3 yılda 11 bin 631 gözaltı 3 bin 382 tutuklama

img

ANKARA - Resmi olarak parti kapatmalara getirilen zorluğa rağmen HDP, çatışmalı ortama dönülen 2015 Temmuz’dan bu yana baskı ve tutuklamalarla “fiili olarak işlevsizleştirme” operasyonlarının hedefinde. Her güne operasyonla uyanan HDP’lilere dönük yönelimde, Şubat 2018 tarihine kadar gözaltına alınan 11 bin 631 partiliden 3 bin 382'si tutuklandı.

Cumhuriyet tarihi boyunca 56 siyasi parti, Anayasa Mahkemesi ve askeri mahkemeler tarafından kapatıldı. Kapatılan bu partilerin 13’ü, Kürtlerin siyasi mücadele hattını çizdiği partilerdendi. 2015’e gelindiğinde ise, AKP’nin Meclis’e getirdiği değişiklikle siyasi partilere kapatma davası açılması zorlaştırılarak, kapatma kararının Meclis Genel Kurulu'nda da onaylanması koşulu getirildi. Bu tarihten sonra parti kapatma gündeme gelmedi ama son iki yıldır baskı ve operasyonlarla Meclis’in üçüncü büyük partisi Halkların Demokratik Partisi (HDP) “fiili kapatılma” noktasına getirildi.
 
3 YILDA 11 BİN GÖZALTI
 
Çözüm sürecinin sonlandırılıp, yeniden çatışmalı ortama dönülen Temmuz 2015’ten bu yana neredeyse her güne operasyonla uyanan partililere dönük operasyonlarda, HDP Bilgi İşlem Merkezi’nin gözaltı ve tutuklamalara dair aktardığı verilere göre, 22 Şubat 2018 tarihine kadar 11 bin 631 partili gözaltına alındı. Aynı tarihler aralığında gözaltına alınan 3 bin 382 partili de tutuklandı. 
 
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 22 Şubat’taki siyasi partilerin üye sayısına göre, HDP’nin 37 bin 551 üyesi bulunuyor. Bu rakam göz önünde tutulduğunda neredeyse HDP’nin üye sayısının 3’te 1’inden fazlası gözaltına alındı.
 
SEÇİLMİŞLER DE HEDEFTE
 
Partiye dönük tutuklama ve gözaltılar sadece üyelerle de sınırlı değil. Yine HDP Bilgi İşlem Merkezi’nin verilerine göre, Temmuz 2015'ten bu yana 43 HDP il eş başkanı, 101 HDP ilçe eş başkanı tutuklandı.
 
Seçilmiş siyasetçilere dönük operasyonlarda ise, söz konusu rakamlar oldukça yüksek. HDP’nin bir bileşeni olarak görülen DBP’nin 102 belediyesinden 94’üne belediyeye kayyum atandı. Eş Genel Başkanları Mehmet Aslan ile Sebahat Tuncel’in tutuklu bulunduğu partinin çeşitli tarihlerde tutuklanan 55 belediye eş başkanı halen tutuklu. Yargılaması devam eden belediye başkanlarından 15’ine toplamda 109 yıl 6 yıl hapis cezası verildi. İki yıllık süre içerisinde resmi olmamakla birlikte 5 bin DBP’li üye ve yöneticisi de tutuklandı.
 
HDP’nin önceki dönem Eş Genel Başkanlığı’nı yürüten Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ da 4 Kasım 2016 tarihinden bu yana tutuklu. Demirtaş hakkında henüz kesinleşen ceza yok, ancak istenen toplam ceza 482 yıl. 
 
Tüm HDP’li vekiller hakkında istenen ceza ise bin yılı aşıyor.
 
BASKI MECLİS’E KADAR UZANDI
 
1 Kasım seçimlerinde 59 milletvekiliyle Meclis’te temsil hakkı kazanan HDP’nin dokunulmazlıkların kaldırılmasının ardından 55 milletvekili haklarında hazırlanan 511 fezlekeden yargılanmaya başlandı. Tutuklu HDP milletvekillerinin bugüne kadar 387 duruşması görüldü.
 
