Talepleri reddeden mahkemeye ‘Hasmınız mıyız?’ sorusu

img

ANKARA – Kobane Davası yargılamasında avukatlar, dosyada yer alan gizli ve açık tanıklara dair taleplerini reddeden mahkeme heyetine “Sizin hasmınız mıyız?” diye sordu.

DAİŞ’in Kobanê’ye yönelik saldırısı sonrasında Kurdistan ve Türkiye’nin pek çok kentinde yaşanan halk protestoları gerekçe gösterilerek Halkların Demokratik Partisi (HDP) eski Eş Genel Başkanları Figen Yüksekdağ ve Selahattin Demirtaş’ın da aralarında bulunduğu 18’i tutuklu 108 siyasetçinin yargılandığı Kobanê Davası’nın 37’nci duruşmasının ikinci duruşması görülmeye başlandı.
 
Ankara 22’nci Ağır Ceza Mahkemesi’nin Sincan Cezaevi Kampüsü’nde yer alan duruşma salonunda devam eden yargılamanın bugünkü duruşmasında tutuklu siyasetçilerden bir kısmı ve avukatları hazır bulundu.
 
Başlayan duruşmada Ayla Akat Ata müdafi avukat Çiğdem Kozan, savunmasına üçüncü gününde devam etti.  Heyetin dünkü duruşmada savunmaya kısıtlama getirmeye çalışması nedeniyle savunma biçimini değiştirmek zorunda kaldığını, bu durumun da kendisini kısıtladığını dile getirerek sözlerine başlayan Av. Kozan, müvekkiline dair suçlama delillerini çürütmeye devam etti.   
 
Müvekkiline dönük 6-8 Ekim olayları ile ilgili doğrudan bir suçlama olmadığını, gizli ve açık tanık beyanlarında da bu bağlamda bir iddia bulunmadığını söyleyen Kozan, “Protestolar sırasında müvekkilim milletvekili ve partinin herhangi bir yönetim biriminde yer almıyor. O zaman bu dosyaya neden dahil edildi? Bu durum tam da davanın neden siyasi bir dosya olduğu görüşünü ortaya koyuyor” diye kaydetti.
 
BEYANLARI ÇÜRÜTÜLÜNCE GİZLİ TANIKLAR GİZLİ DİNLENDİ
 
Dosyada yer alan “A53” adlı gizli tanığın daha önce duruşmada dinlendiğini ve beyanlarının çürütüldüğünü hatırlatan Kozan, mahkemenin dosyadaki “Ulaş”, “Mahir” ve diğer gizli tanıkları ise yargılanan siyasetçiler ve avukatlarının olmadığı bir gün dinlendiğini anımsattı. Kozan, mahkeme heyetinin bu durumu “gizli tanıkların hayati tehlikesi var” şeklinde gerekçelendirse de açık tanık olan Merdan Rüştü Ovalıoğlu’nun daha sonra gizli tanık olduğunu, sonrasında tekrardan açık tanık olduğunu ve başına bir şey gelmediğini, bu nedenle mahkemenin gerekçesinin doğruyu yansıtmadığını ifade etti. 
 
‘YALAN BEYANLARINI TUTUKLAMA GEREKÇESİ YAPTINIZ’
 
Kozan, “Bu dosya tanık beyanları ile açıldı. Tanık beyanları dışında hiçbir şey yok. Gerçi birbiri ile çelişiyorlar ama bu durumlara rağmen gizli tanıklar gizli dinlendi. Bu durum silahların eşitliği ilkesine aykırıdır. Bu hukuk garabetidir. Yalan söylediği açık olan tanıkların beyanlarını esas alarak tutuklama gerekçesi yaptınız” diye konuştu. 
 
