NYT Erdoğan ile Trump arasındaki Halkbank trafiğini yazdı 

2020-10-30 10:55:52


	 

	ANKARA - NYT gazetesi, ABD’deki Halkbank davasında para cezasının yüksek tutulmaması için üst düzey Türk yetkililerin ABD Başkanı Trump ile görüştüğünü, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın doğrudan ABD Hazine Bakanı Mnuchin ile temasa geçtiğini yazdı.

	 

	Amerikan New York Times (NYT) Gazetesi, AKP'li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın üst düzey yetkililer ve lobi kuruluşları aracılığıyla Halkbank davası sürecine etki etme girişimleriyle ilgili ayrıntılı bir haber yayımladı. Erdoğan'ın ABD Başkanı Donald Trump'a 2018 yılı Kasım ve Aralık aylarındaki çeşitli görüşmelerde "Halkbank meselesini çözmesi için" sürekli baskı yaptığı belirtilen haberde, Adalet Bakanları Matthew G. Whitaker ve William P.Barr'ın davaya bakan New York Güney Bölgesi Federal Başsavcısı Geoffrey S. Berman'ı engelleme girişimlerinde bulundukları kaydedildi.

	 

	TRUMP'IN KAZANCI

	 

	NYT, Trump'ın şirketinin Türkiye'deki faaliyetlerinden vergi kayıtlarına göre; 2015-2018 yılları arasında en az 2 milyon 600 bin dolar net kazanç elde ettiğine dikkat çekerek, Trump'ın Halkbank davası ve Fethullah Gülen'in iadesi talepleri karşısında sergilediği "yanlı" tutumun dönemin üst düzey yetkilileri arasında bile rahatsızlık yarattığını yazdı. Trump'ın Halkbank davasında düğmeye ancak Trump ile Erdoğan arasında Suriye'deki “Barış Pınarı Harekatı” konusunda yaşanan kriz sonrasında bastığı belirtilerek, yine de başka bireylerin davaya dahil edilmediğine dikkat çekildi.

	 

	Erdoğan'ın ayrıca Rıza Zarrab'ın Manhattan'daki davasına bakan yargıcın görev yerinin değiştirilmesi, Zarrab'ın salınarak Türkiye'ye dönmesine izin verilmesini istediği belirtildi. Halkbank avukatlarının banka ve yöneticilerinin yanlış bir şey yapmadığını, Zarrab tarafından aldatıldıklarını ve Zarrab'ın ifadelerinin gerçeği yansıtmadığını savunduğu belirtiliyor.

	 

	İki Amerikan yetkiliye dayandırılan bilgiye göre, üst düzey Türk hükümet yetkililerinin Hazine Bakanı Steven Mnuchin ve Başkan Trump nezdinde yaptığı lobicilik üzerine Bakan Mnuchin'in Halkbank'a çok ağır bir para cezası verilmemesi için Adalet Bakanlığı üzerinde baskı kurduğu ve Türkiye'nin çok ağır bir para cezasını ödeyebilecek durumda olmadığını söylediği haberde yer aldı.

	 

	ALBAYRAK MNUCHİN'İ ARADI

	 

	Ankara için çalışan lobiciler ve avukatların da aynı yıl Fransız Société Générale bankasına verilen 2 milyar dolarlık ceza gibi bir miktarın Halkbank'ın geleceğini tehdit edeceğini belirttikleri kaydediliyor. Haberde, para cezasının yüksek tutulmaması için üst düzey Türk yetkililerin Trump yönetimiyle görüştüğü, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın doğrudan Hazine Bakanı Mnuchin ile temasa geçtiği belirtiliyor. Erdoğan'ında Trump'a New York Güney Bölgesi Savcılığının Halkbank'ın üzerine gitmeye devam etmesinden duyduğu rahatsızlığı dile getirdiği, Trump'tan duruma müdahale etmesini istediği haberde yer alan bilgiler arasında.

	 

	ERDOĞAN TRUMP'I NASIL İKNA ETTİ?

	 

	Erdoğan'ın Trump'a ayrıca Halkbank avukatlarının hazırladığı bir belgenin kopyasını ilettiği ve belgede Halkbank'ın İran yaptırımlarını deldiği suçlamasını çürüten noktalara işaret edildiği ve Trump'ın "Bana ikna edici geldi" ifadesi de haberde yer aldı. Haberde, iki hafta sonra 14 Aralık'ta Erdoğan ve Trump arasında yapılan telefon görüşmesinde, Trump'ın Halkbank ile anlaşmaya yakın olunduğunu söylediği, Erdoğan'ın da bu durumdan memnuniyetini dile getirdiği yönünde iddialar yer aldı.

	 

	O dönem Adalet Bakanlığı görevini yürüten Whitaker'in, savcılığın Halkbank'a karşı iddianame için yetki istemini reddettiğini ve savcı Berman ile görüşme ayarlayan yardımcısı Rosenstein'a "davanın ilerlemesini istemediğini, bunun Suriye'deki Amerikan askerlerinin hayatını tehlikeye atabileceğini" söylediği de haberde yer alıyor. Kısa süre görev yapan Whitaker'ın yerine gelen Adalet Bakanı Barr'ın da bu tutumu sürdürdüğü ifade edildi.

	 

	Habere göre, Türkiye'nin Suriye'de Barış Pınarı harekatına başlaması ve Trump'ın aynı gün Erdoğan'a gönderdiği "Sert adam olma. Aptal olma" diye biten mektubun ardından 15 Ekim'de ABD Adalet Bakanlığı Manhattan savcılarına Halkbank'a karşı iddianamenin açıklanması için yetki verdi.

	 

	İddianamede, Halkbank'a para aklama, yolsuzluk ve İran yaptırımlarını ihlal amacıyla komplo suçlamaları yöneltildi. Ancak ek bireylere yönelik suçlamalar iddianameye eklenmedi. İddianamenin açıklanmasından 8 ay sonra Haziran'da Trump, Berman'ı görevden aldı. NYT'ye konuşan Adalet Bakanlığı yetkilileri, Berman'ın Halkbank davasıyla ilgili tutumunun görevden alınmasının en önemli gerekçesi olduğunu belirtiyor.

	 

	'GÜLEN’ BASKISI

	 

	NYT haberinin devamında, Erdoğan'ın Fethullah Gülen'in iadesi ve ABD'deki yapılanmasına yönelik Trump'a baskı yaptığına da yer verildi. Beyaz Saray'ın Gülen'in soruşturulması ve ABD'den ayrılmaya zorlanması konusunda İç Güvenlik Bakanlığı ve FBI nezdinde yaptığı girişimlerin de karşılık bulmadığı belirtiliyor. NYT, haberle ilgili görüşlerine başvurulan Türk hükümet yetkilileri, Beyaz Saray ve Amerikan Adalet Bakanlığının yorumda bulunmamayı tercih ettiğini de bildirdi.