ANKARA - Türkiye yetkililerinin yanlış yönlendirmelerle mültecileri Yunanistan sınırına gönderdiğini belirten Uluslararası Af Örgütü, Yunanistan sınır güçlerinin mültecilere saldırısında en az 2 kişiyi öldürüldüğünü ve bir kadının ise kayıp olduğunu açıkladı.

 

Uluslararası Af Örgütü, “Siyasi Bir Oyunun Ortasında Kalanlar: Türkiye/Yunanistan sınırındaki mülteciler, Avrupa’nın başarısızlıklarının bedelini ödüyor” başlıklı raporunu yayınladı. Af Örgütü Avrupa Direktör Yardımcısı Massimo Moratti, rapora ilişkin sosyal medya üzerinden basın toplantısı düzenledi.

 

Sınırda yaşanan şiddet olayların derhal soruşturulması gerektiğini belirten Moratti, “İnsanlar, Türkiye'den Yunanistan'a güvenli bir yer arayışı içinde seyahat ettiler fakat en az iki kişinin korkunç bir şekilde öldürülmesiyle sonuçlanan çok ağır bir şiddetle karşılandılar. Herkes insanca muamele görmeli, şiddetten korunmalı ve güvenlik arayışıyla sığınma başvurusunda bulunduğu ülkelerde korumaya erişebilmelidir” diye konuştu.

 

Yunanistan adalarında gözaltında tutulan tüm sığınmacı ve göçmenlerin 20 Mart’ta büyük gözaltı merkezlerine sevk edildiğini dile getiren Moratti, “Bu kişiler mevcut durumda haklarında alınacak geri gönderme kararlarını bekliyor ve sığınma başvurusunda bulunamıyor” dedi.

 

Moratti, şu çağrıda bulundu: “Yunanistan acilen rotasını değiştirmeli ve Yunanistan’a ulaşan herkesin sığınma prosedürlerine ve temel hizmetlere erişimine izin vermelidir. Yetkililer, insanları gözaltı merkezlerinden ve hijyen koşullarından yoksun kamplardan çıkarmak ve tüm sığınmacılara ve göçmenlere güvenli ve yeterli konaklama imkanı sağlamak zorunda. Avrupa ülkeleri, Yunanistan’dan gelen sığınmacılar ile Türkiye’den gelen mültecileri etkin bir biçimde ve kayda değer ölçüde yeniden yerleştirmelidir. Halk sağlığına ilişkin doğru kontrol mekanizmaları ve karantinaların uygulanması halinde COVID-19, ülkelerinden kaçmak zorunda kalan insanlara güvenli bir yer sağlanmasının önünde mutlak bir engel teşkil etmez.”

 

İKİ KİŞİ ÖLDÜRÜLDÜ

 

Açıklanan raporda, Yunanistan-Türkiye kara sınırında 2 ve 4 Mart'ta iki kişinin öldürüldüğünü doğrulandı. Raporda, güvenlik açısından isimleri değiştirilen Suriyeli Fatma ve eşi Ahmed’in Yunanistan’a girmek için Edirne'de Meriç nehrini geçmeye çalışırken altı çocuğundan ayrılmak zorunda kaldığını belirtildi. Raporda, çocukları Yunanistan’a geçebilen Fatma ve Ahmet’in de Meriç’i yürüyerek geçmeye çalıştığı, Fatma’nın yaşamını yitirmiş olabileceğini ifade edildi.

 

Raporda, Ahmed’in şu anlatımları yer aldı: “Havaya ateş açtılar. Eşim, çocuklarımız için korktu ve onların yanına gitmek için nehre doğru yöneldi. Ben de onunla birlikte gittim. Su ilk başta belimize kadar geliyordu. Ben 1.70 boyunda sayılırım, eşim ise benden daha kısa. Yunanistan askerleri bize anlamadığım bir dilde bağırdılar. (…) Sular benim omuz hizama, eşimin de boynuna kadar ulaştı. Ellerimizi havaya kaldırarak nehrin içinde yürümeye devam ettik. Nehrin kıyısına 2 ya da 3 metre kalıncaya dek yaklaşmıştık ve Yunanistan askerleri tam önümüzde, bizden yaklaşık 7 ya da 8 metre uzakta ve silahlarını bize doğrultmuş bir şekilde durmuştu. Onlar ateş açınca korkudan suyun içine girdik. Birinin elinde tabanca, diğerinin de tüfek olan iki kişi gördüm. Nehrin kıyısına ulaştım ve eşim de arkamdaydı. Onu en son gördüğümde, benim iki metre kadar gerimdeydi ve baş tarafı suyun üzerindeydi.”

 

43 yaşındaki Pakistanlı Muhammad Gulzari’nin, Pazarkule/Kastanies sınır kapısından Yunanistan’a geçmeye çalışırken göğsünden vurulduğu raporda yer alırken, beş sığınmacının daha vurulduğu ve Suriyeli Muhammad Al-Arab’ında aynı yerde öldürüldüğü ifade edildi.

 

‘DÖVDÜLER VE 2 BİN LİRAMI ALDILAR’

 

Raporda, sınırı geçen mültecilerin Yunanistan tarafından başvuruları alınmak yerine Türkiye tarafına zorla gönderilmesinin uluslararası insan hakları hukukunun ihlali olduğunu belirtildi.

 

Ayrıca raporda, Yunanistan güçlerinin mültecilerin üzerlerindeki paraları da aldığı yer aldı.

 

Suriye’nin Deyrizor şehrinden gelen bir erkek mültecinin şu sözlerine yer verildi: “Nehri geçtim ve Yunanistan’da dört gün, dört gece yürüdükten sonra yakalandım. Beni götürdükleri yerde dövdüler ve 2 bin liramı aldılar. Bütün param buydu. Sonra tekrar nehirden Türkiye’ye geçirdiler, montumu ve ayakkabılarımı alıp orada bıraktılar.”

 

KEYFİ GÖZALTI

 

Raporda, Türkiye’nin mültecileri sınıra göndermesi sonrasında Yunanistan’ın mültecilerin geçişleri engellemek için 52 gemi konuşlandırdığı, Avrupa Birliği’nin sınır ve sahil güvenlik ajansı olan Frontex’in ilave ekipman sağladığı ve deniz sınırındaki devriyeleri güçlendirdiği bilgileri verildi.

 

Raporda, Ege adalarına ulaşan çocuklar da dahil, herkesin 1 Mart’tan sonra limanlardaki tesislerde ve birçok farklı yerde keyfi alıkonulduğu ifade edildi.