BATMAN - Binlerce yıllık yaşama ev sahipliği yapan Hasankeyf'i tamamen sular altında bırakacak çalışmalar sürüyor. İlçede insanlık tarihinin yok edilmesinin hüznü yaşanırken, insanlar akın akın Hasankeyf’e son ziyaretlerini yapıyor.
12 bin yıllık geçmişe sahip Hasankeyf, ömrü 50 yıl olması beklenen Ilısu Barajı’na kurban edilecek. Sular altında kalacak Hasankeyf’te yıkım çalışmaları devam ederken, çarşı esnafı ziyaretçilerin artık bölgeyi son kez ziyaret için geldiğini ifade etti. Hafta sonları özellikle Mardin ve Diyarbakır gibi yakın kentler başta olmak üzere birçok yerden ziyaretçi akınının olduğu Hasankeyf’te bir yandan da baraj çalışmaları sürüyor.
‘BU TARİHİ YIKMASINLAR’
Hasankeyf’in 83 yaşındaki sakinlerinden Kerem Öztürk, evinin balkonundan tüm gün bir yandan Dicle Nehri’ni diğer yandan Hasankeyf kalesini seyrediyor. Tüm yaşamını Hasankeyf’te geçirdiğini anlatan Öztürk, “Burada durup burayı seyrettiğimde kendimi huzurlu hissediyorum. Artık huzurum kalmadı. Ben yarın öbür gün öleceğim ama çocuklarım, torunlarım ve onların çocukları bu tarihi bir daha göremeyecek. Bu yıkım ve baraj hepimizin huzurunu bozdu. Bize biraz para verip başka yere yollayacaklar. Bugün deseler ki evinizi yıkmıyoruz, barajdan vazgeçtik verdikleri paranın gerekirse 10 mislini geri öderim. Yeter ki bu tarihi yıkmasınlar” ifadelerini kullandı.
HASANKEYF İÇİN ŞARKI BESTELEDİ
Batmanlılar da kentteki son tarihi dokunun ve yeşil alanın ellerinden alınmasının üzüntüsünü taşıyor. Ailesi ile birlikte Hasankeyf’i ziyaret eden 10 yaşındaki Ramazan Gök, Hasankeyf için Dicle kenarında durarak sazıyla şarkı besteledi. Güneşli ve güzel havalarda şehirleşmenin ve petrol rafinelerinin neden olduğu kirli havanın da etkisiyle ailece Hasankeyf’e geldiklerini söyleyen Gök, “Elimizde tek Hasankeyf kalmış biz de ailece buraya geliyoruz. Eskisi gibi değil elbette kamyonlar ve yıkımdan kaynaklı toz bizi çok rahatsız ediyor, ama ona rağmen son kez de olsa çocuklarımız görsün diye sık sık geliyoruz” dedi.
Ramazan, Hasankeyf için Kürtçe şarkıyı sazıyla kameralarımıza söyledi. Şarkının sözleri şöyle:
“Burası Hasankeyf ve suyu da tarihi de çok güzeldir
Burasını yıkmayın insanlar etrafında geziyor
İnsanlar gelip çadırlarda oturuyor
Suyun kenarında çay içiyor
Hasankeyf’i yıkmayın”
Aile fertlerinden Nezahat Gök ise, ayda bir de olsa tarihi ilçeye gelerek nefes aldıklarını dile getirdi. Eskiden tarihi yerleri gezebildiklerini, ancak şimdi buraların etrafının çevrilmesi ve şantiyeye dönüştürülmesi nedeniyle uzaktan seyretmekle yetindiklerini anlatan Gök, “Hasankeyf’in yıkılmasını istemiyoruz. Bu yanlıştan dönülmesini istiyoruz tarihimiz yok olsun istemiyoruz. Bu barajın kimseye faydası yoktur” dedi.
‘BURAYI KORUYAMADIK’
Diyarbakır’dan Hasankeyf’i görmek için gelen fotoğrafçı Ümran Akyol da, “18 yaşındayım ve Hasankeyf’i ilk defa görüyorum. Kitaplardan, fotoğraflar ve hikâyelerden bildiğimden büyüleyici bir güzelliği var. Bunca yıkıma rağmen buranın biraz olsun fotoğrafını çekmek beni hem mutlu etti hem de hüzünlendirdi. Belleğimizin yıkılmasını istemiyoruz. Gelecek nesiller burayı fotoğraflardan değil kendi gözleri ile görmeli ve bilmelidir” diye konuştu.
İlk kez 2015 yılında buraya geldiğini anlatan Rotinda Engin (18) de, “Yıkılan sadece bir manzara değil, yıkılan 12 bin yıllık bir insanlık tarihidir. Burası sadece Kürtler için değil tüm dünya halkları için büyük bir mirastır. Burayı koruyamadık” dedi.
MA / Metin Yoksu