GİZLİ TANIK ULAŞ’IN BEYANLARINI ÇÜRÜTTÜ
 
Avukat Kozan, devamında dosyada yer alan gizli tanıklardan “Ulaş”ın beyanları üzerinde durdu. Bu tanığın beyanlarını ne şekilde elde ettiğine dair bir açıklamada bulunmadığını, yine mahkemenin de bunu hiç sormadığını söyleyen Kozan, Ulaş’ın emniyet aşamasında verdiği beyanlarda, müvekkili Ata’nın KCK Yönetim kadrosunda yer alan Sabri Ok ve PKK’nin üst yönetimi ile ilişkisinin olduğuna dair anlatımlarda bulunduğuna dikkat çekti. Ata’nın, tutuklu olduğu sırada Sabri Ok’un avukatı olduğu bilgisini paylaşan Kozan, Ulaş’ın beyanlarının soyut, ayağı yere basmayan anlatımlar olduğunu vurguladı. Müvekkilinin Kongreya Jinên Azad (KJA) aktivisti olmasının dava dosyasında suçlama konusu yapıldığını, ancak İçişleri Bakanlığı tarafından bu oluşumun varlığının kabul edildiğini ifade eden Kozan, ayrıca bu oluşumun diyalog sürecinde kurulduğunu ve müvekkilinin de bu bağlamda İmralı’da PKK Lideri Abdullah Öcalan ile görüştüğünü kaydetti. 
 
Kozan, “Açıkçası müvekkil tanıdık bir siyasetçi olduğu için dosyada yer alıyor ve yargılanıyor” dedi.
 
MAHKEME ‘KADRO’ LİSTESİNİ GETİRMEDİ!
 
Gizli tanık “Ulaş”ın emniyet aşamasında Ata’ya dair vermediği pek çok beyanı, mahkemede dinlendiği sırada dile getirdiğine dikkat çeken Kozan, bu anlatımların herkes tarafından bilinen bilgiler olduğunu kaydetti. Kozan, tanığın müvekkiline dönük yine “Kadro” suçlamasında bulunduğunu, ancak buna dair detaylı bir veri sunmadığını belirtti. 
 
Kozan, savunmasına şöyle devam etti: “Gizli tanık Ulaş, ‘dedikodu, siyasetin ilkel halidir. Eğer bir konuda dedikodu var ise, bu gerçeğin yarısıdır’ diyor. Müvekkilimiz dedikodu nedeniyle yargılanıyor. Ancak mahkeme, ‘Siz bize dedikodu mu anlatıyorsunuz?’ demiyor. Tanık anlatımlarında kahve dedikodularını anlatıyor. ‘2015 yılı sonunda Cihan Ekin adında birinin üzerinde bulunan ve polis tarafından yakalanan bir hafıza kartında tüm kadro isimleri yer alıyordu’ şeklinde beyanda bulunuyor. Biz bu isimlerinin yer aldığı listenin getirilmesini istedik. Bizim dosyamızda da kadro iddiası var. Ancak siz bunu araştırmıyorsunuz. Çünkü bu liste gelseydi, gerçek ortaya çıkacaktı. Bu gelseydi tüm tanık beyanları yalanlanacaktı. Ancak bunu dosyaya kazandırmadınız.”
 
DİĞER TANIK BEYANLARINI DA HATIRLATTI
 
Av. Kozan, mahkeme heyetinin gizli tanık Ulaş’a sorduğu sorulara ve bu sorulara verilen yanıtlara da değindi. Tanığın, müvekkili ve diğer siyasetçilerin 6-8 Ekim olaylarıyla ilgileri olup olmadığına dair bir soruya, ‘bilgisinin olmadığını’ yanıtı verdiğini anımsatan Av. Kozan, 6-8 Ekim ile ilgili HDP MYK’ye gönderildiği ileri sürülen mesajın ne şekilde getirildiğine dair de tüm tanıkların ‘bilgilerinin olmadığı’ beyanında bulunduğunu ifade etti. 
 
‘BAĞIMSIZ BİR MAHKEME GÖRMEK İSTİYORUZ’
 
Avukat Kozan, sonrasında dosyadaki açık tanık Kerem Gökalp’ın beyanlarına değindi. Gökalp’ın siyasetçileri birebir tanımadığını ve herhangi bir yerde karşılaşmadığını söylediğini anımsatan Kozan, “Bu kadar yüksek bir konumda olduğunu dile getiren bir kişi, ‘Kadro’ iddiası ile suçlanan müvekkillerimizi tanımıyor! Mahkemenin soruları üzerine, ‘Hiçbirini kampta ya da bir eğitim çalışmasında görmedim’ şeklinde yanıt veriyor. Bunun yanı sıra duruşma salonunda bulunan kimseyi orada görmediğini söylüyor. Ancak mahkeme ısrarla, ‘Size isimleri söyleyelim’ şeklide tanığa soruyor. Biz bağımsız bir mahkeme görmek istiyoruz karşımızda” sözleriyle heyetin yaklaşımı eleştirdi. 
 
