Kürtçe ve şiirle yaşama yeniden tutunmanın kitabı: Dîna Evînê

img

İSTANBUL –  Yakalandığı kanser hastalığı sonrası kendini şiire ve Kürtçe öğrenmeye adayan Delal Ay’ın Kürtçe ilk şiir kitabı Dîna Evînê, Sitav Yayınevi tarafından yayınlandı. Doktorların 4 yıl önce 6 ay ömrün kaldı dediği Ay, Kürtçe ve şiirle yaşama yeniden tutundu.

İstanbul’da yaşayan Delal Ay (49) isimli yurttaşın Dîna Evînê isimli ilk şiir kitabı Sitav Yayınevi tarafından yayınlandı. Kürtçe şiirlerden oluşan kitabın öyküsü ise, yaşama tutunmanın azmini gözler önüne seriyor.  7 yıl önce tedavi için gittiği hastanede kanser teşhisi konan Ay, yaşamının merkezine hastalıkla mücadeleyi koydu. Hastalığın 4 yıl önce yeniden nüks etmesi üzerine tekrar doktora giden Ay,  doktorun  ‘6 ay ömrün kaldı, yaşamda sevdiğin ya da yapmak isteyip yapamadığın şeylerle ilgilen’ sözleri üzerine, bambaşka bir yaşama adım attı. Bu süreçten itibaren zamanının çoğunu şiir yazmaya ve Kürtçe öğrenmeye adayan Ay, aldığı olumsuz tepkilere rağmen vazgeçmeyerek, ilk şiir kitabını yayınladı. 
 
Kürtçe’nin ve şiirin kendisini yaşama tekrar bağladığı Ay, çocuklarına kendi dilinde bir eser bırakabilmenin mutluluğunu yaşıyor.
 
GÖÇ İLE BAŞLAYAN ÖZLEM DOLU YAŞAM
 
Kitabın yazılma serüvenin yanı sıra Ay’ın yaşam öyküsü de dikkat çekici. 18 çocuklu ailenin en büyük çocuğu olan Ay, hasta annesi ve küçük kardeşlerine bakabilmek için 5’inci sınıfta okulu bırakmak zorunda kalır.  Okulu bıraksa da kitaplarla ilişkisini sürdüren Ay, kendini geliştirmeye devam ettirdi. Henüz 13 yaşındayken de ailesiyle beraber 1984 yılında Diyarbakır’ın Lice ilçesinden İstanbul’a göç etmek zorunda kaldı. Evliliğinden 2 çocuk sahibi olan Ay, sağlık sorunları nedeniyle herhangi bir işte çalışamıyor.
 
192 şiirden oluşan kitabında Ay,  Kürt halkının verdiği mücadeleler, Kürt gençlerinin yaşamları ve göç olguları başta olmak üzere aşktan kahramanlıklara, toplumsal mücadelelere yaşamın birçok alanına denk düşen olay ve olguyu konu ediniyor.
 
‘KARDEŞLERİM OKUSUN ANNEM ZORLANMASI DİYE OKULU BIRAKTIM’
 
Diyarbakır’da  köy yaşamından başlayarak yaşamını anlatmaya başlayan Ay, “Biz Amed’de köydeyken babam ‘kızlarımın okumasını istiyorum diyerek’ evimizi şehir merkezine taşıdı.  Şehir merkezinde okula gittiğim ilk yıl annem hastaydı. Küçük kardeşlerim de vardı. Onlarla ilgileniyordum. En büyükleri bendim. Okul, çocuklar, annemin durumu beni çok zorluyordu. Okulu bırakmak zorunda kaldım. Kardeşlerim okusun, annem zorlanmasın diye okulu bırakmaya karar verdim. Bu nedenle kız kardeşlerimin hepsi okudu, ben tek devam edemedim. 1984 yılında da İstanbul’a göç ettik” ifadelerini kullandı.
 
