İktisatçı Önder: Sermaye ile politikacı karşılıklı oynuyor, arada halk eziliyor

img

İSTANBUL - İktisatçı Prof. Dr. İzzettin Önder, ekonomik krizin yapısal olduğunun altını çizerek, “Sermaye ile politikacı karşılıklı oyun oynuyor, arada halk eziliyor” dedi. Önder, büyük zenginlerden bir defalığına mahsus servet vergisinin alınmasını önerdi.

İktisatçı Prof. Dr. İzzettin Önder, Türkiye’de yaşanan ekonomik krizi ve hükümetin ekonomi politikalarını değerlendirdi. Dövizdeki dalgalanmanın ve çok sayıda firmanın konkordato ilan etmesinin ekonomik krizin en net göstergesi olduğunun altını çizen Önder, “Ekonomik kriz ülkede kronik bir hastalık gibi seyrediyor. Türkiye ekonomisi krizden malul olmuş sakatlı bir ekonomidir. Yapılan tedaviler ise hep geçici oluyor” dedi.
 
‘MAKYAJ SİYASİ FIRSAT SAĞLADI’
 
Şu an yaşanan krizin 2000’li yıllarda uygulanan ekonomi politikasıyla alakası olduğunu belirten Önder, “Türkiye 2000’li yıllarda IMF’ye yapısal sorunlarıyla gitti. IMF ondan yararlanarak Türkiye’nin lehine bir program yaptı. IMF politikalarıyla Türkiye’nin yapısal sorunları derinden irdelenmedi. Sadece bu sorunların üzerine makyaj çekildi. Asıl sorun da buydu zaten. O makyaj siyasi fırsat sağladı. Bir takım parıltılar toplumun gözünün önüne sürülerek 16 sene yürütüldü” diye belirtti.
 
‘HÜKÜMET IMF’YE GİTMEYE KORKUYOR’
 
Türkiye’nin yılsonunda borç vadelerinin dolduğunu ve bu nedenle para bulması gerektiğinin altını çizen Önder, “Ehveni şer olarak adlandırdığım IMF herhangi bir ülkenin altyapısına bakılacak şekilde kurulmadı. Gelişmiş ülkeler için kuruldu. Onun için IMF altyapıya bakmaz. Bize geldiğinde ne yaptığımıza ne ettiğimize bakmadı zaten. ‘Şu kadar borcunuz var, faizler burada, fiyat burada, şöyle şöyle yapın, bu borçları ödeyin’ demek istedi. Ve o program çok değişik bir şekilde uygulanarak IMF’ye olan borç bitti. Ama bu hiçbir şey ifade etmedi. Çünkü o borçlarımız bitti, özel borçlarımız arttı. Dolayısıyla hükümet IMF’ye gitmeye şu anda korkuyor” diye konuştu.
 
‘MCKINSEY MESELESİ KAPALI KUTU’
 
McKinsey meselesinin kapalı bir kutu olduğunu ifade eden Önder, bunun örneğinin, 1881-1939 yılları arasında Osmanlı İmparatorluğu'nun dış borçlarını denetleyen kurum olan Düyun-u Umumiye’de yaşandığını belirterek, şöyle devam etti: “Duyun-i Umumiye önce devletin borçlarını aldı. Osmanlı’da aldığı borçları çarçur etti. Bugün yaşananlara benzer Dolmabahçe Sarayı’nı yaptı. Borçlar yüzde 16’lardaydı. Duyun-i Umumiye ile bu yüzde 5’lere indi. Bizim için bir güvence geldi. Bizim borçlar ödenecek dendi. Böyle bir şey düşünmüş olabilirler. Ama sonuçta önümüzde yerel seçimler var. Birçok şirket kendi otoritesini korumak için hesaplara dikkatli bakmaya çalışacak. Dikkatli bakanlar başka saptırmacalar ve masraflar gösteriliyorsa bunu yapmayın diyecekler. Ondan da çekiniyorlar. Onun için yerel seçime gidilirken seçim maliyesi denen şeyde harcamalar yapılır hatta bazı harcamalar yapılmaz. Tutulur son anda yapılır ki onun etkisi büyük olur. Mesela bütün sene içinde memura yüzde 3 şeklinde ayrı ayrı zamlar yaptığınızda başka bir etkisi olur. Birden yüzde 13 zam yaptığınızda başka bir etkisi olur. IMF’ye bundan dolayı belki gitmesi gerekiyordu. Belki çok sıkışık durumdayız. Ama gitmemesi de oportüniteye uygun olacak.” 
 
