Doç. Dr. Arsan: Salgında kutuplaştırıcı yayınlardan kaçınılmalı

img

İSTANBUL - Gazetecilerin Kovid-19 salgını tehdidine karşı dezavantajlı konumda olduğunu söyleyen Doç. Dr. Esra Arsan, bu süreçte özellikle “Toplumu kutuplaştırıcı, belli bir gruba veya ırka dönük nefreti körükleyen yayınlardan kaçınılmasının” önemi üzerinde durdu.

Türkiye’de giderek yayılan koronavirüs (Kovid-19) salgınından kaynaklı bugüne kadar 59 kişi yaşamını yitirirken, 2 bin 433 kişinin de testleri pozitif çıkmış durumda. Hükümet tarafından salgına ilişkin alınan tedbirler kapsamında başta hizmet işkolu olmak üzere birçok alanda faaliyetler durduruldu. Sağlık, tekstil, sanayi, inşaat gibi işkollarında çalışmalar devam ederken, salgın tehdidi karşısında en riskli meslek grupları arasında gazeteciler de var.
 
Gazetecileri salgından korumak için medya sahiplerine tüm dünyanın uyguladığı evden çalışma yönteminin devreye konulması çağrısında bulunan Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS), yine Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı, Basın İlan Kurumu ve Hükümet’ten de bu konuda harekete geçilmesini istedi.
 
Gazetecilerin bu süreçte karşı karşıya bulunduğu riskler ve alınabilinecek önlemlerin yanı sıra nasıl bir yayıncılık izlenmesi gerektiğine ilişkin Doç. Dr. Esra Arsan, MA’ya konuştu. 
 
‘GAZETECİLERİN İZİN YAPMA ŞANSI YOK’
 
Türkiye gibi ülkelerde salgına rağmen pek çok işkolunda günlük iş rutinlerinin devam ettiğini, bunun da hastalık kapma riskini artırdığını belirten Arsan, sağlık çalışanları ile birlikte gazetecilerin de pandemi dönemlerinde izin yapma şansının olmadığını dile getirdi.
 
Kamu sağlığı için hastanelerin çalışacağını, gazeteciler de kamu yararına gazetecilik yapmaya devam edeceklerini söyleyen Arsan, tabi bu durumun gazetecilerin kendi sağlıkları pahasına halka bilgi taşıması anlamına gelmediğini ifade etti. Arsan, “Gazeteciler son derece dikkatli şekilde kendilerini korumalı ve çalıştıkları medya kurumları da bu gazetecilerin can güvenliği için gerekli her türlü önlemi almak durumunda. Virüse karşı korunmada gerekli hijyen, eldiven, maske, gerekirse daha da koruyucu ekipman vs. hep medya kurumları tarafından temin edilmek zorunda” dedi.  
 
‘ÖLÜM-KALIM ZİNCİRİNDE BİR HALKA…’
 
Sokakta haber takibi yapan gazetecilerin sürekli sahada olmalarından kaynaklı evdeki yakınlarının başına gelen veya gelecek olan tehlikeleri düşünerek, psikolojik olarak kırılgan duruma geldiklerini kaydeden Arsan, “Belki hasta bir yakınını evde veya hastaneye bırakarak çalışmak zorunda veya yaşlı bir yakınını yalnız bırakarak sokaklara çıkacak. Bütün bu psikolojik baskılar, gazetecinin habere bakışını ve haberi hazırlama sürecini etkiler. Bu nedenle çalışma günleri azaltılarak, mutlaka nöbetleşe göreve gitmek gerekir bu dönemde. Böylelikle kendisi de ölüm-kalım zincirinde bir halka olan gazeteci, insani ihtiyaçlarını karşılayabilecek zaman bulsun” diye belirtti. 
 
Doç Dr. Arsan, böylesi salgın zamanlarında sürekli sokakta olmaması gereken gazetecilerin sokakta oldukları zamanlarda ise gerekli hijyen kurallarını yerine getirmesi ve sosyal mesafeyi korumak zorunda olduklarını özellikle vurguladı. 
 