‘NEDEN SOL ELLE YAZIYORSUN DAYAĞI’
 
Ay, okul okuduğu dönemde yaşadıklarını ise şöyle aktardı: “5 yıl okul okudum ama eğitimler çok kötüydü. Pek öğretici değildi. Öğretmenler hep Türk’tü biz de Türkçe bilmiyorduk. Hiç unutmam öğretmen bir gün neden sol elle yazıyorsun diye ellerime vurdu. Parmaklarımda kan aktı. Kürtçe, Türkçe karışık konuştuğumuzda dayak yiyorduk. 5 yıl okudum hiçbir şey öğrenemedim. Okulu bırakmıştım ama içimde bir yara olarak kaldı. Babama söz vermiştim okuyacağım diye. Öğrendiklerimin çoğunu evde öğrendim.”
 
YENİ BİR YAŞAMA İLK ADIM
 
Bazı rahatsızlıkları nedeniyle 7 yıl önce gittiği doktorda kanser hastası olduğunu öğrenen Ay, ilk başlarda böyle bir hastalığa yakalandığına inanmakta zorluk çeker. Ancak 4 yıl önce hastalık yeniden nüks etmesiyle beraber yeniden tedaviye başlayan Ay, “Çapa Tıp Fakültesi'ne gittim. Orada doktor bana dedi ki bu şaka işi değil boğazından 7 yara temizledim. 6 ay ömrüm kalmış. Neye uğradığıma şaşırdım. Nasıl 6 ay ömrüm kalmış dedim. Kansersin dedi. Nelerden hoşlanırsın diye sordu. Şiirden hoşlandığımı söyledim. Hoşlandığın şeyleri yap dedi. Eski Delal’i öldür ve yeni Delal’i yarat dedi. Yeni bir yaşama başla. Git şiir yaz dedi. Kız kardeşlerim bana sosyal medya üzerinden bir sayfa açtılar. Bu süreçte yazar ve şairlerle iletişime geçtim” diyerek, şiire başlama öyküsünü anlattı.
 
KÜRTÇE VE ŞİİR SERÜVENİ BAŞLIYOR
 
Yeni bir yaşama kapı aralayan Ay, bir yandan hastalıkla mücadele ederken diğer yandan da şiir yazma çabası içerisine girer. İlk aşamada birçok şiir kitabını incelemeye başlayan Ay, “O süreçte bol bol şiir okudum. Şairlerle tanıştım. Şairler şiirleri nasıl yazıyor, nelere dikkat ediyor diye inceledim. Bilgisayarıma Kürtçe klavye yükledim. İnternet üzerinde Ferheng’den Kürtçe çalışmaya başladım. Bundan 7 yıl önce bir kelime bile Kürtçe yazamıyordum. Eğer insan isterse, başarabilir. Kürt kadınlarına söylüyorum; yaşam ne kadar zor olursa olsun amaçlarından vazgeçmesinler. Tamamladığım şiirleri şair bir arkadaşım olan Seyda Dilbirîn ile paylaşıyordum. Bana eksikliklerimi, neyi nasıl yapmam gerektiğini söylüyordu. Kürtçe konusunda da çok desteği oldu. Ben de uyarılarını dikkate alarak yeniden yazıyordum. Aradan zaman geçtikçe öğreniyordum” diye aktardı.
 
Şiir yazma süreçlerinde çok zorlandığını ifade eden Ay, “Çaresiz kaldığım zamanlar oluyordu. Böyle zamanlarda şair arkadaşım Seyda Dilbirîn’i arıyordum. Burada tıkandım ilerleyemiyorum diyordum. O da verdiği destek ile yolumu açıyor, moral ve fikir veriyordu. Bana her konuda çok yardımı dokundu” dedi.
 
‘YAZ VE KENDİNE SAKLA DİYORLARDI’
 
Şiir yazmaya başladığı dönemden sonra olumlu olumsuz birçok tepki aldığına dikkat çeken Ay, “Ben aşk şiirlerini çok severim. Sosyal medya üzerinde yazdığımda bana hayatında biri mi var diyorlardı. Ben de hayır ben yaşama aşığım diyordum. Ülkeme aşığım, kendi varlığıma aşığım diyordum. Senin şiirlerin güzel değil, şöyle böyledir şeklinde tepkiler geliyordu. Arkadaşlar bu konularda zorlanıyorum bana yardım edin diyordum. 'Ya Delal şiirden vazgeç, nedir bu, neden şiir yazıp sosyal medyadan paylaşıyorsun, yaz ve sakla' diyorlardı. Bu tepkiler beni kahrediyordu. Böyle tepkiler karşısında moralim bozuluyordu. Ağlıyordum neden yardım etmiyorlar diyordum. Bu süreçte birçok kişiden destek de gördüm. Bu destekler de beni daha moralli kılıyordu” dedi.
 