Dosyada yer alan “ML” adlı gizli tanığın beyanları üzerinde de duran Kozan, ML’nin dinlediği sırada yanında kimsenin olup olmadığının sorulması gerektiğini, avukatların da bu usulü yerine getirmek üzere sorduğunu, ancak iddia makamının bu duruma itiraz ettiğini ve mahkemenin de bunu kabul ettiğini belirtti.  
 
‘SORULARIMIZ SÜREKLİ ENGELLEDİ’
 
Bu durumun hukuka aykırı olduğunu vurgulayan Kozan, bu nedenle ML’nin verdiği beyanının esas alınamayacağını söyledi. Avukatların yine ML hakkında süren bir dava veya soruşturmanın var olup olmadığını sorduğunu, ancak mahkemenin bu sorunun da sorulmamasına karar verdiğini belirten Kozan, bunun Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) verdiği kararlara aykırı olduğunun altını çizdi. Kozan, bu konuda şunları ifade etti: “Bu beyanları bir soruşturma veya kovuşturmadan kurtulmak, kaçmak için yapıyor olabilir. Ayrıca bu beyanları nereden verdiğini, bir cezaevinde mi yoksa bir mahkeme salonunda mı verdiğine dair sorularımız da yanıt bulmadı. Bu tür soruları mahkeme sürekli engelledi. Mahkeme, ‘biz bunları denetleriz’ dedi. Biz de savunmanın bir taraftarıyız. Bizim de denetlememiz gerekiyor.” 
 
‘AYNI SIRADA OKUDUK, SİZ HAKİM OLDUNUZ, BİZ AVUKAT’
 
Dosyada yer alan bir diğer gizli tanık olan “Seher”in mahkeme tarafından gizli olarak dinlendiğini belirten Kozan, tanığın Ata’nın 6-8 Ekim olaylarını etkilediğine dair bir tanıklığının olmadığını ifade ettiğini söyledi. Dosyada yer alan “225…” adlı gizli tanığa da işaret eden Kozan, “Bu tanık bir mahkemede mi dinlendi, hala bilmiyoruz. Yanında bir hakim var mıydı? Bu merakımız karşılanmadı. Hatta ‘Bu merak konunuz olarak kalacak’ demiştiniz. Biz sizin hasmınız mıyız? Aynı sırada okuduk, siz hakim oldunuz, biz avukat olduk. ‘Yanımda bir hakim var’ deseydi ne olacaktı? Bu tür durumlar aslında yanlarında bir hakimin olmadığını gösteriyor. Bir tanık cezaevinde, polis merkezinde dinlenemez. Buralarda mı dinlendi bilemiyoruz” diye konuştu. 
 
İMRALI GÖRÜŞMELERİ TALEBİ
 
Av. Kozan, müvekkilinin PKK Lideri Abdullah Öcalan’ın talimatı doğrultusunda KJA’nın Sözcüsü olduğuna dair iddiaya ise, bu durumun doğrulanmasının kolay olduğunu söyleyip İmralı’da yapılan görüşmelerin dosyaya konulmasını ve durumun netleştirilmesini istedi. 
 
GÖRÜŞMEYE JANDARMA ENGELİ
 
Duruşma esnasında mahkeme heyeti, bu yöndeki talep üzerine Sebahat Tuncel’in salonda bulunan kardeşin ile görüşmesine izin verdi. Heyet, 3 dakika ile sınırlı tuttuğu görüşmenin temassız olmasını istedi. Jandarma erlerinin kardeşi ile 10 metre uzaklıktan görüşmesini dayattığı Tuncel duruma tepki göstererek, bu şekilde görüşmeyi reddetti. Jandarma erleri ise bu şekilde talimat aldıklarını ileri sürdü. Salondaki siyasetçiler ve avukatlar da duruma tepki gösterdi. Tuncel ve kardeşi, görüşmeden ayrıldı.
 
Duruşma savunmalarla devam ediyor.

