Resmi ilanlar ile kamu kurum kuruluşlarına ait reklamların, gazete ve dergilerde yayınlanmasına aracılık eden Basın İlan Kurumu’nun (BİK), BirGün ve Evrensel gazetelerine yönelik reklam ambargosu sürüyor. BİK, BirGün gazetesine Baskı ve Bayi-İade Defterleri’nin gecikmeli olarak tutulduğu ve haberlerde kaynak göstermediği, Evrensel gazetesine ise haber başlıklarını gerekçe göstererek ilan durdurma cezaları verdi. Evrensel Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Fatih Polat ve BirGün Gazetesi Yayın Kurulu Üyesi İbrahim Varlı, BİK’in ambargosunun neden ve sonuçlarına ilişkin ajansımıza konuştu. 

 

CEZALAR YOĞUNLAŞTI

 

Basın İlan Kurumu’ndaki yönetim değişikliğinden sonra bu cezaların yoğunlaştığına dikkati çeken Polat, “Belli haberler gerekçe gösterilerek, daha öncekinden farklı olarak ağır ilan durdurma cezaları veriliyor. Bizde ki örneği anlatayım, bir tane 26 Ağustos’ta Manisa’nın Salihli ilçesinde Jeotermal Enerji Santrali (JES) yapımına risk oluşturacağı için köylülerin eylemi muhabirimiz haberleştiriyor. Orada sert bir müdahalede oluyor, ‘Köylülerin JES direnişine polis saldırdı’ başlığıyla yayınlanıyor. Bu haberle ilgili bizden savunma istediler. Saldırı kelimesinin bir hakaret teşkil ettiği iddiasıyla 10 gün ilan durdurma cezası verildi. Ardından Kocaeli Derince’de pazar esnafı alanlarının yetersiz olduğu için tepki gösteriyor. Buna yapılan polis saldırısının haberleştirildiği için 15 gün ilan durdurma cezası verildi. Burada ağır kasıt söz konusudur” dedi.

 

‘SİYASİ KUŞATMA ALTINDAYIZ’

 

Basın İlan Kurumu’nun 1961’de Menderes iktidarının kendisine yakın yayın organlarını desteklemesi üzerine, kamu görevini yerine getiren gazetelerin desteklenmesi için kurulduğunu anımsatan Polat, “Bugün yeni dönemle birlikte çok eşitsiz bir dağılım var. Sonuçta bu ilanlar halktan kesilen bütçelerle veriliyor. Önceden de sorunluydu ama şimdi tamamen iktidarı eleştiren haberlere yer veren gazetelere yönelik bir mali kuşatma, boğma girişimi var. Çünkü daha önce 2-3 gün gibi ilan kesme cezaları verilirken şimdi 10-15 gün gibi en üst limitten veriliyor. İktidarın son seçimlerde yaşadığı gerilemeden sonra nasıl belediyelere kayyum atanıyorsa, muhalefetin taleplerine yer veren basın organlarına da aynı düzeyde siyasi bir kuşatmanın söz konusudur” diye belirtti. 

 

‘BİR OKU BİR OKUT’

 

Ağır bir süreçten geçtiklerini vurgulayan Polat, “Zaten mali yük öncesine göre çok daha artmıştı. Bu gazeteler zorlanarak, çalışanlarının özverili çabalarıyla yayım hayatlarına devam ediyorlar. Zaten sınırlı miktarda ilan alıyorduk, bunun durdurulmasıyla ek bir yük binmiş oldu. Şunu da ifade etmek lazım, Evrensel 2010 yılından itibaren 9 yıldır resmi ilan alıyor, 16 yıl boyunca resmi ilan almadan çıktı. Biz okurlarımızın dayanışmasıyla bunu aşacağımızı düşünüyoruz” diye konuştu. “Bir oku bir okut” kampanyası başlattıklarını ifade eden Polat, halkın haber alma hakkını savunun gazetelerin yalnız bırakılmaması çağrısı yaptı. 

  

“İktidarın baskı altına aldığı Evrensel, BirGün, Yeni Yaşam, Cumhuriyet gibi gazetelerin yaşatılması, demokratik güçlerin sahip çıkmasıyla olabilir” diyen Polat, “Bu gazetelere sahip çıkılması bugün aslında iktidara karşı halkın haber alma hakkını savunmak açısından büyük bir öneme sahip” dedi. 

 

VARLI: SARAYIN ALDIĞI KARAR

 

Verilen cezaların tek başına Basın İlan Kurumu’nun tasarrufu olmadığını ifade eden İbrahim Varlı ise, “Bu saldırılar hükümetin bizzat kendisinin, en tepeden saraydan aldığı bir kararın uygulanmasıdır. İktidar kendisine biat etmeyen, kendi istediğini yazmayan gazeteleri bir şekilde ekonomik ambargoyla kıskaca almak, diz çöktürmek ya da mümkünse kapatmak istiyor. Bunun için ellerinde ki en önemli silah olan ekonomik ambargoya başvuruyorlar” diye belirtti. 

 

‘AYAKTA KALACAĞIZ’

 

Ekonomik anlamda etkilendiklerini sözlerine ekleyen Varlı, şöyle devam etti: “Biz zaten uzun bir süredir basın ilen kurumu ve iktidarın bu tarz bir tasarrufa gideceğini öngördüğümüz için kendi yağımızda kavrulacak, kendi ekonomimizle ayakta kalabilecek bir planlama içerisindeydik. Etkilendik, daha da etkileneceğiz ama bu teslim olacağımız veya gazeteyi kapatacağımız anlamına gelmiyor. Öyle bir şey olmayacak. Alternatif ekonomik yöntemlerle, abonelik kampanyalarıyla okurlarımızın dayanışmasıyla ayakta kalacağız.” 

 

‘SESİNİ DUYURAMAYANLARIN GAZETESİYİZ’

 

Sadece BirGün değil, Evrensel, Yeni Yaşam, Cumhuriyet gibi gazetelerin de saldırı altında olduğunu hatırlatan Varlı, sözlerini şöyle sürdürdü: “82 milyonluk ülkede 3-4 tane gazeteden bahsediyoruz. Duyarlılık var tabii ama bunun daha da büyütülmesi lazım. Çünkü biz toplumsal muhalefetin, derneklerin, sendikaların, ezilenlerin, şiddete, tacize maruz kalanların, sesini duyuramayanların gazetesiyiz. Bize sahip çıkarak esasında kendilerine, kendi yaşam alanlarına sahip çıkmış olacaklar. Grevdeki işçileri, polis şiddetiyle öldürülenleri manşetlere taşıyan bizleriz. Yolsuzlukları ortaya çıkaranlar, iktidarın gerici faşist bütün pisliklerini manşetlerden veren yine bizleriz. Bizler olmasak bütün bunlar kamuoyundan gizlenmiş olacak. O yüzden dayanışmayı, sahiplenmeyi daha da arttırmamız lazım.” 

 

MA / Tolga Güney