hûrgiliyên merasîma dîrokî: Pêdivî bi sererastkirinên dîrokî heye
13:01 Roja dîrokî: Koma Aştî û Civaka Demokratîk çekên xwe îmha kir
12:56 Bahçelî: Rêberê damezirîner ê PKK’ê soza xwe bicih anî
12:48 Besê Hozat di merasîma dîrokî de ye
12:41 Ji merasîma dîrokî dîmenên ewil
12:25 Şandeya merasîma dîrokî dişopand ji qadê derket
12:05 Koma Aştî û Civaka Demokratîk: Em çekên xwe bi îradeya xwe ya azad îmha dikin
11:16 Cihê merasîma dîrokî diyar bû
11:06 Şandeya DBP, HDK û DEM Partiyê li qada merasîmê ye
10:49 Serşêwirmendê Serokkomar Yîgît Bulut mir
10:42 Gel li benda ‘Koma Aştî û Civaka Demokratîk’ e!
10:34 Welatiyan wesayîtên kana madenê ji bajarokê derxistin
10:06 Hevberdevkê Giştî yê YSP’ê Asena: Pêvajoyeke nû ya têkoşînê dest pê dike
09:52 Delegasyona navneteweyî ber bi qada torenê ve bi rê ket
09:44 Pirtûka parastina doza Kobanê: ‘Jin Jiyan Azadî’ çap bû
09:33 Tunç Soyer: Yên di bin zexta îktîdarê de divê hevkariyê mezin bikin
09:29 'Di sala 10'emîn de li ser şopa Pirsûsê': Ji bo edaletê têkoşîna li ser bingeheke yekgirtî
09:06 Alî Bozan: Dora gavavêtinê a dewletê ye
09:05 Welatiyên beşdarî hevdîtinên gel bûn: Divê dewlet gav bavêje
09:04 30 salên jiyana wî di girtîgehê de derbas bû: Ji bo jidilbûnê divê girtiyên nexweş bên berdan
09:01 3 sal in muayeneya kelemçekirî li girtiya bi nexweşiya tuberkulozê tê ferzkirin
09:00 ROJEVA 11’Ê TÎRMEHA 2025’AN
08:15 Rêwîtiya ber bi kêliya ku dê herka dîrokê biguherîne
07:59 Şandeya ku dê torenê bişopînê ber bi Silêmaniyeyê ve bi rê ket
10/07/2025
17:05 Ceza dan malbata Kocakaya ê bi îşkenceyê hatibû qetilkirin
16:56 Rojnameger Hêvîdar Onver îfade da
16:36 Yunaçti piştî 30 salan hate berdan: Em ê têkoşîna xwe bidomînin
16:05 Rojnamegerên ji bo torena PKK’ê bi rê ketin: Em ê şahidiya kêliyên dîrokî bikin
15:41 Şîna Abdullah Okur bi girseyî hate ziyaretkirin
14:46 Dozgerî ji bo 7 rojnamegeran ceza xwest
14:13 Di kongreya Wan TUHAY-DER’ê de coşa peyama bidîmen
14:03 Kesên di Komkujiya Garê de jiyana xwe ji dest dabûn hatin bibîranîn
13:43 Rûxseta lêgerîna petrolê ya li Amedê ji bo 2 salan hate dirêjkirin
13:31 Li dijî zextên rejîma Îranê bang hate kirin
13:26 Erdogmûş: Hincet neman, divê her kes berpirsiyariyê li xwe bigre
13:25 Şewatên Uşakê hatin kontrolkirin
13:09 Li Mêrdînê jinekê bi awayekî guman jiyana xwe ji dest da
12:26 Serokê Giştî yê OHD’ê: Divê êdî guherînên yasayî bên kirin
12:24 ‘Divê dewlet pêvajoyê dirêj neke’
12:23 Ji bo torena PKK’ê ji Amedê bi rê ketin
11:37 Tahmaz: Banga Ocalan peywirên siyaseta demokratîk destnîşan dike
11:25 Înstagramê hesabê Ajansa Welat girt
11:19 Dayika Alî Îsmaîl Korkmaz: Bêhiqûqîtî me bêhtir xemgîn dike
11:01 Ji bo Hesendînê li ber xwe didin: Em li benda piştevaniyê ne
10:42 Rojnameger Er: Pêşeroja pêvajoyê girêdayî helwesta hikûmetê ye
10:25 Hamasê qebûl kir ku dîlgirtiyên Îsraîlî serbest berde
10:23 9 sal in mexdûrên KHK’ê li benda karê xwe ne
10:00 Hunermend Pinar Aydinlar: Divê aştî û azadî derdê hemû welat be
09:56 Li Girtîgeha Tokatê girtiyên 8 meh in li benda tedawiyê disekinin hene
09:25 Dê navê Dengbêj Şakiro li Agiriyê nemir be
09:24 Xwezaya Şirnexê dê bi 10 projeyên nû yên enerjiyê bê talankirin
09:19 Şaredarê Şîleyê Kabadayi hate binçavkirin
09:07 Dayikên ku zarokên xwe winda kirine: Banga bidîmen hêviya me xurt kir
09:06 Serokê Baroya Mûşê: Pêvajo di asteke girîng de ye, divê her kes xwedî lê derkeve
09:05 Francesco Cerasanî: Ocalan bi banga xwe deriyekî nû li ber demokrasiyê vekir
09:03 Ji Roboskiyê bang li dayikên leşkeran kirin: Ger em mil bidin milê hev dê êşên me kêm bibin
09:01 Di şer de du zarokên xwe winda kir: Bila komîsyon bê avakirin û gav bên avêtin
09:00 ROJEVA 10’Ê TÎRMEHA 2025’AN
08:24 Hasan Aşa ku ji sedî 91 astengdar bû hate berdan
08:09 KCK’ê bersiv da banga Ocalan: Gavên şênber ên tên xwestin em ê biavêjin
09/07/2025
20:12 Balyozê DYA'yê: Dibe ku QSD, entegreyî Sûriyeyê bibe û tevlî artêşê bibe
20:04 Li Girê Spî hêzên paramîlîter bi hev ketin: Kesek mir, 4 kes birîndar bûn
19:57 Hûrguliyên civînên Şamê: Divê Peymana 10'ê Adarê bêkêmasî bê pêkanîn
19:51 Piştî 31 salan serbest hat berdan: Em ê xwedî li mîrateya wan derkevin
19:43 Nesrîn Teke li ser gora xwe hat bibîranîn
16:48 Ji bo girtiyên nexweş ên li Girtîgeha Sîncanê serî li ÎHÎK’ê da
16:43 OHD’ê ji bo girtiyê nexweş Ayik banga tehliyeyê kir