Yargılamalar sonucu Figen Yüksekdağ ile birlikte milletvekilleri İbrahim Ayhan, Ahmet Yıldırım, Nursel Aydoğan, Besime Konca ve Ferhat Encü’nün haklarında kesinleşmiş hapis cezaları nedeniyle milletvekillikleri düşürüldü.  Faysal Sarıyıldız, Tuğba Hezer Öztürk ve Leyla Zana’nın ise Meclis tarihi boyunca ilk kez “devamsızlık” gerekçesiyle vekillikleri düşürüldü. Haklarındaki hapis cezası verilen ve bu cezaların onaylanmasıyla birlikte 5 milletvekilinin daha vekilliklerinin düşürülmesi kısa sürede gündeme gelebilir.
 
BİR AYDA 2 BİN 487 GÖZALTI
 
Sadece Şubat 2017'de 2 bin 487 kişi gözaltına alındı. Şubat ayındaki en yoğun gözaltı 723 kişi ile Antep’te oldu. İstanbul’da 256, Diyarbakır ise 182 HDP’li gözaltına alındı.
 
Tutuklama ve gözaltılarla “fiili kapatılma” noktasında getirilen HDP’liler ise, bu tabloyu “Bir HDP dışarıda vardı, artık bir HDP de cezaevinde var” diyerek özetliyor.
 
BİLGEN: HDP’NİN VAAT ETTİĞİ YAŞAMI TEHDİT OLARAK GÖRÜYORLAR
 
Kars Milletvekili ve Parti Sözcüsü Ayhan Bilgen, geçmişteki parti kapatmanın yerini alan fiili işlevsizleştirmenin nedenini şu sözlerle açıkladı: “Bu çok açık biçimde çalıştırmamak ve partinin toplumda bir biçimde ilgiye, desteğe ve dayanışmaya dönük pozisyon yakalamasını engellemektir. Kriminalize ederek, yasal bir hak olan bir çalışma zeminini adeta uzak durulması gereken, kaçınılması gereken bir odak gibi tarif etmektir. Bu aslında sadece HDP’yi değil, HDP’nin iddiasını, topluma vaat ettiği yaşama biçimini tehdit olarak görmektir. Bu alternatifin toplumda karşılık bulmasını engellemeye çalışmak, bu alternatifin toplumsallaşarak siyasi karar süreçlerini etkilemesini engellemeye çalışmaktır.”
 
‘BAŞARIYA GİTME İHTİMALİ YOKTUR’
 
Bu kadar yoğun baskıyla karşı karşıya kalmanın siyaset yapma noktasında yarattığı kimi sorunların olduğunu, ancak bunun üstesinden geldiklerini ifade eden Bilgen, “Bu yaklaşımın kendisi bir suçtur. Bir siyasi parti çalışmasının bu kadar keyfi nedenlerle engellenmesi, Türkiye’de nasıl bir demokrasinin olduğunu, ne kadar demokrasinin olduğunu, nasıl bir hukuk devleti ve kimin için hukuk devleti kararlarının var olduğunu göstermesi açısından son derece öğreticidir. Önemli bir yol ayrımıdır. Elbette ki bu baskı insanları tedirgin edebiliyor, bu baskı insanların daha cesur biçimde siyasi mücadeleye katılımını zorlaştırıyor. Bunu görmezlikten gelmek doğru bir şey değil, ama bu vazgeçirir mi bu istediği hedefe ulaşır mı? Hedef eğer gerçekten bu projeyi mahkum etmekse, bu siyaset yapma tarzını tümüyle tasfiye etmekse başarıya gitme ihtimali yoktur” dedi.
 
‘İKTİDARIN KAREKTERİNİ ORTAYA KOYUYOR’
 
Bilgen, “Bu binlerce kişinin içerisinde dosyasında doğrudan şiddetle ilişkilendirilebilecek, somut bir delil olarak sunulabilecek ya da bir illiyet bağı olarak tarif edilecek bir şey var mı? Yok. Bütün bunlar olmamasına rağmen herkesin kolayca tehdit kategorisine sokulması aslında rejimin karakterini ortaya koyar.  Muhaliflerin, HDP'lilerin, milletvekillerinin, siyasi parti çalışanlarının pozisyonunu tarif etmez tam tersine onların uğradığı muamelenin keyfiliğini ortaya koyar. Türkiye'deki iktidarın da karakterini ortaya koyar. Bu nedenle her tutarsız ve keyfi tutuklama gerekçesi bunun daha da teşhir olmasını hızlandırır” diye konuştu.
 
