İZMİR - İHD İzmir Şubesi Mülteci Komisyonu, sınır dışı edilecek mültecilerin barındırıldığı Geri Gönderme Merkezleri’nde yaşanan hak ihlallerine dikkat çekip, bu merkezlerin ilgili odaların denetimine açılmasını istedi.

 

Hakkında sınır dışı edilme kararı verilen mültecilerin barındırılıp, sık sık kötü barınma koşulları ile gündeme gelen Geri Gönderme Merkezleri’nde (GGM) yaşanan hak ihlallerine dair İnsan Hakları Derneği (İHD) İzmir Şubesi Mülteci Komisyonu tarafından basın toplantısı düzenlendi. 

 

Şube binasında yapılan açıklamayı, komisyon üyeleri adına Şube Başkanı Zafer İncin yaptı.

 

‘GGM’LER İLGİLİ ODALARIN DENETİMİNE AÇILMALI’

 

İncin, Geri Gönderme Merkezlerinde yaşanan durumu ziyaret ettiği bu merkezlerden birinde tutulan İranlı bir kadın mültecinin “Adı Geri Gönderme Merkezi ama aslında cezaevi. Hatta cezaevleri daha iyi’ sözlerini paylaşarak anlatmaya başladı.

 

Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’nün internet sitesinde yer alan verilere göre, Türkiye’de 12 bin 276 kişi kapasiteli 19 GGM bulunduğunu belirten İncin, bu GGM’lerde tutulan kişilerin temel haklardan faydalanamadıklarını ve merkezlerin kuruluş amaçlarına aykırı olarak birer cezaevi gibi işlediğini ifade etti.

 

İzmir Harmandalı GGM ile ilgili olarak Valilik'ten randevu talebinde bulunmalarına rağmen hala yanıt verilmediğini ifade eden İncin, “Öncelikli çağrımız GGM'lerin sivil toplum kuruluşları ve ilgili odalarının denetimine açılmasıdır. GGM'de yaşanan hak ihlallerinin sonlanması veya en aza indirgenmesi için gerekli adımların atılmasını istiyoruz. Derneğimiz avukatlarının GGM'de tutulan müvekkilleri ile görüşmeleri neticesinde ciddi hak ihlallerin yaşandığı ve geçen yıllarda da gündeme gelen hak ihlallerin halen devam ettiğini belirtmek istiyoruz” dedi.

 

‘SORUŞTURMALAR AÇILDI’

 

İl Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’ne çağrıda bulunan İncin, Harmandalı Geri Gönderme Merkezi’nde idari gözetim altında alıkonulan kişilere uygulanan tecride derhal son verilmesini istedi.

 

GGM’deki görevlilerce gözetimdeki kişilere “suçlu” muamelesi yapılmaması gerektiğini de ifade eden İncin, “Suçlu olduğuna dair bir şüphe veya delil olanlar, savcılığa bildirilmeli ve cezai prosedüre tabi tutulmalıdır. Gözetimdeki kişilerin temel hak ve özgürlüklerine saygı gösterilmelidir. Gözetimdeki kişilerin dövüldükleri ve hücreye atıldıkları iddiaları konusunda idari ve adli soruşturma açılmalıdır” ifadelerini kullandı.

 

İncin, sonrasında Harmandalı GGM’sinde yaşanan hak ihlalleri şu şekilde sıraladı:

 

*Hiçbir temizlik malzemesi verilmemekte, genellikle ayda bir az miktarda sabun ve şampuan verilmektedir.

 

*Yataklar ve çarşaflar eski ve yırtık olduğu için dışarıda ailesi olup kendilerine çarşaf getirilenler bir nebze şanslı olmaktadır.

 

*Her hafta pazar günleri market alışverişi yapabiliyor, çarşamba günleri ise kontör kartları ve sigara alabiliyorlar. Fiyatlar neredeyse dışarıdaki fiyatların iki katı olduğu söylenmektedir. Parası olmayanlar ise hiçbir ihtiyacını gideremiyor.

 

*Normalde gece 24.00’a kadar kapılar açık olması gerekirken, şimdi akşam yemeklerinden sonra insanlar odalarına kapatılıyorlar.

 

*Yaklaşık iki haftadır doktor olmadığını, sağlık ihtiyaçlarının sağlık personeli ile giderildiğini belirttiler.

 

*Yakın dönemde İranlı bir kadının astım krizi geçirdiğini, ambulans çağrılması talep edilmesine rağmen ambulansın gelmediğini sürecin ağrı kesici ilaçlarla giderildiğini ifade ettiler.

 

*Soğuk su ile duş almak zorunda kaldıklarında, bazı odalarda sıcak suların olduğunu ancak bazılarında olmadığını beyan ettiler.

 

*Yurtdışı Terör Suçlusu (YTS) içeride olanlar sürekli odalarında kapıları kilitli kaldıklarını arada havalandırmaya çıkarıldıklarını belirttiler.

 

*Arada jandarmanın arama yaptığını burada kalanların dil bilmemesinden ve algılamamasından kaynaklı olarak iletişim sağlayamadığından jandarma tarafından darp edildiklerini aktardılar. Yakın dönemde Iraklı bir gencin bu şekilde ciddi derecede darp edildiğini aktardılar.

 

*Birçok zaruri ihtiyacın (kalem, defter, çakmak, makyaj malzemesi ve benzeri.) bulundurulmasının yasaklanmaktadır.

 

*Başta nelerin bulundurulmasının yasak olduğu kişilere bildirilmiyor. Yasaklı olduğu iddia edilen eşyalara el konularak bu kişiler hakkında tutanak tutulup disiplin cezaları benzeri cezaların verildiğini belirttiler.

 

*Televizyon, radyo, gazete ve benzeri dış dünya ile bağlantı kurulacak hiçbir şey yok.

 

* 6 kişilik odalarda genelde 8 kişi kalıyorlar.