Soruyu ilk olarak dönemin Başbakanı Bülent Ecevit gündeme getirmişti. PKK Lideri Abdullah Öcalan, 1999 yılında uluslararası bir operasyon ile Türkiye’ye teslim edilmesine rağmen dönemin askeri ve siyasi yetkilileri bunu Türkiye’nin bir başarısı olarak lanse etti. Öyle ki bu haberi duyuran DSP Genel Başkanı Bülent Ecevit, bir sonraki seçimde oylarını artırarak, iktidar oldu. Ancak Öcalan’ın uluslararası bir operasyon ile Türkiye’ye teslim edildiğini, Türkiye’nin bu konuda bir başarısı olmadığını en iyi bilen isimlerden biriydi Ecevit. 

 

SORUYA CEVAP BULAMADAN GÖÇÜP GİTTİ

 

Öcalan olayında Ecevit’in kafasında oturmayan sorular vardı. Ömrünün son dönemlerinde de kafasındaki bu soruyu kamuoyu ile paylaştı. Ölümünden bir yıl önce Gazeteci Balçiçek Pamir ile röportaj yapan Ecevit, yöneltilen “Madem ABD'nin Kürt politikası belli, niye bize Apo'yu verdiler? Veririz ama idam edemezsiniz mi dediler?” sorusuna şu yanıtı vermişti: 

 

“Kesinlikle böyle bir koşul yoktu. Zaten söyleyemezler, çünkü kendilerinde idam yasası hala yürürlükte. Bize niye Apo'yu verdiler, onu hala ben de bilemiyorum. O çoğulcu toplum içerisinde belki Kürt politikasına karşı olan bir takım çevrelerin etkisiyle oldu bu. Amerika'ya bağlı bir Kürdistan fikrini sevmeyenler de var orada. Ama sonunda hayırlısı oldu. Apo konusunda hiçbir şart getirmediler bize.” 

 

HAKLI KUŞKU

 

Ecevit, yine de Öcalan’ın teslim edilmesinin Türkiye’nin hayrına olduğunu dile getiriyordu. Ancak Öcalan, neden Türkiye’ye teslim edildiğini ve o dönemki planları ilk günden itibaren anlatarak, duruma açıklık getirmeye çalıştı. 

 

Türkiye’ye teslim edilmesini, “Kürt-Türk savaşını çıkarmaya yönelik” olduğunu söyleyen Öcalan, içinde Rusya’nın İsrail’in, İngiltere’nin olduğunu belirtiyordu. Hatta Öcalan “Kürt-Türk savaşını boşa çıkarmak için” 1999 yılından itibaren ateşkes ilan ederek, PKK’nin silahlı güçlerini Türkiye sınırlarının dışına çıkarttı. 

 

ÖCALAN SORUYA CEVAP VERMİŞTİ

 

Konu üzerinde durmaya devam eden Öcalan, çözüm sürecinde döneminde İmralı Heyeti ile yaptığı görüşmede, “ABD’nin beni teslim etmedeki amacı provokasyondu. Ecevit bile söyledi, ‘Niye teslim ettiklerini anlamadım’ dedi. Benim burada ölümüm yüz yıllık Türk-Kürt savaşı demektir. Ben bunu önlemeye çalışıyorum. Bu devlet için de önemlidir. Benim derdim üzerimden provokasyonlar olmasın diyedir” açıklamasında bulunuyordu. 

 

DÖNEMİN İKİNCİ AKTÖRÜ DE AYNI SORUYU GÜNDEME GETİRDİ

 

Aynı soruyu Genelkurmay eski Başkanı İlker Başbuğ, 20 yıl sonra yeniden gündeme getirdi. “ABD, Öcalan’ı bize niye verdi?” sorusunu yeniden gündeme getiren Başbuğ, o dönemin önemli aktörlerinden biri. 

 

Öcalan, Türkiye’ye teslim edildiğinde Başbuğ, MGK Genel Sekreter Başyardımcılığı görevini yürütüyordu. İngiltere Kara Harp Okulu, NATO Savunma Koleji gibi kariyerleri olan, Diyarbakır ve Malatya’da Ordu Komutanlıkları yapan, 2008 yılında Genelkurmay Başkanlığı’na getirildiğinde, “PKK’yi bitirme hedefini ortaya koyan” ve daha sonra Ergenekon soruşturması kapsamında tutuklanan Başbuğ, daha önce de “PKK şimdiye kadar 5 kez yenildi, ama yeniden ortaya çıktı” sözleriyle gündeme gelmişti. 

 

BAŞBUĞ ABD’DEN KONUŞTU!

 

ABD’den Hürriyet Gazetesi’ne mülakat veren Başbuğ, ABD’nin Öcalan’ı vererek örgütü aldığını ileri sürüyor. Görüşünü daha çok “PKK ve Kürt hareketi her zaman mutlaka bir devletin ve gücün denetimi altındadır, Kürtlerin kendi adına hareket etme imkanları ve iradeleri yok” esası üzerine oturtan Başbuğ’a göre; Kürtler bir gücün kontrolünden çıkıp, bir başkasının kontrolüne giriyor sürekli. 

 

Fakat Başbuğ’un bu söylemleri Türkiye açısından “ABD bize Öcalan’ı neden verdi” sorusunu yanıtlamaya yetmiyor.

 

TÜRKİYE’Yİ EFRİN’E NEDEN SOKTULAR?

 

Türkiye 20 yıl sonra bu soruyu sorarken, aynı politikanın bir devamı olarak Türkiye’nin Efrin’e sokulması meselesi de bir soru olarak Türkiye’nin gündeminden şimdiden yer almaya başladı. Öcalan’ın teslim edilme aktörlerinden biri olan Rusya’nın, Türkiye’yi neden Efrin’e soktuğu ve hangi planın ürünü olduğu yıllar sonraki tartışmalarda da gündeme gelecek. Çünkü Türkiye’nin Efrin’e girmesine izin verenler, “Türkiye güçlensin, Suriye’de temel bir aktör olsun” diye bu politikayı uygulamıyor. 

 

O halde “Türkiye’yi neden Suriye’ye, Efrin’e soktular” sorusu “ABD, Öcalan’ı bize niye verdi” sorusunun devamı ve en az onun kadar anlamlı...