İSTANBUL - Dövizdeki yükselişe karşı MB ve BDDK'nın almış olduğu önlemler şu saat itibari ile etkisini göstermiş değil. TL'ye olan güvenin arttırılması gerektiğinin altını çizen ekonomist Mustafa Sönmez, "Hükümet faizi artırmaktan kaçınıyor. Dolayısıyla önlemler yetersiz kalıyor" dedi.
ABD ile Türkiye arasındaki diplomatik kriz sonrası dövizdeki yükseliş hızlı bir şekilde devam ediyor. Cuma günü dolar 6.50 TL seviyelerinde işlem görürken, haftanın ilk iş günü Türk Lirası dolar karşısında tarihin en büyük değer kaybını yaşadı. Dün gece 7.20 TL seviyesinde işlem gören Dolar şimdi ise 6.80 TL seviyesinde işlem görüyor. Aynı şekilde Euro başta olmak üzere diğer yabancı para birimlerinden de ciddi yükseliş yaşandı. Dövizdeki yükselişe karşı ilk olarak Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, "Tüm önlem ve aksiyon planlarımız hazır. Pazartesi sabahından itibaren piyasaları rahatlatacak adımlar atılacak" açıklaması geldi.
Albayrak'ın açıklamasının ardından Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) da SWAP işlemlerine sınırlama getirdi. BDDK'nın kararı ile döviz cinsi varlıkları değiştirme işlemlerine sınırlama getirilerek, yapılacak yeni işlemler için yasal öz kaynakların yüzde 50'sini geçememe şartı getirildi.
Merkez Bankası ise, Türk lirası zorunlu karşılık oranları tüm vade dilimlerinde 250 baz puan indirildi. Değişiklik ile finansal sisteme yaklaşık 10 milyar TL ve 6 milyar ABD doları ile 3 milyar ABD doları tutarında altın cinsinden likidite sağlandı.
BORSA DÜŞÜYOR
Borsa İstanbul'un BIST 100 endeksi yeni haftaya yüzde 1,13 düşüşle 93 bin 869 puandan başladı. Saatler içerisinde yüzde 3,60 oranında bir düşüş yaşayarak, 91 bin 253 puandan işlem görüyor. Cuma günü BIST 100 endeksi yüzde 0,21 düşüşle haftayı kapatmıştı.
MB'NİN FAİZ ISRARINA TEPKİ VAR
Her ne kadar Merkez Bankası ve BDDK, piyasayı rahatlatmak için yeni kararlar almış olsa da dövizdeki yükseliş devam ediyor. Merkez Bankası'nın faiz oranlarını ısrarla yükseltmemesi de ekonomistler tarafından tepki ile karşılanıyor. Ekonomistler, dövizdeki yükselişin önüne geçilmesinin önemli yollarından birinin faiz oranlarının yükseltilmesi olduğunu dile getiriyor.
SÖNMEZ: SÜRPRİZ BİR DURUM DEĞİL
Ekonomist Mustafa Sönmez, dövizdeki yükselişi ve MB ile BDDK'nın almış olduğu kararların Türkiye ekonomisini hangi yönde etkileyeceğini değerlendirdi. Sönmez, Türkiye ekonomisinde kırılganlıkların olduğunu hatırlatarak, "Uzun zamandır dövizde bir yükseliş vardı. ABD ile olan gerilimlerin yükselmesi beraberinde güvensizliği arttırdı. Yeni yaptırımlardan endişe ediliyor. Dolayısıyla dövize hücum arttı. Dövize çok talep olunca onun fiyatının artması beklenir bir şeydir. Dolayısıyla çok sürpriz bir durum değil" dedi.
'TL'YE GÜVENİNİN ARTTIRILMASI LAZIM'
MB ve BDDK'nın almış olduğu önlemleri hatırlatan Sönmez, önlemlerin işe yarayıp yaramadığının test edildiğini belirtti. Sönmez, "Aslında Türk Lirası'na olan güvenin arttırılması lazım. Bunun tek önlemi budur. Faizi artırmaktan kaçınıyor hükümet. Dolayısıyla önlemler yetersiz kalıyor. Bir reaksiyon iddiası var ama o zamanda bunun önlemini bulmaları gerekiyor" diye belirtti. Sönmez, BDDK ve MB'nin almış olduğu önlemlerin şu ana kadar bir sonuç alamadığını ifade etti.
'TL'YE YATIRIM YAPMAK BEKLENTİLERİ KARŞILAMIYOR'
İnsanların TL'ye yatırım yapması gerektiği zaman beklentilerini karşılayamadıklarını ve bundan kaynaklı da TL'ye yatırım yapmaktan kaçındığı vurgulayan Sönmez, "Haklı olarak yüksek bir faiz beklentileri var. Bu olursa cazibe olur ama bunu yapmayıp sürekli geçici önlemlerle bir şey yapmaya kalkarsanız bir şey yapamazsınız" diye konuştu.
GÜÇLÜ EKONOMİ VURGUSU
"Türkiye'nin ekonomisi güçlü olsaydı bunların hiç biri kar etmezdi" diyerek ekonomi politikasını eleştiren Sönmez, Türkiye'nin ekonomik olarak güçsüz olmasının dövizdeki yükselişin Türkiye ekonomisine etkisinin sorunu olarak gösterdi.
'PARA GÜVEN BULMAZSA KAÇAR'
Sönmez, şöyle devam etti: "Sanki birileri sürekli spekülasyon yapıyor da döviz yükseliyor diye işin içine MASAK ve savcıları soktular. Böyle kuşkuyla, kovalama ile güven verilmez, para terbiye edilmez, para talimat almaz. Para güven ister. Güven bulmazsa kaçar, çok hassastır. Bunu bilmeleri lazım. Almış oldukları önlemlere rağmen sabahtan beri döviz yükseliyor. Onun için güven verici adımlar atılması lazım. TL'ye güven yaratılması lazım ki insanlar TL'ye gidip yatırım yapsınlar. Onu yapmadığınız taktirde güven vermiş olmazsınız" ifadesinde bulundu.
'TWİTLERLE DOLAR SIÇRAR MI?'
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'nın “ekonomik güvenliği tehdit içeren eylemlerde bulunan kişi ya da kişiler hakkında” soruşturma başlatacağını duyurmasına da tepki gösteren Sönmez, "Sosyal medyada atılmış twitlerle dolar sıçrar mı?" diye sordu.