NEDEN KÜRTÇE?
 
Kürtçe'yi çalışmalara başlamadan önce ev içerisinde konuşulduğu kadar bildiğini aktaran Ay, Türkçe’yi daha iyi konuşmasına rağmen neden Kürtçe’ye yöneldiğini ise şu sözlerle ifade etti: “Ben Türk değilim, Kürdüm. İstedim ki anadilimde yazayım. Yarın öbür gün ben bu yaşamda olmayınca bu kitap çocuklarıma miras kalacak. Çocuklarım için bu kitabı miras bırakmak istiyorum. Türkçe yazdığım şiirler de var. Ama ağırlıklı olarak Kürtçe yazıyorum. Ben anadilime aşığım. Vatanıma aşığım. Dilimi çok seviyorum. Bir gün Türkçe bir şiir yazıp sosyal medyadan paylaşmıştım. Birçok arkadaş ellerine sağlık güzel olmuş dediler. Ama içimde bir eksiklik vardı. Çok mutlu olmadım. Acaba niye içime sinmedi diye düşündüm. Mamoste ile paylaştım. O da biliyor musun, anadilinde olmadığı için bu duyguyu yaşadın dedi. Eğer anadilinde olsaydı sen çok mutlu olursun dedi” diye aktardı.
 
EN GÜZEL MİRAS: KÜRTÇE KİTAP
 
Kürt kadınlarının yaşamın her alanında güçlü olmaları gerektiğini ifade eden Ay, “Kürt kadınları, gençleri demesinler ben yazamıyorum. Benim Kürtçem ev içindeki konuşmalarla sınırlıydı. Bugün kitabım var. Bunun manevi değeri çok büyüktür. Belki çocuklarıma mal mülk bırakamadım ama en büyük servet budur. Anadilidir. Köklerini unutmasınlar. Kim olduklarını bilsinler. Nereden geldiklerini bilsinler. O zaman köklerini unutmazlar. Bu nedenle kitabım benim gönlümde büyük bir servettir” diye konuştu.
 
BAŞARININ MUTLULUĞU
 
Rahatsızlığı nedeniyle herhangi bir işte çalışamadığının altını çizen Ay, “İki çocuğum var. Herhangi bir işte çalışmıyorum. Annemin yanında kalıyorum. Çalışmak istedim ancak ailem izin vermedi. Hastalığım nedeniyle çalışma durumum yok. Çocuklara bak yeter dediler. Çalışamıyorum, psikolojim el vermiyor. Sabah kalkıyorum ev işlerimi yapıyorum, akşam yemeğini yapıyorum, çocuklarımı uyutuyorum. Saat 12’den sonra yazmaya başlıyorum. Gece saat 3 yada 4’e kadar yoğunlaşıp yazıyorum. Önce yoğunlaşıyorum  zihnimi boşaltıp öyle yazmaya başlıyorum. Ben zorluklarla mücadele etmeyi seviyorum. Kolay şeyler beni mutlu etmiyor. Ben şiir yazmaya başladığımda kimse kitap çıkaracağım tahmin etmiyordu. Hastalığımı unutmak için kendimi şiire verdim. Kitap hiç aklımda yoktu açıkçası. Ama elimde şiirler birikince kitaplaştırma fikri doğdu. Böylece kitabı yayınlamaya karar verdim. Mutlu olmak için başladım” ifadelerini kullandı.
 