Diğer başlıklar

18/10/2023
16:24 İzmir'de deprem
15:45 Firdevs Babat'ın failine ağırlaştırılmış müebbet hapis
14:52 HDK: Soykırımı durdurmak için İsrail ile ilişkileri kesin
14:51 Akbelen'deki saldırılara karşı suç duyurusu
14:27 CPJ: İsrail-Filistin savaşında 17 gazeteci öldürüldü
14:10 Farisoğulları hakkında 26 yıl ceza talebi
14:09 DAİŞ’li Koç'un itiraflarının yer aldığı görüntüyü izletti
14:07 Gazeteci Salaz’ın cenazesi Wan’da toprağa verildi
14:06 ÖHD'nin Amed raporu: 7 ayda 667 kişiye kötü muamele
14:03 İsrail saldırıları protesto edildi
12:58 Biden, İsrail'de: Patlamayı diğer taraf yapmış görünüyor
12:46 'Kayıp sandık' davasında tanıklar dinlenecek
12:27 İsrail Başkonsolosluğu’nun çevresindeki güvenlik arttırıldı
12:25 Licê’deki yangın kendiliğinden söndü
11:19 'Burası Müslüman mahallesi, ayağını denk al' tehdidinden sonra silahlı saldırıya uğradı
10:51 Hatimoğulları: Demokratik Konfederalizm Ortadoğu’daki sorunlar için tek reçetedir
09:48 HEDEP heyecanı: Zafer merdivenleri önümüzde
09:37 HEDEP PM üyesi Temelli: Kuvveden fiile geçme zamanıdır
09:19 Sansür yasası sonrası basın özgürlüğü 'vahim' kategorisinde
09:17 Pentagon'dan açıklama: İsrail'e güveniyoruz
09:16 Rojava ve Filistin'e saldırılar: Ayrım yapmadan ses çıkarılmalı
09:15 Wan'da kiralar 4'e katlandı
09:12 Zorê Vadisi’nde verilen 'ÇED olumlu' kararı yargıya taşınacak
09:12 'Diyanet ve savunmaya aktarılan bütçe eğitime aktarılsın'
09:11 Emekliler 'sadaka' istemiyor!
09:09 Abdullah Öcalan: Kudüs’te yaşananlar yarın Kerkük’te yaşanabilir
09:08 800 kişi hakkında ifade vermişti: Asılsız beyanları mahkeme tutanağında
09:07 Depremzede aile 3 mevsimdir çadırda yaşıyor
09:07 Uyuşturucuya bulaştırılan gençler polis-bekçi ağını anlattı
09:06 Uca: Türkiye, DAİŞ’i tekrardan canlandırmak istiyor
09:00 18 EKİM 2023 GÜNDEMİ
08:32 Gazeteci Salaz’ın cenazesi Wan’a ulaştı
02:19 Filistin Devlet Başkanı Abbas: İsrail tüm çizgileri aştı
02:08 Gazze’de hastane katliamına dünyadan tepkiler: Açık savaş suçu
01:49 Gazze katliamının ardından dörtlü zirve iptal edildi
01:39 Netanyahu hastane katliamından Filistin’i sorumlu tuttu!
17/10/2023
23:39 CPT: Türkiye, Federe Kurdistan Bölgesi’nde 10 ayda 10 sivil katletti
23:08 DBP ve Amed Barosu Gazze’deki hastane saldırısını kınadı
22:50 Siyasi parti gruplarından Gazze için ortak bildiri
22:36 HEDEP: Dünya halklarını barışın sesini yükseltmeye çağırıyoruz
21:29 Gazze'de hastane vuruldu: En az 500 kişi yaşamını yitirdi
21:24 Gazeteci Salaz’ın cenazesi Wan’a doğru yola çıktı
20:48 ‘Tanığın’ yalanlarını yazan gazetecinin dinlenmesi talep edildi
20:03 İranlı şarkıcı Yarrahi tahliye edildi
19:58 Irak ve Suriye tezkeresi Meclis’te kabul edildi
19:32 Oluç: Tezkereye hayır, gelin birlikte barışı örelim
19:06 Saldırılar 11’inci gününde: 3 bin Filistinli yaşamını yitirdi
19:05 Gazeteci Necmettin Salaz’ın cenazesi Silopiya’da
