Kanun Hükmünde Kararnameyle (KHK) kapatılan Özgür Gündem Gazetesi gazetesinin yayın danışma kurulu üyeleri Yazar Aslı Erdoğan, Dilbilimci-Yazar Necmiye Alpay, gazetenin o dönemki Yayın Yönetmeni Eren Keskin ve İmtiyaz Sahibi Kemal Sancılı'nın da aralarında bulunduğu 9 gazetecinin yargılandığı davanın karar duruşması bugün İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.

 

Tutuksuz yargılanan Kemal Sancılı, İnan Kızılkaya, Eren Keskin, Zana Kaya ve Necmiye Alpay’ın hazır bulunduğu duruşmayı basın meslek örgütleri, HDP milletvekilleri Ahmet Şık, Züleyha Gülüm, CHP Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) Başkanı Şebnem Korur Fincancı ve çok sayıda gazeteci izledi.

 

KESKİN: MUSA ANTER VE FERHAT TEPE’YE GÖNÜL BORCUM VAR

 

Kimlik tespitlerinin ardından esasa ilişkin sanık savunmalara geçildi. İlk olarak Eren Keskin dinlendi. Keskin, yaptığı savunmasında “örgüt üyesi” olmadığını, insan hakları savunucusu olduğunu söyledi. Hayatı boyunca eline silah almadığını belirten Keskin, Kürt sorunu, Ermeni Soykırımı ve Kıbrıs meselesi konularında devletle aynı şeyleri düşünmediği için yargılandığını ifade etti. 

 

Özgür Gündem Gazetesi’nde yazılar yazdığını ve bu gazetenin birçok muhabirinin öldürüldüğünü, binalarının bombalandığını hatırlatan Keskin, "Bana gazetenin Genel Yayın Yönetmenliği teklifi yapıldığında, seve seve kabul ettim. Ben bu gazetenin Genel Yayın Yönetmeni olduysam, Musa Anter ve Ferhat Tepe gibi isimlere gönül borcum olduğu içindir" dedi.

 

‘DEVLETİN KAFASI KARIŞIK’

 

Yıllardır çizgisini koruduğunu dile getiren Keskin, "Ancak devletin kafası hala karışık. Çözüm sürecinde bu gazete hakkında tek bir dava açılmazken, süreç bozulunca gazete kapatıldı, davalar açıldı. Benim hakkımda 17 yıl hapis cezası verildi. ben bir yere kaçmadım, istersem giderdim ama buradayım, gitmiyorum. Benim irademi kimse teslim alamaz, düşüncelerinden ötürü kimseye hesap vermem" diyerek, beraatını talep etti.

Ardından Dil Bilimci Necmiye Alpay’ın savunması alındı. İddia makamının hakkında istediği beraat isteminin doğru ancak eksik olduğunu belirten Alpay, sanıkların tümü hakkında beraat kararı verilmesi gerektiğini ifade etti.

 

‘ÖZGÜR GÜNDEM GAZETESİ’NE YÖNELİK BİR ÖN YARGI VAR’

 

Gazetenin İmtiyaz sahibi Kemal Sancılı ise, iddia makamının hakkındaki suçlamalarıyla ilgili “Suçlamalar gerçeklikten uzak, soyut, sıradan, yüzeysel, aceleye getirilmiş bir iddia” dedi. 

 

Sancılı, savunmasına şunları ifade etti: “Basın kanunun 11. maddesinde 'gazetenin imtiyaz sahibi yayınlanan haber ve köşe yazılarından sorumlu değildir' denilmesine rağmen, nedense bir biçimiyle sorumlu tutulmaktayım. Bu dava nedeniyle 2 yıldan fazla cezaevinde kaldım. Ayrıca tüm mal varlıklarıma el konulup, TMSF tarafından satılıp hazineye devredildi. Bu da yetmezmiş gibi şirketin borçları ise bana bırakıldı. Mevcut durumda bankalar tarafından adeta kuşatılmaya alındım. Özgür Gündem Gazetesi’ne yönelik bir ön yargı var. Yıllarca yargının verdiği kararlar AHİM tarafından bozulup, tazminat cezalarıyla sonuçlanıyordu. Aradan yıllar geçmesine rağmen neden aynı şeylerde ısrar ediliyor. Umarım mahkeme heyeti alacağı kararla bu olumsuz gidişata son verir" diye belirtti.

