İZMİR - Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Ege Bölgesi kentlerinde birçok mera, tarım arazisi ve ormanlık alanı enerji ve maden şirketlerine peşkeş çekti.
Ekolojik talanın son yıllarda yoğunlaştığı Ege bölgesinde neredeyse her gün bir yeni projeler Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı eliyle hayata getiriliyor. Bu projeler ile birlikte bölge enerji ve maden şirketlerinin yanı sıra yapılaşma ve turizm talanına da açıldı. Bakanlık birçok kentte Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) süreci başlattığını duyururken, bu proje alanlarının büyük kısmı orman ve tarım arazileri üzerinde bulunuyor.
MANYAS'TA TARIM VE MERA ALANLARINA JES
Balıkesir Manyas ilçesine bağlı Bölceağaç, Salur, Eşen ve Ergili mahallelerinde Göktekin Tarım A.Ş. tarafından iki ruhsat alanında Jeotermal Enerji Santrali (JES) için toplam 10 alanda sondaj kuyusu açılması için ÇED süreci başlatıldı. Proje konusu alanlar; 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı’nda “Tarım Alanı”, “Sulama Alanı”, “Orman Alanı”, “Kentsel Gelişme Alanı”, “Sulak Alan Tampon Bölgesi”, “Sulak Alan Ekolojik Etkilenme Bölgesi” ve “Sanayi ve Depolama Bölgesi” kapsamında yer alıyor.
Yine sondaj kuyularına en yakın konutlar 74 ile bin metre arasında değişirken, alanın hemen güneyinde Türkiye Diri Fay Haritasına göre Manyas Fay Zonu bulunuyor. Öte yandan proje alanının hemen kuzeyinde Kuş Gölü (Manyas) Sulak Alanı, hemen kuzeyinde ise sit alanı yer alıyor.
İZMİR'DE ORMANA GES
İzmir Dikili ilçesi Kıratlı Mahallesi'nde de Er Piliç Entegre Tavukçuluk tarafından “Er Piliç Güneş Enerji Santrali” projesinin gerçekleştirilmesi için ÇED süreci başlatıldı. Faaliyet alanı, onaylanan 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı'na göre “Orman Alanı” olarak belirlenen sınırlar içerisinde yer alırken, arazi aynı zamanda tarım sınıfı “Kuru Marjinal Tarım Arazisi." Yine proje alanı, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın 2018 Corine4 Projesi kapsamında “Bitki Değişim Alanları (324)” içerinde kalıyor.
GEDİZ HAVZASINA FABRİKA
Kütahya Gediz ilçesinde Yeşilova Köyü'nde MKBE Maden Enerji Turizm İnşaat Taahhüt San. Ve Tic. A.Ş. tarafından yapılmak istenen “Asfalt Plent ve Hazır Beton Üretim Tesisi” için de “ÇED gerekli değil” kararı verildi. Toplamı 32 bin 740 metrekare alana sahip ÇED bölgesinde kurulacak tesiste asfalt plent tesisi kapasitesi 260 ton/saat, hazır beton tesisi ise 90 metreküp/saat olarak belirlendi.
Fabrikanın açılmak istendiği alan arazi vasfı olarak tamamı tarım arazisi niteliğinde olurken, alan aynı zamanda Gediz Havzası içerisinde kalıyor. Yine fabrikaya bin metre mesafede yerleşim birimi olan Yeşilova Köyü yer alıyor.
AYDIN'DA ZEYTİNLİĞE ŞANTİYE
Aydın Didim'de de Akyeniköy ve Akköy mahallelerinde Yeni Enerji Yatırım Üretim ve Ticaret A.Ş. tarafından, “Yenihisar Rüzgar Enerji Santrali Kapasite Artışı Projesi” nin kurulup işletilmesi için devam eden ÇED süreci kapsamında 25 Ağustos tarihinde halkın katılım toplantısı yapılmasına karar verildi. Bölgede 6 tane RES türbini işleten şirket 7'cisini ise Akyeniköy Mahallesi'ne 550 metre mesafede kurmak istiyor. Proje için oluşturulan şalt merkezi ve şantiye alanı zeytinlikler içinde yer alırken türbinin kurulması planlanan alan ise “Bitki Değişim Alanı” içerisinde yer alıyor. Proje alanında mevcut durumda bulunan türbin noktaları orman alanında bulunuyor.
ORMANA TAŞ OCAĞI
Uşak Merkez ilçesi Çınarcık Köyü'nde ise Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü tarafından kurulmak istenen “II-A Grup Kalker Ocağı ve Kırma Eleme Tesisi” projesi için 18 Temmuz'da ÇED süreci başlatıldı. Buradan çıkarılacak taşların “Ankara-İzmir Hızlı Tren Projesi Banaz-Eşme Kesimi Altyapı İnşaatı Yapım İşi” kapsamında kullanılması planlanıyor. ÇED dosyasına göre 24,6 hektar olarak belirlenen ÇED alanı, açık işletme yöntemiyle işletilerek yıllık 500 bin ton üretim yapılacak. Sert kayalık bölgelerde patlatma yapılması planlanırken, alan bir de Kırma Eleme Tesisi kurulmak isteniyor.
Maden sahası Tescil Harici Hazine Arazisi, Orman vasıflı parseller içerisinde yer alırken proje alanına en yakın konut 450 metre uzaklıktaki Çınarcık Köyü'nde bulunuyor. Yine maden sahasında Bern Sözleşmesi ile Koruma Altına Alınan Türler EK 2 Listesinde bulunan Orman Baykuşu ve Kara Akbaba bulunuyor. ÇED dosyasında bu türlerin Türkiye geneline yayıldığı, risk altında olmadığı belirtilse de sözleşmeye göre risk altında olan türler arasında yer alıyor.
MERMER OCAĞI KAPASİTESİ
Afyonkarahisar Emirdağ Demircili Köyü'nde ise halihazırda işletilen mermer ocağının kapasite artışı için 18 Temmuz'da “ÇED gerekli değil” kararı verildi.
Şu an 23.14 hektarlık alanda mermer ocağı faaliyetini sürdürürken alınan kararla ocak, 1.85 hektar artırılarak 24.99 hektarlık alanda çalışmalara devam edecek. Rıfat Kayman tarafından işletilen maden ocağında yıllık 4 bin 800 metreküp mermer çıkarılması planlanan alan için bakanlık daha önce “ÇED kapsam dışı” kararı verdi.
ÇED dosyasında yer alan bilgilere göre proje sahası Tapu Parsel ve Kadastro Genel Müdürlüğü parsel sorgulama uygulaması üzerinde “Nitelik olarak Selvi Tepe Devlet Ormanı” olarak değerlendiriliyor. 24,99 hektarlık maden alanının 0,85 hektarlık kısmı mera alanı, 24,14 hektarlık alanı ise orman vasıflı alan nitelendirilmiş durumda.
MA / Tolga Güney