18:49 ‘Savaşa hayır’ konuşmalarından rahatsız olan AKP’ye: Sizin gibi riyakar değiliz
18:02 Burdur, Mereş ve Isparta’da deprem
17:35 Akbıyık’ın beyanlarıyla tutuklanan Can tahliye edildi
17:16 SOHR: Rus uçakları İdlib kırsalına 32 kez havadan saldırdı
17:01 Licê’de orman yangını
16:58 İsmet Alkan son yolculuğuna uğurlandı
16:49 Yolsuzluk soruşturmalarının ardından AKP'li belediye başkanı istifa etti
16:46 Ceylan Önkol Resim Yarışması için başvurular başladı
16:45 Korucu kızını katletti, oğlunu ağır yaraladı
16:29 Beluci kadınlardan Werîşe Mûradî için çağrı
16:15 Filistinli şarkıcı Amine gözaltına alındı
15:46 Koyê'ye SİHA saldırısında 1 kişi katledildi
15:09 Kılıçdaroğlu’ndan tezkere açıklaması
15:04 DFG: Gazetecileri bu tarz yönelimlerle korkutamazsınız
15:01 Talepleri reddeden mahkemeye ‘Hasmınız mıyız?’ sorusu
14:28 DBP ve HEDEP'ten tezkere çağrısı: İktidarın savaş politikalarına onay vermeyin
13:46 Mahalleyi satışa çıkaran kayyım 30 muhtarı umreye götürecek
13:44 Kadını katletmek isteyen erkeğe yurttaşlar engel oldu
13:33 Agirî’de Hayvan Borsası kapatıldı, besiciler eylem yaptı
13:06 Han Yunus ve Refah’a saldırı: 45 kişi yaşamını yitirdi
12:59 İsrail'den 'kara harekatı' açıklaması
12:58 Bahçeli AYM üyelerini hedef aldı, parti kapatma çağrısı yaptı
12:11 CHP Genel Merkezi'ne 'Türkiye'de yabancı asker postalı istemiyoruz' afişi asıldı
11:46 Eski milletvekillerinin yargılandığı dava ertelendi
11:39 Abdullah Öcalan’ın avukatlarından görüşme başvurusu
11:36 Son mektubunda ‘Keşke ülke daha iyi durumda olsaydı’ diye yazdı
10:39 Saldırılar nedeniyle köyler susuz kaldı
10:36 Zekiye Alkan'ın annesi yaşamını yitirdi
10:33 İran'da üst üste deprem
10:18 Plakasız araçla önü kesilen gazeteciye tehdit ve darp
10:14 İnşaat işçileri şantiyenin 5’inci katını ‘işgal’ etti
10:13 Smith-Sivertsen: Öcalan tecritteyken Orta Doğu’ya barış gelmez
09:58 Salaz’ın cenazesi 'resmi işlemler' gerekçesiyle bekletiliyor
09:57 İZENERJİ’de iş bırakma eylemi
09:55 Aydın ve yazarlar: HEDEP kongresi umut verdi
09:35 Barbier: Abdullah Öcalan toplumsal sorunların çözümünü sunuyor
09:32 Ortadoğu yangın yeri: Halklar yeni dünya savaşına sürükleniyor
09:29 'Kürtler katliama uğrarken dünya izliyor'
09:28 Ankara’da en az 15 kişi gözaltına alındı
09:14 Kadına yönelik şiddet: 'Kırım' boyutunu aştı
09:13 Engellere karşı tiyatro sahnelerini kurdular
09:12 Abdullah Öcalan: Ulus devletin çözüm olmadığının en yakın örneği İsrail-Filistin ihtilafıdır
09:09 Polis tehditleri nedeniyle gençlere futbol sahası verilmedi
09:08 Sosyolog Özgen: Türkiye toplumu Abdullah Öcalan’ın özgürlüğü için çağrı yapmalı
09:06 ‘Özgür Kadın, Özgür Sanat' şiarlı kadın festivali düzenlenecek
09:05 Sağlıkta ‘görünmeyen’ şiddet
09:03 'Andok' yazılı Amedspor forması tutukluya verilmedi
09:02 'İsrail'e karşı duranlar Rojava’daki saldırılara da karşı durmalı'
09:00 Cezaevinde tanıdığı 39 yıllık tutuklu babasının hasretiyle yaşıyor
09:00 17 EKİM 2023 GÜNDEMİ