 

‘TÜRKİYE TARİHİNİN YAKIN TANIĞI’

 

Gazetenin eski Yazı İşleri Müdürü İnan Kızılkaya da, savunmasında Özgür Gündem Gazetesi’nin Türkiye yakın tarihinin tanığı, sanığı ve hesap soranı olduğu üzerinde durdu. Gazetenin Türkiye’nin içinde bulunduğu koşulları tahlil eden, koşulları iyileştirmeye dönük ışık tutan bir yayın çizgisine sahip olduğunun altını çizen Kızılkaya, “Çözüm sürecinin geçersizleşmesiyle beraber şehirlere sıçrayan çatışmalar ve sivil yerleşim yerlerinde güvenlik güçlerinin ‘orantısız güç’ gösterisi sonucu çatışma alanlarında yaşananlara sayfalarında yer veren gazetenin yayın çizgisi tepki çekti. Muhabir, editör, Genel Yayın Yönetmeni, Yazı İşleri Müdürü hakkında savcılar neredeyse her sayı için soruşturma ve dava açmaya kendilerini mecbur kıldığı bir dönem yaşandı” diye konuştu. 

 

‘ÇİFTE STANDART’                

    

Yasama, yürütme ve yargı dışında dördüncü kuvvet olarak algılanan basının, toplum adına yönetenlerin politikalarını sorgulamayı önüne koyması gerektiğini kaydeden Kızılkaya, şöyle devam etti:  “Bugün yüzyılı aşan tarihiyle ve bölgesel boyut kazanan Kürt meselesinin tüm muhatapları ve taraflarının görüşlerine yer verildiği Özgür Gündem, ‘yasadışı örgüt bağlantısı’ olduğu suçlamasıyla karşı karşıya. Mesleğin duayenlerinden olan rahmetli Mehmet Ali Birand’ın 1992 yılında PKK lideri Abdullah Öcalan ile yaptığı röportaj, televizyon kanalında yayınladı. Yine 2013 yılında müzakere sürecinde iktidarın onayıyla Diyarbakır’da 21 Mart’ta Newroz günü yüzbinlerce insana Öcalan’ın mesajı okundu. O günün görece rahat ortamında bütün ulusal gazete ve televizyonlar bu açıklamayı manşetten verdiler. Ve hiçbiri mahkemenin konusu olmadı.” 

 

GAZETECİLİK YARGILANAMAZ

 

Davaya konu olan haberlere, yazı ve görsel malzemelere yönelik iddianamede bir itirazın olmadığını hatırlatan Kızılkaya, “Hiçbir habere yalanlama, maddi delillerin çarpıtıldığına dair suçlama yok. Aksine yaşanan çatışmaların dökümünün yapıldığı, tarihe not düşen ıskalanan barış sürecinin trajedisini sayfalarına taşımıştır. Bu minvalde mantıksal bir temeli olmayan ve somut bir kanıt taşımayan suçlamalara konu olan yorum, analiz, haber ve röportajlardır. Toplumun merak ettiği güncel sorunlarda halkı, okuru bilgilendirme amaçlı gazetecilik faaliyetleridir. Gazeteleri kapatmak ve gazetecileri cezalandırmak, bir ülkenin geleceğini de karanlığa gömmektir. Gazetecilik yargılanamaz” dedi.

 

TEK BİR SOMUT DELİL YOK

 

Onun ardından dinlenen Zana Kaya da, 15 yıldır gazetecilik mesleğini yaptığını, Özgür Gündem Gazetesi’nin Türkiye’de olup biten her şeye ışık tuttuğunu ve yapılanların kamusal bir görev olduğuna işaret etti. Topluma gerçeği anlatmanın aynı zamanda anayasal bir hak olduğunu belirten Kaya, “Fakat iddianamede geçen ‘örgütle bağlantılı’ konusunda somut bir bağ yok. Somut olarak bir delil bulunuyorsa bulunsun ama bizim yaptığımız faaliyetlerle ile ilgili tek bir somut delil yok. Yaptığımız haberler iktidarı rahatsız ede biliriz ama iktidar rahatsız oluyor diye yargılanmamız kabul edilemez” diyerek, beraat talebinde bulundu. 