‘ZENGİNLERDEN SERVET VERGİSİ ALINMALI’
 
Borçların ödenmesi noktasında bulunacak para meselesinde iktidarın şeffaf olması gerektiğini vurgulayan Önder, “Bu çok önemli. Bir yerden bir şekilde bu para bulunacak. İç kaynaklardan bu parayı bulmanın tek yolu var. Halka zam yaparak o para bulunmaz. Ama bunun bir yolu şudur. Ben bu olacaktır demiyorum. Çünkü bunu yapmak çok zordur. Bunu 1995’lerde TÜSİAD önerdi ama yapılmadı. Bir seferliğine büyük zenginlerden binde 1-2-3 oranında bir servet vergisi almak. Ama tabi bunu firmalar karşılayacaktır. Bu durumda da iktidar gider. O yüzden bunu yapamazlar. Daha büyük bir ihtimal dışardan bulunmaya çalışılacak. İki şekilde yapılabilir bu borçların büyük kısmı aşağı yukarı özel sektörün borçları. Özel sektör kimlerse alacakları biraz faiz yükselterek konsolidasyon yapacaklardı. Konsolidasyon demek bu borcun uzun vadesini uzatmak demektir. Ona gidebilirler. Benim şu an borcumu ödemem gerek ama param yok bir üç ay fırsat ver olur derler. Faiz şu kadar olur, bu olur derler. Sonuçta bu firmalar para kazanacak. Bu faiz kime yansıyacak? Yılbaşından sonra enflasyonla bize yansıyacak tabi” dedi.
 
‘BU SÜREÇTE DEVLET ŞEFFAF OLMALI’
 
Alenilik konusunda iktidarın izlemesi gereken olgunun ne olması gerektiği üzerine konuşan Önder, “Eğer Katar’dan para gelecekse ya da başka bir milletten alınacaksa bilinmedik hamleler yapılmamalı. Ne olup bittiğini halkın bilmesi lazım. Yani Katar’a Boğaz’da arsalar mı satılıyor ya da bir şirketler uyguna mı satılıyor. Veya başka bir şey mi yapılıyor. Bunu insanların bilmesi lazım. İçerdeki servet transferi yabancılara bir şeyler yapıldığında dolar düşer tabi. Bu bir kötülük alametidir. İyilik alameti değildir aslında. Onun için aleni bir iktidar gerekiyor. Umarım bunu yaparlar. Yani Katar’a biz Boğazda şu arsaları verdik. Bu açık bir şekilde söylenmelidir” şeklinde konuştu.
 
‘TÜRKİYE’DE SORUN YAPISAL’
 
Bütçe kötüyken zamların kaçınılmaz olduğuna değinen Önder, “Daha baştan başlarsak bu kriz yapısal bir krizdir ve kritik bir durumdadır. Bu sorunları uzun vadeli bir programla planlı olarak ama diğerlerinde farklı olarak yıllık programlara indirgeyerek yapmalı. Bu 5 sene sürebilir. Ama Türkiye’nin başka bir yolu yok. Bu şekilde davranılmalı ama böyle davranılmıyor. Böyle olsaydı eğer, bizde halk olarak bu fedakarlığa katlanır en sonunda bir yere geleceğimizi bilirdik. Ama bu böyle yapılmıyor. Orta vadeli bir program ekonominin piyasa teslim edilmesi demektir. Bence yanlışlık burada oldu. Ama bu politik oportünitedir. Çünkü hükümet Türkiye’nin temel sorunun yapısal olduğunu bir türlü kabul etmiyor. Krizi kabul etmek ise bunun alt kademesidir. Zaten kriz bunların sonrasında gelişen bir şeydir” dedi.
 