'İNSANİYET YOKSUNLUĞUDUR’
 
Türkiye’de birçok iş kolunda iş sağlığı ve güvenliğine dikkat edilmediğini, özellikle büyük medya kuruluşlarında çalışan gazetecilerin durumunun çok daha sıkıntılı olduğunu belirten Arsan, nedeni şöyle açıkladı: “Kâr hırsı içindeki patronlar, gazetecinin can güvenliğini teferruat olarak görüyorlar. Demirören Medya’ya ait CNN Türk’ün sokakta çalışan muhabirleri bina önünde tecrit etmesi ve onları küçücük bir konteynırda içi içe çalışmaya zorlaması resmen işkence ve kötü muameledir. Bina içindeki görece değerli yazar, çizer, yönetici sokaktan gelecek virüse karşı korunuyor, ama sokaktaki muhabir ölse ağlayanı olmayacak. Bu bir suçtur ve aynı zamanda insaniyet yoksunluğudur, vicdansızlık ve ahlaksızlıktır.” 
 
‘TEHLİKENİN İÇİNDE HABER GEÇİYORLAR’
 
Gerçek gazetecilerin böylesi zamanlarda kendisini toplumdan izole edemeyeceğini söyleyen Arsan, “En iyi gazeteci, hayatta olan gazetecidir. Buradan hareketle, aynı inşaat sektöründeki gibi ‘önce can güvenliği’ deyip, kendimizi koruyacağız. Ancak kendimizi ne kadar korursak koruyalım, yine de en kırılgan ve virüse yakalanma riski yüksek olan bir kitle gazeteciler. Bu nedenle dünyanın en zor haberciliği aslında. Aynı savaş muhabirliği gibi. Tehlikenin içinden haber geçmek zorunda. Kendisini izole ederek, ancak dünya basınını izleyip, yapabiliyorsa çeviri haber yapabilir, bilimsel makalelerden haber konusu çıkartabilir. Bir şekilde faydalı olur aslında. Bir de dünyanın her yerinde freelance çalışan gazeteciler var. Onlar bu durumdan çok rahatsız. Örneğin spor muhabirleri… Salgından dolayı maçlar iptal oldu. Hal böyle olunca onlar da haber yapamaz durma geldiler. Bu insanlar haber başına telif ücreti kazanıyorlar ve haber yapmazlarsa, para da kazanamıyorlar. Ancak evde oturdukları müddetçe, harcamaları, ev kiraları veya kredi borçları devam ediyor” sözleriyle yaşanan olumsuzluklara dikkat çekti.  
 
'HABERLER KORKU VE PANİĞE SEVK ETMEMELİ'
 
Arsan, sahada yaşanan bu zorluklara rağmen gazetecilerin kaleme aldıkları haberlerinde doğru bir dil kullanması gerektiği üzerinde önemle durdu.
 
Gazetecilerin öncelikle doğru kaynaklardan doğru bilgi alması, konunun uzmanlarıyla görüşmesi gerektiğini söyleyen Arsan, “Diyanet İşleri, sporcular, ünlüler, konunun uzmanı olmayan doktorlar haber kaynağı olmamalı. Her önüne gelene konu hakkında konuşma imkânı verilmemeli. Tiraj veya reyting uğruna sansasyonel başlık, fotoğraf kullanılmamalı. İnsanların özel hayatlarının dokunulmazlığına saygı gösterilmeli ve hasta bireylerin, izinleri olmadan fotoğrafları veya videoları paylaşılmamalı. Haber dili bilgilendirici olmalı, korkutucu veya paniğe sevk edici değil” dedi. 
 
Fakat bunlar yerine belli bir yaş grubuna dönük dışlayıcı ve ötekileştirici yayınlar yapılabildiğini belirten Arsan, şunları ifade eti: “Bu çok yanlış. Toplumu kutuplaştırıcı, belli bir gruba veya ırka dönük nefreti körükleyen yayınlardan kaçınılmalı. İçinde bulunduğumuz bilinmezlik, her gün değişen gerçeklik karşısında gazeteci son derece bilgiye, veriye, grafiklere ve tablolara dayalı habercilik yapmalı.” 
 
‘ŞEFFAF BİR DEVLET MEKANİZMASINA İHTİYACI VAR’
 
Gazetecilerin doğru habere ulaşmasının çok zorlu olduğu koşullardan geçildiğini vurgulayan Arsan, bu salgın döneminde doğru bilgiye ulaşabilmeleri için gazetecilerin şeffaf bir devlet mekanizmasına ihtiyacı olduğunu söyledi.
“Biz de maalesef devlet ve hükümetin gazetecilere sunduğu veriler çok kısıtlı, hatta yanıltıcı, belki de hiç doğru değil” diyen Arsan, böyle toplumlarda gazeteciliğin kalitesinin de düştüğünü belirtti.
 
