Devlet Su İşleri (DSİ) 10. Bölge Müdürlüğü tarafından Cudi Dağı’nın en önemli su kaynaklarından biri olan Nerdüş Deresi üzerinde baraj yapılması planlanıyor.

 

Barajın yanı sırsa bölgede Hidroelektrik Santrali (HES), sulama projesi, malzeme ocakları, kırma-yıkama-eleme tesisi ve beton santrali gibi projeler de yer alıyor. Bu projelerle Botan doğası talan edilmek isteniyor. Yapılacak olan baraj ile birlikte Şirnex'in Cizîr (Cizre) ilçesine bağlı tarihi ve doğa güzelliği olan Şax ve Hebler köylerinin büyük bir kısmı da sular altında bırakılacak. 

 

1993’te yıllarda zorla boşaltılan ve o süreçten beri “güvenlik” gerekçesiyle girişlere yasaklı olan köylere, dönem dönem köy sakinleri özel izinlerle girebiliyor. Boşaltılmayana kadar Cizîr’in bütün meyve ihtiyaçlarını karşılayan köyler bugüne kadar defalarca yakıldı. 

 

Çok sayıda arkeolojik eserin bulunduğu Şax köyünde Keyser (Dûşê), Çeko, Keçikê, Kardu (Mangûlî), Bagiyê, Xirabe (Îbrahîm Paşa) ve Bedîrxan Beg isimlerinde 7 kale bulunuyor. Yurttaşlar, baraj ve HES projesine tepki göstererek, bunun yerine köylerinin yeniden inşa edilmesini talep etti. 

 

‘KÖYÜMÜZE DÖNMEK İSTİYORUZ'

 

Hebler köyünden Ercan Elçi, köylerinde HES ve baraj istemediklerini ifade ederek, "1993 yılından bu yana köyümüz yasaklı. Hayvanlarımızı besleyemiyor ve tarımla uğraşamıyoruz. Göç ettirildik ve başka işlerde çalışmak zorunda kaldık ve kalıyoruz. Köyümüze dönmek ve yaşamı tekrardan inşa etmek istiyoruz. Aile büyüklerimizin mezarları halen orada ve artık dönmek istiyoruz. Neredeyse 40 yıl oldu ve artık yeter diyoruz. Kısacası barajın yapılmasını istemiyor ve köyümüze dönmek istiyoruz. Varımız ve yoğumuz orada kaldı. Bu süreçte köye dönüş için herkesten destek ve dayanışma bekliyoruz” dedi.

 

'BARAJA HARCANACAK PARAYLA KÖYLERİMİZİ İNŞA ETSİNLER'

 

Köyleri boşaltıldıktan sonra Cizîr'e göç etmek zorunda kaldıklarını söyleyen Mehmet Giresun,"Perişan olduk. Yapılan barış çağrısından sonra köyümüzde baraj projesinin de durdurulmasını istiyoruz. Şax ve Hebler köyleri yaklaşık 2 bin nüfusa sahip. Baraj için harcanacak parayı yıkılan köylerimize harcasınlar. Ev yapsınlar ve köyümüzü tekrardan inşa etsinler. Şu an 20 bin hayvan Hebler köyü yaylalarında meralarda otlanıyor. Burası ağaç, su, meyve ve zeytinlerin bolca bulunduğu bir yer. Baraj yapılmasını kabul etmiyoruz" diye konuştu.