MA / Hayri Demir

Diğer başlıklar

10:13 Bakanlık kalp krizi geçiren tutsağın başvurusunda topu savcıya attı
09:59 Öcalan'ın avukatı: 'Umut hakkı' için hukuk politikasında değişikliğe gidilmeli
09:26 Ağır iş yükü ve güvencesiz çalışmaya karşı alanlarda olacaklar
09:25 Muğla'da art arda deprem
09:21 HDK Abdullah Öcalan’ın çağrısı için ‘halk kürsüleri’ kuracak
09:19 Kadın katillerini ve sermayeyi koruyan yargıya karşı 1 Mayıs’a çağrı
09:18 İzmir ve İstanbul'da ev baskınları
09:16 Çukurova 1 Mayıs'a hazır
09:15 Polis 'fişledi' üniversite soruşturma başlattı
09:14 Kadınlar 'çağrı' seferberliğine öncülük ediyor
09:14 TEM'e göre PKK/KCK'nin 151 logo ve amblemi var!
09:12 'Eşit ve kapsayıcı kentler istiyoruz'
09:11 DİGEL Tekstil direnişi 1 Mayıs’a taşınacak
09:10 Wan'da 1 Mayıs sürecin ruhuyla kutlanacak
09:09 Şirnex'te öğretmen 4 çocuğa cinsel tacizde bulundu
09:09 Ağrı İl Özel İdaresi AKP'ye çalışıyor!
09:07 AKP'nin 23 yıllık işçi politikası: Yoksulluk, güvencesizlik ve ölüm
09:02 Peköz: Kıbrıs ve Kürt sorununda Abdullah Öcalan'ın paradigması Ankara için fırsat
09:00 30 NİSAN 2025 GÜNDEMİ
08:30 İBB soruşturmasında 18 tutuklama
29/04/2025
22:35 İmamoğlu'nun gittiği otelin müdürlerine gözaltı kararı
22:04 Mustafa Karasu: Meclis’in içinde olmadığı bir sorunun çözümü olamaz
21:37 Tişrîn Barajı’ndaki direniş 112’nci gününde
21:29 PÎK, Kürt Ulusal Birlik Konferansı’na desteğini açıkladı
20:32 Ankara’da gözaltı ve tutuklamalar protesto edildi
19:30 Ayşe Barım’a 30 yıl hapis istemi
19:24 Soma Davası’nda 10 sanığa beraat!
17:38 Eskişehir’de gözaltına alınan öğrenciler serbest
17:33 İstanbul’da 2 bin 928 binada hasar tespit edildi
17:05 Gazeteci ve siyasetçilerden Sırrı Süreyya Önder’e ziyaret
16:40 Öğrenciler süreci tartışacak
16:15 Kürtçe şarkıya 10 ay ceza
16:07 Halepçe’nin vilayet olması kararı onaylandı
16:02 DBP ve DEM Parti heyetinden MSD’ye ziyaret
15:53 Özerk Yönetim 1 Mayıs’ı tatil ilan etti
15:29 Curnê Reş'te Kadın Dayanışma Merkezi açıldı
15:23 Kent kent 1 Mayıs çağrısı
15:05 Depremde yıkılan ve yeniden inşa edilmeyen ASM için çağrı
14:50 Êzidî kız çocuğu davasında avukatlar hakkında suç duyurusu
14:45 Tülay Hatimoğulları: Sürecin başarıya ulaşması için girişimler hızlandırılmalı
14:43 31 yılın ardından memleketinde
14:32 Barodan uyarı: Grevdeki tutsakların hayati tehlikesi var!
14:25 SES davasında karar çıkmadı
14:11 1 Mayıs'ta katledilenler anıldı: Barış için 1 Mayıs alanlarında olalım
13:55 TJA: Demokratik yaşam kadın emeği ile kurulacak
13:28 Af Örgütü ‘Dünya İnsan Haklarının Durumu’ raporunu açıkladı
13:21 GABB Eşbaşkanı Şedal: Kayyım uygulamalarına son verilsin
13:05 GABB 1'inci Dönem Olağan Meclisi toplandı
12:53 Pirsûs Katliamı davası: 10 yıl sonra görüntüler bilirkişiye gönderilecek
12:48 Êzidî çocuğun kaçırılması davası ertelendi