MA / İdris Sayılgan

Diğer başlıklar

09:43 Muğla ve Dîlok'ta kadın cinayeti
09:40 Gazeteci Süleyman Ahmet'ten 157 gündür haber yok
09:36 Taybet İnan'ın kızı: Bizi katledenlere oy vermeyin
09:26 Giresun’da KYK yurdundan asansör düştü
09:25 Dilovası’nda gençlerin gözü seçimde: Neden bahar açmasın ki?
09:24 Abdullah Öcalan’ın özgürlüğü için 124 gündür grevdeler
09:16 Kürkçü: Kurdistan’da her hafta, her ay Kızıldereler yaşanıyor
09:09 Mezarlığa konteyner kuran anneye verilen cezanın gerekçesi: Örgüt mezarlığı!
09:08 Gazeteci Aykol'a gönderilen mektup 4 yıl sonra ulaştı
09:07 Amed'de binlerce kişiyle sandıklar korunacak
09:06 Mahkeme ‘hukuki menfaat’ gerekçesiyle Akbıyık’ın iddialarını esas almadı
09:05 Yıldız’ın avukatı: Tutsağa para göndermek yasada suç değil
09:04 Doktor Gül: Bağımsız heyetler İmralı'ya gitmeli
09:00 1 oy neden önemli?
09:00 29 MART 2024 GÜNDEMİ
28/03/2024
23:50 DEM Parti Amed'de gazetecilerle buluştu: Gayrimeşru olanlar gidecek
23:27 Sêwereg'te kaza: 3 ölü, 6 yaralı
23:13 Türk: İrademiz sandıklara yansırsa barışa bir adım daha yaklaşırız
22:40 Öğrenciler ‘deprem riski’ nedeniyle yurttan çıkarılmak istendi
20:53 Akdeniz’de kasıtlı çıkarıldığı belirtilen yangınlarda artış
20:47 HDP'nin eski MYK üyelerinin ‘Ermeni Soykırımı’ açıklamasından yargılandığı davada karar çıktı
20:20 Şenyaşar ailesinin eylemine DEM Partili kadınlar ve avukatlardan ziyaret
19:46 YSK’den ‘iftar’ kararı: Sayım aralıksız yapılacak
19:34 Bakırköy Cezaevi önünde gözaltına alınanlar serbest bırakıldı
19:27 Nijerya'da 3 ayda 202 kişi menenjitten hayatını kaybetti
18:02 Bakırköy Cezaevi’nde tutsaklar görüş sonrası darp edildi
17:50 Genç: Erdoğan Kürt sorununda çözüme yönelmez
17:23 DEM Parti’den bir ilk: Engelliler için yeni bir yaşam mümkün standı
17:16 DBB’ye ait malzemeler askeriye ve emniyet tarafından taşınıyor
16:59 Yargıtay, Ata ve Mızrak davasında polislerin beraatını onadı
16:49 DEM Parti seçim çalışmalarına hız verdi
16:46 MB rezervleri bir haftada 4 milyar 53 milyon dolar azaldı
16:39 DEM Parti: AKP’liler Belçika’daki ırkçı saldırının sözcülüğünü yapıyor
16:30 Hatimoğulları: Savaş için kapı kapı dolaşacağınıza barış için İmralı kapısını açın
16:21 Adalet Nöbeti’nden ‘İmralı kapısını açın’ çağrısı
16:07 Zana Bedlîslilere seslendi: Sandıklarınıza sahip çıkın
16:07 DEM Parti: Antalya'da adaylarımızı geri çekmiyoruz, oylar DEM'e
16:01 Temelli Colemêrg'de: Bu faşist iktidarı yıkacak olan sizin iradenizdir
16:00 Hatice Yıldız’ın tutukluluğu Bakırköy cezaevi önünde protesto edildi
15:47 Roboskî’yle yüzleşme olmadan demokrasi mümkün değil
15:34 Meleyî aşireti DEM Parti’ye desteğini açıkladı
15:17 Bakırhan: Halk onuruna ve iradesine sahip çıkacak
15:15 Pontoslu yazar Haralambidis yaşamını yitirdi
15:05 Êlih kayyımı AKP adayı için 53 milyona koli hazırlattı
15:01 Amed’de okul temizliği yaptırılan 15 öğrenci zehirlendi
14:55 Tutsaklardan siyasi partilere mektup: Açlık grevleri konusunda rol üstlenin
14:37 Mart ayı katliamlarıyla yüzleşme çağrısı
