Adıyaman’da M.Ö. birinci yüzyılda kurulduğu bilinen ve Kommagene Krallığı’nın beş büyük kentinden birisi olan Perre Antik Kentinde, kazı çalışmaları sürüyor. Kutsal Şehir (Hierapolis) olarak da anılan Perre, MS 325 yılında İznik’te toplanan İncil konsiline, Piskopos İoannes Perdos yönetimindeki Persidas eyaletinin bir şehri olarak katıldı. Yine tarihi kaynaklarda Perre’nin, dinsel açıdan da önemli bir kent olduğundan bahsediliyor. Perre, diğer antik yerleşimlerinden farkı olarak bir tepe üzerindeki kayalara şekil verilerek kurulduğu ve yapılara bölgeden herhangi bir kesme blok taşının getirilmediği, sadece kayaların üzerine dönemin mimar ya da kent halkı tarafından işlem yapılarak şekil verildiği ve kent mimarisine dahil edildiği belirtiliyor. 

 

EN BÜYÜK MEZAR 25 KİŞİLİK

 

Antik dönem ve Roma döneminden kalıntılar taşıyan Antik Kent Perre’den günümüze ayakta kalan sur duvarları, Roma çeşmesi ve (Nekropol) mezarları bulunuyor. Mezarların kayalara oyularak yapıldığı görülürken, şimdiye kadar 208 adet kaya mezarın bulunduğu ifade ediliyor. Bulunan mezarların bir çoğu tekli, 3’lü, 6’lı ve 9’lu olarak odalara yerleştirilmiş durumda. Şimdiye kadar bulunan en büyük mezar odasında ise 25 kişinin mezarı yer alıyor. 

 

GÖMMELİ MEZAR ODASI

 

Bugün arkeolojik kazıların sürdüğü Antik Kent Perre’de son süreçte bir odada gömmeli mezarlar keşfedildi. Perre’de çalışan işçiler, ilk defa böyle bir mezar odasıyla karşılaştıklarını belirterek, “Şimdiye kadar yaptığımız kazılarda bulduğumuz mezarlarda taşlar aşağıya doğru oyularak yapılmıştı. Ama bu mezar odası bir morgu andırıyor. Mezarlar aşağıya doğru değil, yana doğru açılmış durumda. Mezarlar gömme alana yerleştirilip ön tarafı da muhtemelen taşla kapatılıyormuş” dediler. 

 

SU SARNICI

 

Yapılan kazılarda şimdiye kadar en çok kaya mezarları bulduklarını ifade eden çalışanlar, “Birde mezar ritüellerinde ihtiyaç duyulan suyun temini için de bir sarnıç yapılmış. Sarnıcın doğusunda eğimli olarak derinleşen 44 basamaklı bir tünel, sarnıcın baca şeklindeki ana gövdesine kemerli bir kapı ile bağlanıyor. Sarnıcın gövdesi kare formunda olup baca şeklinde yukarıya devam ediyor. Karşılıklı iki duvar belli aralıklarla oyulmuş, bu delikler yardımıyla aşağıya inip su taşıyorlarmış. Yine bazı yerlerde dikdörtgen havuzlar var. Buraların da şarap yapımı için kullanıldığı ifade ediliyor” diye konuştu. 

 

ÇALIŞMALAR YAVAŞ İLERLİYOR

 

Kazıların çok yavaş ilerlediğini belirten çalışanlar, “Bazen küçücük bir alanda bile aylar, hatta yıllarca çalışma yapıyoruz. Perre ise çok büyük bir alan. Bu hızla çalışmaların sürmesi durumunda Perre’de nelerin olduğunu tam anlamıyla ortaya çıkarmak 50 yılı hatta 100 yılı bulabilir” şeklinde konuştu. 

 

MA / Ferhat Çelik - Müjdat Can