12:45 Tülay Hatimoğulları: İktidarı somut ve güven verici irade koymaya davet ediyoruz
12:40 Pasûr patlaması davasında tanık dinlenmesine karar verildi
11:55 Avukatlar İmralı'ya gitmek için başvurdu
11:51 Pelin Yılmaz’ın yaşamını yitirdiği açıklandı
11:22 TÜİK'e göre işsizlik düştü
11:00 Avukatın darp edildiği görüntüler dosyaya 'kesilerek' eklendi
10:46 İHD Eş Genel Başkanı Küçükbalaban: Devlet yol haritasını açıklamalı
10:04 Gençler 1 Mayıs’ta kampüslerden alanlara akacak
09:54 Türkdoğan: Süreç Öcalan'ın çözüm paradigmasına uygun sonuçlanmalı
09:47 İBB soruşturmasında gözaltına alınanlar adliyeye sevk edildi
09:44 Aydın'da sağanak sonrası su baskını
09:42 Arife Çınar: Demokratik toplum şiarıyla 1 Mayıs’ta alanlarda olacağız
09:33 Meteorolojiden kuvvetli yağış ve toz taşınımı uyarısı
09:03 Çocuklarını çatışmalarda yitirdi: Çözüm için Meclis’te bir araya gelsinler
09:02 Genç kadınlar 1 Mayıs'ta eşitlik mücadelesini büyütecek
09:02 Besta'da asker gözetiminde korucular eliyle ağaç kesimi
09:01 Baharın nadide çiçeği: Guldexwîn
09:01 Kalp krizi geçiren tutsağın avukatı: Derhal tahliye edilmeli
09:00 'Kadına yönelik şiddet son buluncaya dek mücadelemiz sürecek'
09:00 29 NİSAN 2025 GÜNDEMİ
07:46 1 Mayıs öncesi ev baskınları
28/04/2025
23:31 ABD Yemen’e saldırdı: 68 kişi hayatını kaybetti
22:42 Meral Danış Beştaş: Barış için hepimize büyük görevler düşüyor
22:30 HDK ve DEM Parti Gençlik Meclislerinden Taksim’e çağrı
21:43 Aksaray’da bir kadın katledildi
21:37 Irak ve Federe Kürdistan'da 1 Mayıs resmi tatil ilan edildi
21:27 DEM Parti: Ahmet Türk kemoterapi sürecini başarıyla atlattı
21:21 İsrail, ateşkes ve rehine takası teklifini reddetti
19:55 Mamak Emek ve Demokrasi Güçlerinden Menekşe Erbay anması
19:46 Gazeteci Ceren Kaynak İskit toprağa verildi
19:40 Erdoğan: Nüfus meselesi beka sorununa dönüşmektedir
19:30 SES, uluslararası sendikal örgütlerin katılımıyla forum düzenledi
19:06 Amediyê’de drone infilak etti: 3 peşmerge yaralandı
18:58 Karşıyaka Emek ve Demokrasi Platformu kuruldu
18:26 Çiftçileri mağdur eden 2 şirket hakkında soruşturma
18:17 Birleşik Kamu-İş: Açlık sınırı 26 bin lirayı aştı
18:13 Önder’in bulunduğu hastaneye ziyaretler sürüyor
18:09 Tunus açıklarında mülteci teknesi battı: 8 kişi hayatını kaybetti
18:07 EGM'den jammer açıklaması
17:51 Halit Oral’ın annesi hayatını kaybetti
17:48 İspanya ve Portekiz’de geniş çaplı elektrik kesintisi yaşanıyor
17:34 Yeni papanın seçileceği tarih belirlendi
17:21 Amed Tiyatro Festivali 4'üncü gününde
17:11 Öğrencilerden 'aile sempozyumuna' mor boyalı protesto
16:37 DBP ve DEM Parti'nin temasları sürüyor
16:05 EMEP'ten Adalet Bakanlığı önünde eylem
14:48 Birçok kentte 1 Mayıs'a çağrı açıklaması
14:43 ‘Roboskî'nin failleri 160 aydır yargılanmadı’
14:34 Irak, Şara'yı Arap Zirvesi’ne davet etti
14:22 12 yılda en az 764 çocuk iş cinayetinde katledildi