Bu noktada gazetecilere yazdıkları her haberde mutlaka hükümetin vermiş olduğu bilgilerin yetersizliğini, arayıp yanıt alamadıkları yetkilileri, merak edip öğrenemedikleri soruları bıkıp usanmadan tekrar etmelerini salık veren Arsan, yine haberlere bu çabaya dair ‘bugün de şu sorulara yanıt alamadık’ veya ‘Bakanlık hala ısrarla şu sorularımıza yanıt vermiyor’ cümlelerinin eklenmesi gerektiğini kaydetti.
 
MA / Erdoğan Alayumat

Diğer başlıklar

15/07/2025
23:11 ‘Demokratik Halk Buluşmaları’ sürüyor
21:33 Barrack: Süveyda'daki çatışmalar endişe verici
21:01 Süleymaniye’de ‘Kürt Kadınlarının Dünü ve Bugünü’ paneli
20:42 Sabahat Tuncel: Mücadele bitmiyor, araçları değişiyor
20:21 Kadınlardan polis şiddetine karşı açıklama: Gerçek bir barışta ısrarcıyız
20:01 Çanakkale’de yangın nedeniyle 3 köy boşaltıldı
18:52 Sosyal Bilim Akademisi çalışmalarına başladı
18:44 Parmağı kırılan tutsağa 7 ay sonraya randevu verildi
18:42 İmralı'ya gidecek heyet belirlenecek, koordinasyon kurulacak
18:21 Kürtçeye dönük saldırı birçok kentte protesto edildi
18:09 Gazi Yaşargil Hastanesi’nde bir haftadır klimalar bozuk
18:01 Eskişehir'de maden yasasına karşı yaşam nöbeti
17:56 3 tutsak idam edilme riskiyle karşı karşıya
17:38 Süveyda’da 116 kişi yaşamını yitirdi
16:49 Çiğdem Kılıçgün Uçar: Aleviler bu sürecin kalbindedir
16:38 Ayşegül Doğan: Muhalefet de iktidar da sürece sorumlulukla yaklaşmalı
16:04 Bekaa bombalandı
15:56 TTB'den sürece dair 4 acil talep
15:26 İsrail'den Süveyda'ya hava saldırısı
14:43 Yangınlar nedeniyle Gediz Elektrik hakkında suç duyurusu
14:40 Keprê Yaylası’nda ‘Demokratik Toplum’ buluşması
13:34 Şam'dan Süveyda açıklaması: Ateşkes ilan edildi
13:27 Kürtçe müzik dinleyen ailenin darp edilmesine ilişkin Meclis Araştırması istemi
13:23 Dürzi Ruhani lider: Adımıza yapılan açıklama irademizi yansıtmıyor
12:39 Sudan’da bir köye dönük saldırıda 48 sivil katledildi
12:37 Kürtçe müzik dinleyen ailenin darp edilmesi protesto edildi
12:12 Şam güçleri Süveyda’ya girmeye başladı: Yasak ilan edildi
11:17 Meteorolojiden sağanak yağış ve fırtına uyarısı
11:12 DEM Parti tarihi tören gündemiyle toplandı
10:53 Manisa ve Balıkesir'deki yangınlar söndürüldü
10:50 İsviçreli siyasetçi Pagani: Süreç için uluslararası kamuoyu sorumluluk almalı
10:48 RTÜK'ten ceza gerekçesi: Güvenlik ve kamu düzeni
10:26 Semsûr'da orman yangını
10:02 İki ayrı soruşturma kapsamında 69 ilde gözaltılar
09:34 Hastaneden tıbbi malzemenin çalınma görüntülerine MA ulaştı
09:28 Ekolojistler: Doğaya saldırıların durması için bu süreç bir fırsat
09:23 SOLDEP, Barış ve Demokrasi Komisyonu kuracak
09:21 Wan Baro Başkanı Özaraz: Adalet Bakanlığı’na Öcalan’la görüşme talebimiz olacak
09:19 Kürtçe müzik dinlediği için darp edildi: Polisler ‘teröristsiniz’ diye bağırdı
09:18 Hasta tutsağın koğuş talebine 'temsilci' engeli
09:15 Gazeteci Ammar: Özerk Yönetim, Şam’ı yönetmeye hazır
09:11 ÖHD’li Nagehan Avçil: ‘Umut hakkı’nın tanınması sürece katkı sağlar
09:10 Newala Qesaba betona gömülmek isteniyor