08:44 Motorine zam: Litre fiyatı 40 TL’yi aştı
16/10/2023
21:27 Gazze Sağlık Bakanlığı’ndan ‘salgın hastalık’ uyarısı
19:04 Şêrawa’ya saldırı: Bir çocuk yaralandı
18:37 İşçi servisi kaza yaptı: 7 yaralı
18:21 Kobanê Davası’nda savunmaları kısıtlanan avukatlardan tepki
18:15 TTB’den İsrail Tabipler Birliği’ne mektup
17:33 Kongre ardından gözaltına alınan Yaray hakkında tutuklama kararı
17:26 Türkiye Girê Spî’ye 90 Suriyeli mülteci yerleştirdi
16:46 Mêrdîn’de istismar edilen çocuklar koruma altına alındı
16:44 Çocuk istismarı davasında görüş ayrılığı: Yeni heyet kurulacak
15:49 Tanıklar facianın nasıl 'geliyorum' dediğini anlattı
15:46 İşçiler ödenmeyen ücretleri için çatıya çıktı
15:23 Murray Bookchin’in dört ciltlik ‘Üçüncü Devrim’ eserinin çevirisi çıktı
15:23 Enternasyonalist gençler sınır dışı edildi
15:12 Ümraniye katliam davasında beraat talepli mütalaa
14:57 Tüm Emekli-Sen: Sendikamızı kapatmak anayasaya aykırıdır
14:36 DİSK’ten ‘vergide adalet’ mitingine çağrı
14:23 Kobanê Davası'nda enternasyonal dayanışma
13:55 Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde tekne battı: 40 ölü, 167 kayıp
13:32 Tamil örgütlerinden 'Abdullah Öcalan'a özgürlük' kampanyasına destek
13:15 Ege’de mülteci teknesi battı: 3 ölü
12:59 ÖHD’den 9 Ekim raporu: Kötü muamele ve işkenceye başvuruldu
12:26 HEDEP'li Çubuk: Kendini tekrar etmeyen bir adım attık
12:18 Gazze'de 50 bin hamile kadın doğum hizmetinden yoksun
12:06 Gazeteci Salaz’ın cenazesi yarın toprağa verilecek
11:35 Mahmud Abbas: Hamas, Filistin halkını temsil etmiyor
11:03 İsrail, Lübnan sınırında 28 köyü boşaltıyor
10:18 HEDEP kongresi: Geri adım atılmadığını gösterdi
10:06 ‘Cezaevi müdürü tutukluları tehdit etti’
09:57 En az 4 bin 70 kişi hayatını kaybetti
09:22 Kentsel Dönüşüm Başkanlığı kuruldu
09:03 Xwebûn'dan 'Dünya Öcalan'a borçlu' manşeti
09:02 'Gazetecilik yaptın' davaları başlıyor
09:01 Dünyada her 10 kişiden 1'i yatağa aç giriyor
09:00 16 EKİM 2023 GÜNDEMİ
07:54 7 il için kuvvetli sağanak uyarısı
15/10/2023
23:13 Yunanistan’da iktidar yerel seçimlerin ikinci turunda kaybetti
22:23 Irak Parlamentosu’ndan İsrail-Hamas savaşına ilişkin 7 karar
18:53 Amed’de düzenlenen Marksizm Günleri sona erdi
18:25 Kongre sonrası 4 kişi gözaltına alındı
17:57 Binarê Qendîl’de bir çoban katledildi
17:07 Gazeteci Salaz için anma düzenlenecek
16:46 Amedspor Kadın Futbol Takımı, Beşiktaş'ı 1-0 yendi
16:25 Savaş ve rant politikalarına karşı 'Hadi gari direnişe' dediler
15:47 Metîna Dağı bombalandı
15:05 Sivas’taki kazada ölü sayısı 7’ye çıktı
14:50 Kongreye katılan annelerden tecride pankartlı tepki
14:36 Arjantin’de kadınlar, ‘36’ncı Çok Uluslu Kadın Buluşması’nda’ bir araya geldi
13:49 Kongreye Abdullah Öcalan’ın fiziki özgürlüğü talebi damga vurdu
13:22 Dünyadan Yeşil Sol Parti kongresine mesajlar
13:15 HEDEP'in yönetimi belirlendi
13:00 Bakırhan: Abdullah Öcalan’ın fiziki özgürlüğü sağlanmalıdır