‘TÜKETİM ÇILGINILIĞINA SAVRULMAMALIYIZ’
 
Türkiye’nin üretemediğini ama bunun yanında israfta yaptığını söyleyen Önder, “Araba krizi oluyor. Gidip araba alıyorlar. Sonra arabalar banka tarafından alınıyor. Borçlar vatandaşta kalıyor. Gidip onu bunu alıyor. Almasın demiyorum. Ama kapitalizmin çağımıza hakim olan tüketim çılgınlığına savrulmamak lazım. Türkiye’nin buna gücü yok. Başka ülkeler bunu yapabilir ama Türkiye böyle bir çılgınlığa savrulamaz. Bunu politikacıların anlatması lazım. Türkiye’nin şu anda bir tasarruf dönemine geçmesi teknoloji yatırımı yapması lazım. Cep telefonlarının programlarını bizim yapıyor olmamız lazım. Ama biz bunu hala dışardan alıyoruz. Dolaysıyla hala bir araba yapabilecek miyiz diye hayıflanıyoruz. Türkiye’nin uzun vadeli bir perspektifle çok derin bir programa girmesi gerek. Bunun acılarını toplumca eşit olarak paylaşmamız lazım” diye anlattı.
 
‘SERMAYE VE POLİTİKA BİR ARADA’
 
Önder, artan fiyatlar karşısında yüzde 10 indirim yapılmasının bir anlamı olmadığını belirterek, “Piyasa hakimiyeti olduğu zaman orada politikacı hakim değildir. Orada sermaye hakimdir. Ama sermayede politikacıyla beraber iş yürütüyor. Sermaye ile politikacı karşılıklı oyun oynuyor. Ve arada halk eziliyor. Bu çok açıktır. Hatta politikacı ikinci durumdadır. Önce bir kamçı gösterir. Önce sermayedarlara gülerler onların istediğini yaparlar. Çünkü iktidarda kalmak isterler” diye belirtti. Türkiye’deki bu soruna reel bakılması gerektiği vurgusunu yapan Önder, politikacı ile sermaye iş birliğinde tedbirler alınması gerektiğini söyledi.
 
‘ALTYAPISAL SORUNLAR İRDELENMELİ’
 
Altyapısal sorunların irdelenmesi gerektiğinin altını çizen Önder, “Krizin neden oluştuğuna bakılmalıdır. Vaktiyle destek olarak verilmiş olan paraları siz vadesi geldiğinde ödeyebilecekken döndürüp kendi ülkenizi yönetebilecek şekilde kullanmadıysanız krizi yaratan sizsiniz. Bu çok önemli. Türkiye böyle mi yaptı? Evet, Türkiye bu kadar taşa toprağa parayı yatırmasaydı böyle olmazdı. Taşa toprağa yatırılan para aslında faizi yükseltir. Çünkü bu ödemeyi güçleştirir ve riski arttırır. Buralara bu yüzden geldik. Ha bu sırada ABD oyun oynadı mı? Oynamış olabilir. Oynamadı diyemem. Ama ben ABD’ye kızamam. Benim dönüp kendime bakmam lazım. Bu ortamı eğer ben sağladıysam. Ben kendime dönüp bakmak durumdayım” dedi.
 