09:09 Hukukçu Margaret Owen: Öcalan'ın özgürlüğü şart
09:08 Sit alanındaki sanayi inşaatı itirazlara rağmen sürüyor
09:07 Töreni takip eden Mızrak: Yasal düzenlemeler hızla hayata geçmeli
09:04 Barrack'ın açıklaması ABD, İngiltere, İsrail'in Ortadoğu planını deşifre ediyor
09:03 PJAK görüşmesini anlattı: Özgürlük ulusal birlikle mümkün
09:00 15 TEMMUZ 2025 GÜNDEMİ
14/07/2025
23:20 'Demokratik Toplum Buluşmaları’ sürüyor
22:40 ODTÜ’de '33 Düş Yolcusu' yürüyüşü: 33’ler yaşıyor
22:07 Tülay Hatimoğulları’ndan ‘ittifak’ iddialarına yanıt: Kesinlikle böyle bir şey yok
20:15 BM raporu: Türkiye'nin yüzde 88'i çölleşme riskiyle karşı karşıya
19:21 Kürtçe müzik nedeniyle darp edilenler için açıklama
18:29 İsrail ordusu Süveyde’de Suriye tanklarını bombaladı
18:13 KDP-YNK toplantısı sona erdi
18:04 KESK’ten işten atılan işçilere ziyaret
17:42 DEM Parti İmralı Heyeti Adalet Bakanı ile görüşecek
17:19 Muhittin Böcek hastaneye kaldırıldı
16:53 Licê kırsalında yangın
16:48 14 Temmuz direnişçileri birçok kentte anıldı
16:40 Adliye nezaretinde tutsağa asker şiddeti
16:38 DEM Parti İmralı Heyeti’nden ‘görüşme notu’ açıklaması
16:29 Kürtçe şarkı gerekçesiyle şiddet uygulayan polisler hakkında İHİK’e başvuru
16:05 DBP: Kürtçe şarkı dinleyen aileyi darp eden polisler açığa alınmalı
15:57 Kongra Star: Suriye’nin teminatı demokratik adem-i merkeziyetçiliktir
15:36 Polis şiddetine maruz kalan avukattan suç duyurusu
15:19 Ahmet Özer’e ‘kent uzlaşısı’ davasından tahliye
15:12 Metro Merkezi: 6 ayda 100 kişi gözaltına alındı
14:34 Kürtçe şarkı dinledikleri için darp edilen 3 kişiye tutuklama talebi
14:17 KESK 30 ilde sahaya iniyor
14:05 MEBYA-DER Şirnex’te yeni yönetimini belirledi
13:31 Türkiye 'kötü enflasyon' sıralamasında dünya 6’ncısı
13:14 595 bin genç eğitim ve iş bulma umuduyla göç etti
12:50 QSD: Süveyda'da derhal ateşkes sağlanmalı
12:18 Kanser tedavisi gören gazeteci hayatını kaybetti
12:05 KDP ve YNK arasında üst düzey toplantı
11:57 Şebnem Korur Fincancı: Meclis'te kurulacak komisyonda STÖ'ler de olmalı
11:33 Ölen asker için verilen tazminat HPG’lilerin ailelerinden istendi
10:35 Süveyda’da çatışma: 37 ölü
10:32 İngiltere'de Palestine Action'a yasak: Haksız bir yasa çıkarıldı
10:19 Endonezya'da 6.7 büyükliğünde deprem
09:14 İzmir'de yangın karayoluna ulaştı
09:02 Cilbiya ve Biliga'da günde 270 ton ağaç kesiliyor
09:01 Pirsûs’ta yaralandı, adalet mücadelesinde tutuklandı
09:01 DBP, DEVA, SAADET: Komisyon ve hukuki adım süreci uzatılmamalı
09:00 Wanlılardan devlete çağrı: Söz değil resmiyet bekliyoruz
09:00 14 TEMMUZ 2025 GÜNDEMİ
09:00 İmralı Heyeti'nin Özel ve Bahçeli ile görüşme tarihi belli oldu
08:18 ‘Demokratik Toplum’ buluşmasında halkın önerileri alındı
08:10 Şile Belediye Başkanı tutuklandı
13/07/2025
22:17 DEM Parti’den 4 kentte halk buluşmaları
21:38 14 Temmuz direnişçileri anıldı: Mücadele devam ediyor
21:08 Alçiçek 16 yıl sonra memleketinde karşılandı
20:37 Dîlok'ta Pirsûs anması
20:27 Özerk Yönetim’den Şam yönetimi ile görüşmelere ilişkin açıklama