14:07 İstanbul'da hissedilen bir deprem daha
14:05 DEM Partili eşbaşkana 2 yıl 1 ay ceza
14:03 İran saldırısında 2 kolber yaralandı
14:02 Kazancı Yokuşu’nda katledilenler anıldı
13:55 Gülistan Kılıç Koçyiğit: Temel talebimiz Öcalan’ın fiziki özgürlüğüdür
13:30 Depremde annesini kaybeden Kübra Özyurt ifade verdi
13:10 Pexşan Ezizi ile dayanışan öğrenci tutuklandı
13:06 Önder'in durumu kritik: Beyinle ilgili refleksleri azaldı
12:34 İHD güncel verileri açıkladı: 335’i ağır bin 412 hasta tutsak var
12:11 STÖ ve barolar: 'Umut hakkı' düzenlemesi ivedilikle yapılmalı
12:07 Askeri harcamalarda küresel çapta yüzde 9.4 artış
12:03 İBB soruşturmasında gözaltı sayısı 52'ye yükseldi
11:57 Sevk sonrası çıplak arama ve darp
10:26 ‘Konferansta kadın sözleşmesi gerekliliği açığa çıktı’
10:21 YNK ve KDP kabine görüşmelerinde 12’nci tur
10:20 Hastaneden açıklama: Önder'in hayati tehlikesi artarak devam ediyor
10:04 Gazeteci Levent: Türkiye Kıbrıs’taki ilişkilere ses çıkarabilecek pozisyonda değil
10:01 Direniş tarihiyle tanınan mahalle kentsel dönüşüm ve tarikatların hedefinde
09:01 'Şimdi sıra Kürt Ulusal Kongresi'nde'
09:01 'Karar süreçlerinde kadınlar söz sahibi olmalı'
09:00 DEM Parti Newroz coşkusuyla 1 Mayıs'a çağırdı
09:00 28 NİSAN 2025 GÜNDEMİ
08:52 Kütahya’da 3.9 büyüklüğünde deprem
08:37 Geneviève Garrigos: Rojava’da inşa edilen model Suriye'nin geleceği için önemli
08:24 PKK'den 'kongre' açıklaması
08:21 Samsun'da heyelan: 2'si çocuk 3 kişi öldü
27/04/2025
23:14 İstanbul’da 3.5 büyüklüğünde deprem
22:36 Ankara’da 4 genç tutuklandı
21:35 Xarpêt'te 4.9 büyüklüğünde deprem
20:56 Gazeteci Ceren Kaynak İskit hayatını kaybetti
20:35 Xîzan ve Tetwan’da askeri operasyon başlatıldı
20:11 İran’da patlama: 40 kişi hayatını kaybetti, ulusal yas ilan edildi
20:01 Darp edilerek gözaltına alınan gençlere tutuklama talebi
19:31 DAİŞ’ten kurtarılan Êzidî gençler ailelerine kavuştu
19:13 Xarpêt-Amed yolunda kaza: 25 yaralı
19:07 HDK ve DEM Parti’den 1 Mayıs forumu
18:44 Tanrıkulu: AKP iktidarında 34 bin 908 işçi hayatını kaybetti
18:33 ‘Hapishane Çalıştayı’ sona erdi: Ortak mücadele yöntemleri ele alındı
18:20 Kanada'daki festivalde katledilenlerin sayısı belli oldu
18:11 Gever’de 1 Mayıs’a katılım çağrısı
17:24 Irak’ta seçim zamanında yapılacak
17:19 Önder’in doktorlarının yarın açıklama yapması bekleniyor
17:03 Bismil’de Kadın Emeği Buluşması'na büyük ilgi
16:26 'Kötülerin inşa ettiği sistemini kibritle tutuşturacağız'
16:20 İdam cezalarına sessizliğe karşı açlık grevi başlattı
15:37 ‘Abdullah Öcalan’a özgürlük’ talebiyle yürüyüş
15:30 DBP ve DEM Parti heyeti Reqa'da temaslarını sürdürüyor
15:29 'Rojin Kabaiş'in dosyasında bağımsız soruşturma başlatılsın'
15:17 Tanju Kaya için taziye kuruldu
14:57 MATUHAYDER yeni yönetimini belirledi: Tecrit kalkmalı