MA / Elif Çetiner – Servet Karaduman

Diğer başlıklar

18:01 DEM Parti’den Hezo ve Heskîf uyarısı
17:57 AKP’li Gültak’ın ‘bayrak’ videosuna jet hızıyla erişim engeli
17:55 HDP’li Silopiya Belediyesi 2 projeyi daha hayata geçirdi
17:50 ‘Dargeçit’ belgeseli İstanbul Film Festivali’nde yarışacak
17:41 AKP adayından itiraf: Baykan 10 yıldır geride kaldı
17:35 Pinyanişi Gençliği: DEM Parti irademizdir
17:18 Kocaeli’nin sorunlarını sıralayan adaylar, çözüm adresini gösterdi
17:17 Tempoyu arttıran DEM Parti adaylarından seçim güvenliği çağrısı
17:10 DEM Parti'den Bedlîs’te coşkulu mitingler
17:05 Hatimoğulları'ndan 'sandık güvenliği' uyarısı
17:04 Cinsel taciz faili müftü tahliye edildi
16:35 Akdeniz Belediyesi'nin etrafına polis bariyerleri yerleştirdi
16:29 Leyla Zana: Şirnex direniştir kimseye vermeyeceğiz
16:12 Adalet Nöbeti: Abdullah Öcalan özgür değilse, kimse özgür değil
16:03 Sivas’taki Surp Garabet Kilisesi satılığa çıkarıldı
15:59 'Sandık başında göçü, yıkımı, hasta tutsakları unutmayalım'
15:51 AKP’li Beyoğlu giderayak personele imar ve ruhsat mesaisi yaptırıyor
15:47 Bayındır: Bu seçim Kürt halkının referandumudur
15:35 DEM Parti Gençlik Meclisi’nden yeni video
15:29 Bakırhan: Kürt sorununun muhatabı Abdullah Öcalan’dır
15:22 AKP’li başkan, oğlunu kayyım yönetimindeki belediyede işe soktu
15:06 İzmir’den hareketli seçmen yola çıktı: Rekor kırmaya gidiyoruz
14:59 Tokat Cezaevi'ndeki avukat görüşmelerinde ses ve görüntü kaydı alınıyor
14:22 Oy kullanmak için yola çıktıkları Yenikapı sahili otobüs terminaline dönüştü
13:46 Uluslararası heyetler Amed’de: Seçimleri gözlemleyip raporlaştıracağız
13:44 DEM Parti seçimleri iki merkezden takip edecek
13:35 Hatimoğulları: 31 Mart'ta mührü DEM ağacının altına vuralım
13:29 Îdir'da taşımalı asker ve polisler için okullar tatil edildi
13:24 Onbinler Wan'daki final mitinginde
13:17 Amed Emek ve Demokrasi Platformu: Herkes sandığa sahip çıkmalı
13:15 Kadir İnanır'ın sağlık durumu iyiye gidiyor
13:03 DEM Parti’den Adana açıklaması: Seçime hazırız, zaferle çıkacağız
12:24 MKM konserine getirilen yasak kararı iptal edildi
12:03 Leyla Zana, Orhan Doğan’ın mezarını ziyaret etti
12:02 Muğla'da hareketli seçmen yola çıktı: Kazanmak için gidiyoruz
12:01 ABD'li heyet Kalın, Güler ve Akar'la görüşecek
12:00 AKP Cizîr’de para dağıtarak oy istiyor: Parayı alın oyunuzu vermeyin!
11:49 Çadırkentte kadınları fuhuşa zorlayan Debe AKP'den aday
11:27 Ailelerden İmralı başvurusu
11:13 İsrail ordusu Halep'i vurdu
10:54 Yunanistan'da deprem
10:50 Riha'da sahura kadar seçim çalışması
10:33 Sanatçılar: DEM Parti için sandığa gidelim
10:21 Kuzey ve Doğu Suriye'de yerel seçim tarihi belli oldu
09:43 3 kentte kadın cinayeti
09:40 Gazeteci Süleyman Ahmet'ten 157 gündür haber yok
09:36 Taybet İnan'ın kızı: Bizi katledenlere oy vermeyin
09:26 Giresun’da KYK yurdundan asansör düştü
09:25 Dilovası’nda gençlerin gözü seçimde: Neden bahar açmasın ki?
09:24 Abdullah Öcalan’ın özgürlüğü için 124 gündür grevdeler
