Teknolojinin ilerlemesi ile birlikte zar zor ayakta duran el sanatına dayanan sektörler, ekonomik krizden daha çok olumsuz etkileniyor. Antep’te kalan çok az sayıda usta tarafından devam ettirilen Yemeniciliğin eski ustalarından olan Adil Keskinsoy, yemeni sektörünün günümüzde yaşadığı birçok sorununun üzerine, son dönemde yaşanan ekonomik krizden dolayı maliyet artışının da eklendiğini ifade etti. 

 

Geçtiğimiz yıl bir çift yemeniyi 55 TL'ye üretirken bu yıl 70 TL'ye ürettiklerini belirten Keskinsoy, yemeni yapımında kullanılan malzemelerin tümüne yüzde 50 zam geldiğini söyledi.

 

Anadolu’nun unutulmaya yüz tutmuş önemli el sanatlarından biri olan yemeniciliğin kökeni Yemen’e dayanıyor. Yemen-i Ekber isimli bir kişinin icat edip, kendi ismini verdiği bir ayakkabı olan yemeni yapımında 5 farklı hayvan derisi kullanılıyor. Yemen’den Anadolu’ya, özellikle Antep, Maraş, Diyarbakır, Antakya, Adana’ya kadar yayılan yemeni yapımını Antep ve Maraş'da az sayıda usta devam ettiriyor. Sayılı usta kaldıklarını belirten Keskinsoy, bu sezonun kötü geçtiğini anlattı. 

 

‘TURİST GELİP BAKIP GEÇİYOR’

 

Yemeni ve diğer ürettikleri ürünlerin yazlık olmasından dolayı kış aylarında satış yapamadıklarını aktaran Keskinsoy, kış aylarında yaz sezonuna hazırlıkla geçirdiklerini belirtti. Şuan yemeni üretip stokladıklarını söyleyen Keskinsoy, şöyle devam etti: “Geçtiğimiz sezonda satışlar kötüydü. Bir önce ki yılın sezonuna göre de kötüydü. Her geçen sene işlerimiz geriliyor. İşlerimiz gerilediği için kazancımızda azalıyor. Turist turlarında büyük bir düşüş yaşandı. Geçen sezon satışlardan umduğumuzu bulamadık. Turların çok olmasının yanında gelen turistin para harcayıp kente para bırakması gerekiyor. Ancak gelen yerli turistlerin alım gücünün düşmesinden dolayı gelip bakıp geçiyorlar. Eskiden çok daha farklıydı. Gelen yerli turistler para bırakır giderdi." 

 

‘OLAN BİZİM EMEĞİMİZE OLDU’

 

Enflasyonda ki artıştan dolayı yemeni yapımında kullanılan ürünlerin zamlandığını vurgulayan Keskinsoy, 70 TL'ye mal ettikleri yemeniyi 80 TL'ye sattıklarını aktardı. Kendilerinden 80 TL'ye alan perakendecilerin ise 120 TL civarında sattıklarının altını çizen Keskinsoy, “Yemeni yapımında kullandığımız köseleyi 23 TL iken 34 TL oldu. Yapışkan diye kullandığımız ilaç, deri, çivi ve ipte aynı şekilde yüzde 50 zam yedi. Maliyet ister istemez arttı. Olanda bizim emeğimize oldu. Maliyet artışına rağmen yine de biz zam yapmadık. Zamlar öncesinde sattığımız fiyatlara satmaya devam ediyoruz. Çünkü zaten iş yok. Biz zam yaparsak satış olmaz. Zaten eskisi gibi yemeniye ilgi yok. Bu artışlar belimizi tam büktü” diye ekledi.

 

‘ÇAREMİZ YOK, DAYANACAĞIZ’

 

Mesleğin yok olmaması için bu işi dayanabildiği kadar yapmaya devam edeceğini sözlerine ekleyen Keskinsoy, şunları söyledi: “Yemeni çok farklı bir şey dünyada eşi benzeri yok. Yemeninin faydaları saymakla bitmiyor. Ter, koku yapmaz. Vücudun elektriğini alır. Ayakta oluşan mantar hastalığına bire birdir. Yemeni adeta ayağın doktorudur. Şimdi kalkıp da böyle harika bir şeyi üretmeyi bırakamıyoruz. Bu işten dönüşümüzde yok. Çünkü sadece bu işi biliyoruz. Yemenide ki kazancın azalmasından dolayı kentte 8 atölye tek kaldı. 8 atölye demek 150 işçi ve onların aileleri demektir. Yani bu işten yüzlerce kişi ekmek yiyor. Antep’in önemli bir sektörüdür. Başka çaremiz yok, dayanacağız.”