DİYARBAKIR - Kurban Bayramı’nın yaklaşmasıyla hareketliliğin başladığı hayvan pazarında ne besicilerin ne de alıcıların yüzü gülüyor. Kazanamadıklarından şikayetçi olan besiciler, yem fiyatlarının artırılmasına, ithal et ve hayvan alımına tepkili.

 

Kurban Bayramı öncesinde Diyarbakır’ın Yenişehir ilçesi Çarıklı Mahallesi’nde bulunan Büyükşehir Belediyesi Canlı Hayvan Borsası hareketlendi. Çevre illerden ve kente bağlı ilçelerden hayvanları pazara getiren besiciler, her sabah saatlerinden öğlene kadar alıcılarla sıkı bir pazarlığa girse de borsada kimsenin yüzü gülmüyor. Artan yem ve saman fiyatları besicilerin işini zorlaştırırken, kurbanlık almak için gelen yurttaşlar ise ücretlerin yüksek olmasından şikayetçi.  

 

Borsa’da konuştuğumuz besici ve tüccarlar, yem ve et fiyatlarının önüne geçmek için yerli üretimi ve besiciyi destekleyici politikaların çözüm olabileceğini belirtiyor. 

 

KÜPESİZLERE 600 LİRA CEZA 

 

Tüccarlık yapan Abdulkerim Düzbayır, Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğünün bölgedeki hayvanlara küpe takmadığı için satmakta zorladıklarını belirterek, küpeli olmayan hayvanları başka illerde satmak istediklerinde ise hayvan başına 600 lira para cezası kesildiğini söyledi. Düzbayır, sattın aldığı hayvanların kendisine canlı haliyle kilosunun 22 liraya mal olduğunu, ancak borsada geçen sene fiyatıyla 19 liraya satabildiğini dile getirdi.

 

5 BİNE SATILAN MANGA 3 BİNE DÜŞTÜ

 

Diyarbakır’ın ilçe ve çevre köylerinden aldığı hayvanları satmaya çalışan Emin Kuş, krizden dolayı alıcının olmadığını ifade etti. Kuş, “Hayvanlarımızı çok ucuza satıyoruz. Alıcı yok. Hayvancılık yapanlar da saman ve kepek fiyatları yüzünden masrafların altından kalkamıyor. Geçen yıllara göre bu yıl daha kötü. Kriz var insanların satın alma gücü yok. Geçen yıl bir ineği 5 bin liraya satıyorduk, bugün ise 3 bin liraya satamıyoruz. Kuzunun çifti bin 500, buzağı ise 7 bin lira civarında satılıyor” diye konuştu.

 

TEK DEĞİŞİKLİK YEM VE SAMANIN ARTIŞI

 

Karacadağ’dan hayvanlarını satmak için borsaya getiren ve soyismini söylemekten çekinen Mücahit adlı besici, yem fiyatlarının geçen yıla göre arttığını belirterek, “Bu yıl dana yetiştirdik. Gecen yıl bir torba yemi 72 liraya alıyorduk, bu yıl 87 liraya aldık.  Geçen yıl sattığımız gibi kilosunu 19 liraya satıyoruz.  Tek değişiklik yem ve saman fiyatlarının artışında gerçekleşti” dedi.

 

Kurban Bayramı’nın yaklaşmasıyla satışlarında bir artışın olmadığını ifade eden Mücahit,  yem fiyatlarından dolayı kar edemediklerini dile getirdi.

 

SON 3 YILDIR KAR YOK

 

Bir diğer besici Seyfettin Açil ise, yem fiyatlarından dolayı son 3 yılda kar elde edemediklerini söyledi. Açil, “2015 yılında ettin kilosu 24 lira, bir torba yemin fiyatı 38 liraydı. Bugün kasapta ettin kilosu 31 lira, bir torba yemin fiyatı 80 lira oldu. Nasıl kazanalım. 11 yıldır hayvancılık yapıyorum. Son 3 yıldır kendimizi zor kurtarıyoruz” ifadelerine yer verdi.  

 

NEDEN İTHAL ET GETİRİYORLAR?

 

İthalata tepki gösteren Bişar Ölmez de “Neden ithal et getiriyorlar. Hayvancılık yapanlar Türkiye’ye yetiyor. İthal et getirildiğinde biz kendi hayvanlarımızı satamıyoruz.  Bayramın gelişi hiçbir değişiklik yaratmadı.  Hayvancılığın önünü açsınlar” şeklinde konuştu.

 

‘BİZ ALAMIYORUZ, ONLAR SATAMIYOR’

 

Borsada karşılaştığımız Hacı Büyükçay ise, Kurban Bayramı’nda kesmek için aldığı 5 bin 500 liralık danayla yol alıyor. Büyükçay, “İstediğimiz fiyatta bulmayı zorlandık. Borsa içler acısı durumda. Biz alamıyoruz, onlar satamıyor” diye konuştu.

 

‘KAZANIYORUZ’ DİYEN TÜCCARA TEPKİ

 

Hayvan tüccarlarından Aydın Kaçmaz’ın, “Buradan aldığımız hayvanları kasaplarla ilçelere götürüp satıyoruz. İşlerimiz yerinde, paramız var” sözleri besiciler ve diğer tüccarların tepkisiyle karşılaştı. Kaçmaz’a tepki gösteren isimlerden Mehmet Akdoğmuş, “Hiçbir besici 2 yıldır kazanamıyor bir siz kazanıyorsunuz. Burada alıp burada satıyorsunuz, siz kazanırsınız tabi. Bir hayvan 7 ayda 4 bin lira para yiyor. 7 ay içerisinde aldığı 90 kilo et, 2 bin 500 lira yapıyor. Besici nasıl kazansın?  Bir kasap olarak söylüyorum ettin fiyatı çok yüksek. Destek yok, yem pahalı ve vergi alınıyor. Et ithal etmekle bu sorun çözülmez. Burada üretim yok. İtalya, Fransa, Macaristan’dan getirdiğiniz hayvanla et fiyatının önünü alamazsınız. Kendi insanına destek versinler. Besici yılda 20 değil, 50 buzağı çıkarsın. Bakın bakalım sorun nasıl çözülüyor” dedi. 

 

MA / Aydın Atay