09:16 Kürkçü: Kurdistan’da her hafta, her ay Kızıldereler yaşanıyor
09:09 Mezarlığa konteyner kuran anneye verilen cezanın gerekçesi: Örgüt mezarlığı!
09:08 Gazeteci Aykol'a gönderilen mektup 4 yıl sonra ulaştı
09:07 Amed'de binlerce kişiyle sandıklar korunacak
09:06 Mahkeme ‘hukuki menfaat’ gerekçesiyle Akbıyık’ın iddialarını esas almadı
09:05 Yıldız’ın avukatı: Tutsağa para göndermek yasada suç değil
09:04 Doktor Gül: Bağımsız heyetler İmralı'ya gitmeli
09:00 1 oy neden önemli?
09:00 29 MART 2024 GÜNDEMİ
28/03/2024
23:50 DEM Parti Amed'de gazetecilerle buluştu: Gayrimeşru olanlar gidecek
23:27 Sêwereg'te kaza: 3 ölü, 6 yaralı
23:13 Türk: İrademiz sandıklara yansırsa barışa bir adım daha yaklaşırız
22:40 Öğrenciler ‘deprem riski’ nedeniyle yurttan çıkarılmak istendi
20:53 Akdeniz’de kasıtlı çıkarıldığı belirtilen yangınlarda artış
20:47 HDP'nin eski MYK üyelerinin ‘Ermeni Soykırımı’ açıklamasından yargılandığı davada karar çıktı
20:20 Şenyaşar ailesinin eylemine DEM Partili kadınlar ve avukatlardan ziyaret
19:46 YSK’den ‘iftar’ kararı: Sayım aralıksız yapılacak
19:34 Bakırköy Cezaevi önünde gözaltına alınanlar serbest bırakıldı
19:27 Nijerya'da 3 ayda 202 kişi menenjitten hayatını kaybetti
18:02 Bakırköy Cezaevi’nde tutsaklar görüş sonrası darp edildi
17:50 Genç: Erdoğan Kürt sorununda çözüme yönelmez
17:23 DEM Parti’den bir ilk: Engelliler için yeni bir yaşam mümkün standı
17:16 DBB’ye ait malzemeler askeriye ve emniyet tarafından taşınıyor
16:59 Yargıtay, Ata ve Mızrak davasında polislerin beraatını onadı
16:49 DEM Parti seçim çalışmalarına hız verdi
16:46 MB rezervleri bir haftada 4 milyar 53 milyon dolar azaldı
16:39 DEM Parti: AKP’liler Belçika’daki ırkçı saldırının sözcülüğünü yapıyor
16:30 Hatimoğulları: Savaş için kapı kapı dolaşacağınıza barış için İmralı kapısını açın
16:21 Adalet Nöbeti’nden ‘İmralı kapısını açın’ çağrısı
16:07 Zana Bedlîslilere seslendi: Sandıklarınıza sahip çıkın
16:07 DEM Parti: Antalya'da adaylarımızı geri çekmiyoruz, oylar DEM'e
16:01 Temelli Colemêrg'de: Bu faşist iktidarı yıkacak olan sizin iradenizdir
16:00 Hatice Yıldız’ın tutukluluğu Bakırköy cezaevi önünde protesto edildi
15:47 Roboskî’yle yüzleşme olmadan demokrasi mümkün değil
15:34 Meleyî aşireti DEM Parti’ye desteğini açıkladı
15:17 Bakırhan: Halk onuruna ve iradesine sahip çıkacak
15:15 Pontoslu yazar Haralambidis yaşamını yitirdi
15:05 Êlih kayyımı AKP adayı için 53 milyona koli hazırlattı
15:01 Amed’de okul temizliği yaptırılan 15 öğrenci zehirlendi
14:55 Tutsaklardan siyasi partilere mektup: Açlık grevleri konusunda rol üstlenin
14:37 Mart ayı katliamlarıyla yüzleşme çağrısı
14:18 Okullar 1 Nisan'da tatil
14:16 Bayındır Bazîd’den seslendi: 1 Nisan’da başarımızı birlikte kutlayalım
14:01 Yargıtay Başkanı onuncu turda da seçilemedi
13:08 Açlık Grevi İzleme Koordinasyonu: Tutsakların talepleri karşılanmalı
12:55 DEM Parti’den 3 merkezde miting
12:48 Mûş'ta vali, kaymakam ve komutandan seçim çalışması
12:22 Esenyurt'ta 5 katlı binada yangın çıktı