14:18 Okullar 1 Nisan'da tatil
14:16 Bayındır Bazîd’den seslendi: 1 Nisan’da başarımızı birlikte kutlayalım
14:01 Yargıtay Başkanı onuncu turda da seçilemedi
13:08 Açlık Grevi İzleme Koordinasyonu: Tutsakların talepleri karşılanmalı
12:55 DEM Parti’den 3 merkezde miting
12:48 Mûş'ta vali, kaymakam ve komutandan seçim çalışması
12:22 Esenyurt'ta 5 katlı binada yangın çıktı
12:21 Kütahya ve İstanbul’da erkek şiddeti
11:57 AKP'li belediyenin taş ocağına 'ÇED gerekli değil' kararı
11:42 ÖHD’den iki bakanlığa başvuru: Sağlık hakkı ihlaline sebep olan uygulamalar son bulsun
11:33 Abdullah Öcalan’ın avukatlarından yeni görüşme başvurusu
11:06 Zafer işareti gerekçesiyle seçim görevi iptal edildi
10:42 Kantinden para ile satın aldıkları eşyalara el konuldu
10:41 Agrobay işçileri ilk kazanımlarını elde etti
10:29 Cisim patlaması raporu: Dayan ailesi mağdur edildi
10:23 Ertak: Şirnex'te 2004 ruhuyla sandık başına gidelim
09:37 DEM Parti'ye destek yürüyüşü
09:13 Gazeteci Ahmet’in akıbetine dair 156 gündür açıklama yok
09:12 Tutsaklar 123 gündür açlık grevinde
09:11 DEM Parti Cihanbeyli için seferber
09:09 Xinûs eşbaşkan adayları: Herkese eşit hizmet vereceğiz
09:08 Abdullah Öcalan'ın avukatı: CPT güven veren bir kurum olmaktan çıktı
09:07 Wêranşar DEM'den yana
09:06 Ebexliler 2019’un hesabını soracak!
09:04 'Taşıma' hilesine karşı binlerce hareketli seçmen başvurusu
09:02 Tutsak yakınlarından hukuksuzluğa karşı dayanışma çağrısı
09:01 Tuncel: Sandığa gidelim, gasp edileni geri alalım
09:01 28 MART 2024 GÜNDEMİ
08:51 Ahlat T Tipi’nde provakatif saldırı
08:42 Beyaz Saray’dan İsrail’i görüşmeye ikna çabaları
27/03/2024
23:59 Riha’da kitlesel halk buluşmaları: Halka hizmet DEM Parti ile gelecek
23:56 Halk buluşması mitinge dönüştü: Hiçbir kuvvet Êlih’in kafasını karıştıramaz
23:22 Riha’da gözaltına alınan 7 kişi serbest bırakıldı
21:41 Barikat Riha’dan DEM Parti’ye destek yürüyüşü
21:34 Agirî ve Wan'da gençlik şöleninde tecrit vurgusu
21:08 Serüven Kültür Dünya Tiyatro Günü’nde sokakta
20:53 Memurlar AKP çalışmalarına götürülüyor
20:36 Mêrdîn adayları sahada: Sesimiz sandıklardan güçlü çıkmalı
20:30 Tiyatro oyuncularından DEM Parti’ye destek
20:22 Haber Sen: TRT anayasal suç işliyor
20:05 Zana: İmralı kapıları açılsın
19:47 Emine Şenyaşar’ı ziyaret etmek isteyen EMEP’lilere engel
19:43 İzmir'de kadın katliamları protestosu: Örgütlenelim
19:38 Colemêrg’teki final mitingine kitlesel yürüyüşle çağrı yapıldı
19:15 İstanbul’da çok sayıda gözaltı
19:09 KHK eylemi 287’nci haftasında
18:54 Sêrt’te silahlı kavga: 4’ü ağır 8 yaralı
18:28 Bodrum’da kadınlar çocuk istismarını protesto etti
18:04 Erdoğan Êlih’de Ankara ve İstanbul için oy istedi
17:57 İHD Ankara Şube Ekoloji Komisyonu Yıllık Ekoloji Raporu’nu açıkladı
17:02 Türkdoğan TİHV ve İHD’yi ziyaret etti
16:51 DEM Partili adaylar: Adana için yeni bir tarih yazma vakti geldi
16:49 DEM Parti seçim çalışmasında: 1 Nisan'da zaferi kutlayacağız