19:47 TJA ve DEM Parti’den İzmir’de kadın atölyesi
19:39 İzmir Urla’da ormanlık alanda yangın
19:25 Meteorolojiden ‘sıcak hava dalgası’ uyarısı
18:41 İsrail’in saldırılarında 24 saatte 139 Filistinli ölü
18:02 Erdoğan: Yeni dönem tüm siyasi aktörlere mesuliyetler yüklüyor
17:42 Mêzgêr’de orman yangını
17:32 MHP’li Yıldız’dan ‘Kürt-Türk kardeşliği’ vurgusu
17:26 ‘14 Temmuz Demokratik toplumun kıvılcımı oldu’
17:01 Kadınlar doğalarını korumak için kepçelerin önünü kesti
16:50 Hesendîn’de madene karşı direniş sürüyor
16:16 İspanya Ahmet Dikmen’i tutukladı: Türkiye’ye iade riski var
16:08 Pirsûs Katliamı’nda yaşamını yitirenler anılacak
15:48 ‘Aleviler ve Kürtler inkara karşı direndi’
15:48 Zîlan’da katledilenler anıldı
15:43 Balıkesir'de orman yangını
15:31 Tiloran Yaylası’nda ‘Demokratik Toplum’ buluşması
15:26 Qazî Mihemed Müze ve Kültür Evi açıldı
15:03 AATUHAY-DER kongresini gerçekleştirdi
14:32 Çelik Erdoğan’ın sözlerine açıklık getirdi
14:07 Tetwan Belediye Eşbaşkanları: Kürt kültürü çalışmalarımız sürecek
13:34 Gimgim’de aşure pay edildi
13:03 İran medyası: Pezeşkiyan İsrail saldırısında yaralandı
12:23 Zilan Katliamı ile yüzleşme çağrısı
12:20 TRT yönetimine yeni atamalar
12:07 Ankara’da yangın: Biri bebek 3 kişi öldü
12:01 Kartalkaya davasında 4 kişi hakkında karar
11:43 Şile Belediyesi soruşturmasında gözaltındakiler adliyeye sevk edildi
11:22 Zwanenberg’den Öcalan’ın çağrısına destek
11:03 Töreni izleyen Agirî Baro Başkanı: Bundan sonra devlet sorumluluk almalı
09:31 Jin derginin 124’üncü sayısı çıktı
09:30 Gülistan Kılıç Koçyiğit: Barışı inşa etme görevi hepimizde
09:25 Hesendîn’de maden arayan şirketin ‘ÇED’ raporu ortada yok!
09:22 ‘Sayın Öcalan'ın çizdiği yol haritasına güveniyoruz’
09:21 İki çocuğu PKK'ye katıldı: Hepimizin omuzlarına büyük yük düşüyor
09:19 Êlih'te 25 bin kişiye 'Barış ve Demokratik Toplum Süreci' anlatıldı
09:18 Amedli yurttaşlar: Özgürlük ve eşitlik istiyoruz
09:17 14 Temmuz direnişinin tanıkları: O dönemin ruhu bugünleri belirledi
09:15 Tutuklu gazeteci: Halkın haber alma hakkını savunacağız
09:13 12 yıl sonra törende kızını gören anne: Barış istiyoruz
09:09 Kardeşi Ali Çiçek’i anlattı: ‘Başaracağız’ diyordu
09:08 Silah envanterinin teslim edildiği hak savunucuları rapor hazırlayacak
09:07 Korucular köylülerin arazisine el koydu iddiası
09:06 DEM Parti vekiller: Meclis çözümde etkin rol almalı
09:05 Töreni takip eden İHD Eş Genel Başkanı: Devletin bahanesi kalmadı
09:04 Besta ve Biliga'da orman kıyımının görüntüleri
09:03 Kadınlar ulusal birlik için mücadele veriyor: Hedef ulusal kongre
09:00 13 TEMMUZ 2025 GÜNDEMİ
08:42 Şirnex'te 13 yaşındaki çocuğa cinsel taciz
08:41 Tetwan Festivali 16’ncı günde konserle son buldu
08:28 TJA’dan Türkmen kadınlarla süreç toplantısı
12/07/2025
23:45 Halk buluşmaları: Devlet somut adım atmalı
22:25 Leyla Zana Bafil Talabani ile bir araya geldi
21:48 Kadın Kurtuluş İdeolojisi atölyeleri sürüyor
21:33 Besê Hozat’ın annesi: Kızım barışın gelmesi için mücadele ediyor