12:21 Kütahya ve İstanbul’da erkek şiddeti
11:57 AKP'li belediyenin taş ocağına 'ÇED gerekli değil' kararı
11:42 ÖHD’den iki bakanlığa başvuru: Sağlık hakkı ihlaline sebep olan uygulamalar son bulsun
11:33 Abdullah Öcalan’ın avukatlarından yeni görüşme başvurusu
11:06 Zafer işareti gerekçesiyle seçim görevi iptal edildi
10:42 Kantinden para ile satın aldıkları eşyalara el konuldu
10:41 Agrobay işçileri ilk kazanımlarını elde etti
10:29 Cisim patlaması raporu: Dayan ailesi mağdur edildi
10:23 Ertak: Şirnex'te 2004 ruhuyla sandık başına gidelim
09:37 DEM Parti'ye destek yürüyüşü
09:13 Gazeteci Ahmet’in akıbetine dair 156 gündür açıklama yok
09:12 Tutsaklar 123 gündür açlık grevinde
09:11 DEM Parti Cihanbeyli için seferber
09:09 Xinûs eşbaşkan adayları: Herkese eşit hizmet vereceğiz
09:08 Abdullah Öcalan'ın avukatı: CPT güven veren bir kurum olmaktan çıktı
09:07 Wêranşar DEM'den yana
09:06 Ebexliler 2019’un hesabını soracak!
09:04 'Taşıma' hilesine karşı binlerce hareketli seçmen başvurusu
09:02 Tutsak yakınlarından hukuksuzluğa karşı dayanışma çağrısı
09:01 Tuncel: Sandığa gidelim, gasp edileni geri alalım
09:01 28 MART 2024 GÜNDEMİ
08:51 Ahlat T Tipi’nde provakatif saldırı
08:42 Beyaz Saray’dan İsrail’i görüşmeye ikna çabaları
27/03/2024
23:59 Riha’da kitlesel halk buluşmaları: Halka hizmet DEM Parti ile gelecek
23:56 Halk buluşması mitinge dönüştü: Hiçbir kuvvet Êlih’in kafasını karıştıramaz
23:22 Riha’da gözaltına alınan 7 kişi serbest bırakıldı
21:41 Barikat Riha’dan DEM Parti’ye destek yürüyüşü
21:34 Agirî ve Wan'da gençlik şöleninde tecrit vurgusu
21:08 Serüven Kültür Dünya Tiyatro Günü’nde sokakta
20:53 Memurlar AKP çalışmalarına götürülüyor
20:36 Mêrdîn adayları sahada: Sesimiz sandıklardan güçlü çıkmalı
20:30 Tiyatro oyuncularından DEM Parti’ye destek
20:22 Haber Sen: TRT anayasal suç işliyor
20:05 Zana: İmralı kapıları açılsın
19:47 Emine Şenyaşar’ı ziyaret etmek isteyen EMEP’lilere engel
19:43 İzmir'de kadın katliamları protestosu: Örgütlenelim
19:38 Colemêrg’teki final mitingine kitlesel yürüyüşle çağrı yapıldı
19:15 İstanbul’da çok sayıda gözaltı
19:09 KHK eylemi 287’nci haftasında
18:54 Sêrt’te silahlı kavga: 4’ü ağır 8 yaralı
18:28 Bodrum’da kadınlar çocuk istismarını protesto etti
18:04 Erdoğan Êlih’de Ankara ve İstanbul için oy istedi
17:57 İHD Ankara Şube Ekoloji Komisyonu Yıllık Ekoloji Raporu’nu açıkladı
17:02 Türkdoğan TİHV ve İHD’yi ziyaret etti
16:51 DEM Partili adaylar: Adana için yeni bir tarih yazma vakti geldi
16:49 DEM Parti seçim çalışmasında: 1 Nisan'da zaferi kutlayacağız
16:47 Zana'dan Adalet Nöbeti'ne ziyaret: Annelerin mücadelesi olmasa dilimiz yok olurdu
16:38 Eğitim Sen: Cumhur İttifakı adayları okullarda propaganda yapıyor
16:22 Erdoğan Amed'de: Bu kardeşinize yüzde 28,5 oy çıkmışsa durup düşünmemiz lazım
15:50 Hatimoğulları'ndan Erdoğan'a: Çık sen kendini ıspatla
15:47 Emekliler: Sandıkta hesap soracağız
15:40 ÖHD, Marmara Bölgesindeki cezaeevlerine dair raporunu paylaştı