İZMİR - Gaziemir ilçesindeki eski kurşun fabrikasında bulunan radyoaktif atıkların usulsüz ve denetimsiz olarak taşındığını belirten emek, meslek ve ekoloji örgütleri, gerekli önlemler alınıncaya kadar çalışmaların durdurulması gerektiği vurguladı.
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) İzmir Temsilciliği, İzmir Tabip Odası, İzmir Barosu, Ege Kültür ve Çevre Platformu (EGEÇEP) ve İzmir Yaşam Alanları, Gaziemir’de bulunan eski kurşun fabrikası arazisindeki radyoaktif atıkların taşınmasına ilişkin fabrika önünde basın açıklaması gerçekleştirdi. Açıklamada "İzmir yaşam alanları tarafız, muhatabız" pankartı açılırken "Haydi İzmir geleceğine, havana, toprağına sahip çık", "Kentimizi savunuyoruz, İzmir'i savunuyoruz" dövizleri taşındı. Açıklamaya Karabağlar Belediye Başkanı Helil Kınay, Ünal Işık'ın yanı sıra çok sayıda STK temsilcisi katıldı.
Kurumlar adına konuşan Çevre Mühendisleri Odası Temsilcisi Selma Akdoğan, kentin ortasında çevre ve halk sağlığını tehdit eden atıkların bulunduğu alanın temizlenmesi verdikleri mücadelenin 13 yıldır devam ettiğini vurguladı. Olayın yalnızca yerel değil, aslında uluslararası bir radyoaktif ve tehlikeli atık kirlenmesi sorunu olduğunu belirten Selma Akdoğan, "Olay, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'na da bildirilmiştir. Bugün dünyanın gördüğü en büyük nükleer facialardan biri Fukuşima Daiichi nükleer santral kazasının 14. yıldönümünde; ülkemizde nükleer santral bulunmamasına rağmen nükleer atıkların ortaya çıktığı kurşun fabrikasındaki atıkların neden bertaraf edil(e)mediğini sormak için tekrar bir aradayız" dedi.
'ATIKLAR YASADIŞI ŞEKİLDE BERTARAF EDİLİYOR'
Atıkların yasadışı bir şekilde bertaraf edilmeye çalışıldığını vurgulayan Selma Akdoğan, bu durumun İzmir Büyükşehir Belediyesi İklim Değişikliği ve Sıfır Atık Dairesi Başkanlığı'na bağlı Kent Temizliği ekipleri tarafından belgelendiğini söyledi. Yasadışı bir şekilde atıkların fabrika sahasının içine gömülmesi ile başlayan sürecin kontrolsüz bir şekilde devam ettiğini ifade eden Selma Akdoğan, "Bu noktada sahadaki çalışmaların acilen durdurulması ve temizlik için verilen yetki belgelerinin iptal edilmesini talep ediyoruz" şeklinde konuştu.
CEVAP BEKLEYEN SORULAR
Selma Akdoğan konuşmasının devamında ise şu soruları sordu:
"*Atıkların ayrıştırılması ve taşınması sırasında ortaya çıkacak çevre ve sağlık etkilerinin önlenmesine yönelik bir çalışma yürütülmüş müdür? Çevre, işçi sağlığı ve halk sağlığı konularında alınan önlemler nelerdir?
*Alanda çalışma yapılırken, radyoaktif ve tehlikeli maddelerin araç, alet ve işçilere bulaşmasını önleyecek ve sonra temizlenmesini sağlayacak önlemler uygulanmış mıdır?
*Alanda çalışma yapılırken, tozumayı engellemek ve oluşacak olası tozumanın etkilerini bertaraf etmek için, mevzuatın öngördüğü toz kontrol önlemleri alınmış mıdır?
*Atıkları yükleyen, taşıyan ve işleyen işçiler ile operatörlere gerekli kişisel koruyucu donanım sağlanmış mıdır? Bu kişilere yeterli eğitim verilmiş midir ve güvenlikleri hangi yöntemlerle temin edilmiştir?
*Radyoaktif ve tehlikeli atıkları taşıyan araçlar uygun taşıma standartlarını karşılamakta mıdır?
*Sahada ayrıştırılan atıklar nakliye işlemine kadar hangi koşullarda bekletilmiştir, alınan önlemler nelerdir?
*Sahada doz hızı ölçümleri gerçekleştirilmiş midir? Eğer yapılmışsa, ölçümler mekânsal olarak kaç farklı noktada gerçekleştirilmiştir? Doz hızının mekânsal dağılımı nasıldır ve bu ölçümlerin koordinat bazlı sayısal sonuçları nelerdir? Ayrıca, saha dışında ve yerleşim alanlarında doz hızı ölçümleri yapılmış mıdır? Yapıldıysa hangi koordinatlarda hangi doz hızı değerleri ölçülmüştür?
*Alanda çalışan ve çalışmaları denetleyen özel kuruluşlar bünyesindeki "konusunda uzman ekiplerin" bu alandaki geçmiş deneyim ve uzmanlıkları nelerdir?
*Şimdiye kadar yapılan çalışmalar kapsamında taşıma ve bertaraf işlemleri yapılan atıkların tür ve miktar olarak dağılımı nedir?
*Atıklar hangi tesislerde ve hangi yöntemlerle bertaraf edilmiştir?
*Atıkların radyoaktif olup olmadığı, tehlikeli madde içerip içermediği hangi analiz yöntemleri ile belirlenmiştir?"