 

‘HUKUK VARMIŞ GİBİ SAVUNMA YAPACAĞIM’

 

Yurt dışında olan yazar Aslı Erdoğan ise, avukatı aracılığıyla mahkemeye yazılı savunmasını sundu. 

 

Savunmasında “Hukuk varmış gibi savunmamı yapacağım” diyen Erdoğan,  3 buçuk yıldır süren davada, dört yazısından dolayı savcının hakkında ceza istediğini, ancak bu yazıların birçok dile çevrildiğini ve kitaplaştırıldığına kaydetti. Basına yönelik baskılar cümleciğinde suç unsuru aranmasına Nazi döneminde bile rastlanmadığını dile getiren Erdoğan, “Bu davanın kendisi, zaten baskıların kanıtı değil mi?” diye sordu.  

 

Şırnak’ın Cizre ve Diyarbakır’ın Sur ilçelerinde ilan edilen sokağa çıkma yasakları sırasında yaşananlarla ilgili pek çok belgesel yapıldığını, bu kentlerde yaşanan sivil ölümlerin uluslararası kaynaklarca da belgelendiğini anımsatan Erdoğan, “İnsan öldürmek her kanunda suçtur. Tanıkların susturulması yoluyla bir suçun örtbas edilmesi, bundan da öteye geçerek meşrulaştırılması kanımca en ağır suçtur. Sayın mahkemeyi hukuka ve yazılarımın seslendiği o tek yere, yani evrensel vicdana sahip çıkmaya çağırıyorum ve beraatımı istiyorum” dedi.

 

Ardından avukatlar dinlenip, talepleri alındı. İddia makamı esasa ilişkin mütalaasını tekrar ederek, avukatların ek süre talebinin kabul edilmesini istedi. 

 

Duruşmaya verilen kısa aranın ardından kararını açıklayan mahkeme heyeti, haklarında yakalama kararı bulunan ve henüz ifadeleri alınmamış olan Filiz Koçali ve Ragıp Zarakolu dosyalarının ayrılmasına karar verdi. Avukatların süre talebinde bulundu Zana Kaya, İnan Kızılkaya, Kemal Sancılı ve Eren Keskin yönünden de dosyanın ayrılmasına karar kılan mahkeme, diğer sanıklar Necmiye Alpay, Bilge Aykut hakkında beraat, yazar Aslı Erdoğan için ise “Devletin birliği ve bütünlüğünü bozma” ve “Örgüt üyeliği” suçlamalarından beraatına, “Örgüt propagandası” suçundan da davanın zaman aşımına uğradığı gerekçesiyle düşürülmesine karar verdi.

 

İDDİANAME

 

İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'nca hazırlanan iddianamede, Özgür Gündem gazetesi yöneticileri ve çalışanlarından Kemal Sancılı, Aslı Erdoğan, İnan Kızılkaya, Bilir Kaya, Ayşe  Necmiye Alpay, Emire Eren Keskin, Filiz Koçali, Ragıp Zarakolu ve Bilge Aykut  "şüpheli" sıfatıyla yer alıyordu. İddianamede, Aslı Erdoğan ve yazar Necmiye Alpay'ın da bulunduğu 4'ü  tutuklu 9 şüphelinin, "Örgüte üye olmak", "Devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozmak" ve "Örgüt propagandası yapmak" suçlarından  ağırlaştırılmış müebbet ve 6,5 yıldan 17,5 yıla kadar hapis cezasına çarptırılmaları talep ediliyordu. Sanıklardan Aslı Erdoğan ile Necmiye Alpay ve Bilir Kaya'nın 29 Aralık 2016'daki ilk duruşmada tahliyelerine karar verilmişti.