16:47 Zana'dan Adalet Nöbeti'ne ziyaret: Annelerin mücadelesi olmasa dilimiz yok olurdu
16:38 Eğitim Sen: Cumhur İttifakı adayları okullarda propaganda yapıyor
16:22 Erdoğan Amed'de: Bu kardeşinize yüzde 28,5 oy çıkmışsa durup düşünmemiz lazım
15:50 Hatimoğulları'ndan Erdoğan'a: Çık sen kendini ıspatla
15:47 Emekliler: Sandıkta hesap soracağız
15:40 ÖHD, Marmara Bölgesindeki cezaeevlerine dair raporunu paylaştı
15:37 Hareketli seçmenler Muğla'dan yola çıktı
15:15 Mahkeme kararı verdi: Devletin öğrencilere yemek sağlama yükümlülüğü yoktur
15:12 Trabzon’da göçük: 3 işçi yaşamını yitirdi
15:10 Uçar: Bu seçim Şêx Seîd'e hakaret edenler ile Şêx Seîd'in torunları arasında
14:49 Belediyeden 'Yardıma muhtaç' kuyumcuya 70 bin TL yardım!
14:43 Cezaevinde rahatsızlanınca hastaneye kaldırıldı
14:30 Bayındır Qereyazî’de: Bu seçim, Kürtlerin dili, kimliği için referandumdur
14:20 DEM Parti'den Elkê'de sandık güvenliği eğitimi
14:18 Türkiyeli yetkili: Rusya saldırganlarını tutuklama talebi yoktu
13:49 Hrant Dink davası sanığı: İstihbaratı cinayetten bir gün sonra almış gibi rapor düzenledik!
13:44 Çewlig'de miting
13:40 Akkuyu'da maaşlarını alamayan işçiler iş bıraktı
13:28 Öğrenciler Erdoğan’ın mitingine taşındı
13:16 Baro ve STÖ’lerden CPT’ye İmralı çağrısı: Çözüm için adım atın
12:54 Açlık grevinde olan 5 tutsağa hücre cezası
12:37 Licik bilirkişi raporu: Zehirli kimyasalın Fırat’a taşınma riski var
12:18 Yargıtay Başkanı 6'ncı turda da seçilemedi
12:02 YNK: Kerkük'te Türkmen Cephesi ile anlaşan KDP ulusal değerleri sattı
11:35 Bakırhan: Üçüncü yol ağacının altında birleşelim
11:13 Yaşlı nüfus 5 yılda bir buçuk milyon arttı
11:00 Sınırdaki saldırılarda 10 kolber yaralandı
10:28 Roboskîliler: AKP'ye giden her oy üstümüze bomba olarak yağacak
10:27 Şirnex ve Riha'da ev baskınları
09:52 Hezro kırsalında askeri operasyon ve abluka
09:23 HRW ve Yurttaşlık Derneği: Depremle ilgili yetkililerin soruşturulmasına izin verilmeli
09:10 Gazeteci Ahmet’ten 155 gündür haber yok
09:09 Açlık grevi eylemi 122'nci gününde
09:08 'Bize ulaşan herkesi sandığa taşıyacağız'
09:07 Kayyım kadın merkezini yıllık bin 500 TL'ye kiraya verdi
09:06 AKP'liler ‘oy verme’ sözü karşılığında rüşvet dağıtıyor
09:04 Eşbaşkan adaylarından 'sandığa sahip çık' çağrısı
09:04 DAİŞ saldırıları: 2015 öncesi konumuna dönmek istiyor
09:03 Ege'den binlerce kişi kayyımları göndermeye gidiyor!
09:02 Hak savunucuları: Yıldız'ın tutuklanması insan hakkı ihlalidir
09:02 Kuzey ve Doğu Suriye'de yerel yönetim
09:01 Ayşe Gökkan: Merhamet dilemiyor, ataerkil yargıya baş eğmiyoruz
09:00 Dilovası’nda seçmenler değişim için sandığa gidecek
09:00 27 MART 2024 GÜNDEMİ
26/03/2024
23:59 Zana: Kürt halkı baskılara karşı boyun eğmedi, eğmeyecek
23:52 30 yıl sonra 'Bijî berxwedana zindanan' sloganıyla karşılandı
23:02 WHO: Dêrazor’daki saldırıda bir çalışanımız yaşamını yitirdi
22:50 Mêrdîn’de kayıp gencin cesedi suda bulundu
22:35 Hezex’te coşkulu halk şöleni
22:06 Mêrdîn’de çalışmalarını hızlandıran adaylardan ilçe ve köy ziyaretleri