Salih Muslim: Komplo neqediyaye, Rêber Apo hîn jî dîl e

2025-10-09 09:01:02


	 

	RIHA - Berdevkê Têkiliyên Derve yê PYD'ê Salih Muslim diyar kir ku komploya li dijî Abdullah Ocalan destpêka hewldanek ji bo ji nû ve dîzaynkirina Rojhilata Navînê bûye û got: "Komplo bi dawî nebûye, Rêber Apo hîn jî dîl e."

	 

	Rêberê Gelê Kurd Abdullah Ocalan ku li Sûriyeyê bi komploya hêzên navneteweyî re rû bi rû ma, beriya darbeya leşkerî ya 12'ê Îlona 1980'an çû Sûriyeyê û di 9'ê Cotmeha 1998'an de neçar ma ku biçe Ewropayê. Piştî ku ji Sûriyeyê derket, li welatên Ewropayê ku serdana wan kir, wekî "kesê nayê xwestin" hat îlankirin û di 15'ê Sibata 1999'an de ew anîn Tirkiyeyê.

	 

	Ji dema hatina wî ya Tirkiyeyê ve, Ocalan li Girtîgeha Girtî ya Ewlehiya Bilind a Tîpa F a Îmraliyê tê girtin û di dema mayîna xwe ya li Sûriyeyê de bandoreke girîng li ser gelek kesan kiriye. Kurd û hevalbendên wan ku li dora ramanên Ocalan kom bûn û xwe birêxistin kirin, piştî ku şerê navxweyî di sala 2011'an de li welêt dest pê kir, pergaleke xweser ava kirin. 14 sal in, Rêveberiya Xweser a Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê li gorî paradîgmaya Ocalan jiyaneke nû ava dike.

	 

	Berdevkê Karûbarên Derve yê Partiya Yekîtiya Demokratîk (PYD) Salih Muslim ku yek ji wan kesan bû ku di salên 1982-83'yan de li Sûriyeyê bi Ocalan re têkilî danîbû, pêvajoya komployê û encamên wê nirxandin.

	 

	

	 

	BANDORA OCALAN

	 

	Salih Muslim diyar kir ku siyaseta kurd berî hatina Abdullah Ocalan a Sûriyê di nav tevliheviyekê de bûye. Muslim destnîşan kir ku partiyên ku piştî sala 1950'yî derketin holê nekarîn gel birêxistin bikin an jî rêberiya wan bikin û got: "Ew li hember êrişan perçe bûn û belav bûn."

	 

	Muslim destnîşan kir ku Abdullah Ocalan di serdemeke wisa de hatiye Sûriyeyê û got: "Piştî sala 1979'an, Abdullah Ocalan û hevalên wî li her derê ku çûnê, ji Sûriyeyê heta Libnanê, berxwedanê birêxistin kirin. Heta salên 1982-83'yan, kesî Rêber Apo nas nedikir. Ew wekî 'Heval Elî' dihat nasîn. Lêbelê, ew dizanibûn ku Apoyî hene. Gava ku mirov dest bi hatin û çûna kampên li vir kirin, ew nas kirin. Ew li cih û malên ku lê dixebitîn man. Hemû ew malbat bûn heval û welatparêz. Gel dest pê kir ku Abdullah Ocalan nas bike û baweriya xwe pê bîne. Ji sala 1984'an û pê ve, bi destpêkirina têkoşîna çekdarî re, gelê Rojavayê bi tevahî tevlî têkoşînê bû. Ji ber ku gel ji nesiyasetbûnê û zextan bêzar bûbû. Ruhekî berxwedanê, îradeya azad û ramana azad di nav gel de derket holê. Ji wê demê ve ramana azad maye. Me ev raman careke din di sala 2012'an de li Rojavayê dît."

	 

	‘HESABÊN WAN SEROBINO BÛN'

	 

	Muslim destnîşan kir ku rêxistina kurd li Sûriyeyê hin derdorên navneteweyî aciz kiriye û got: "Têkoşîna çekdarî ya ku di 15'ê Tebaxê de dest pê kir û piştgiriya raya giştî ji bo wê hin hêzên navneteweyî aciz kiriye. Herî zêde hêzên NATO'yê aciz bûn. Êdî ew nekarîn kurdan wekî ku dixwazin manîpule bikin. 50-60 milyon kurd li Rojhilata Navînê dijîn. Şiyarbûna hemûyan dê planên wan têk bibira. Wan dixwest pêşî li vê bigirin. Wan fêm kir ku birêz Ocalan hêz û dînamîkê di destê xwe de digire. Bi ramanên xwe, gel ketibû qonaxa berxwedanê. Wan fêm kir ku birêz Ocalan çavkanî ye. Ji ber vê yekê wan gelek sûîqest kirin û hewl dan ku jê xilas bibin. Lê ew bi ser neketin. Rêber Apo xwe diparast. Hevalên wî û gelê wî wî diparastin."

	 

	‘KOMPLO PROJEYA DÎZAYNKIRINA ROJHILATA NAVÎNÊ BÛ'

	 

	Muslim destnîşan kir ku piştî ku hewlên suîqastê yên li dijî Abdullah Ocalan bi ser neketin, ji Sûriyeyê hat derxistin û got: "Wan ev proje ji bo dîzaynkirina Rojhilata Navînê wekî ku dixwestin pêk anîn. Komplo beşek ji Projeya Rojhilata Navîn a Mezin bû. Dema ku komployê dest pê kir, wan got, 'Here Ewropayê,' lê paşê hemû Ewropayê deriyên xwe girt. Piştre me fêm kir ku ew dixwazin vê projeyê li tevahiya Rojhilata Navînê belav bikin. Gelê kurd di pêşengiya vê de bû û birêz Ocalan rêberiya gelê kurd dikir. Ji ber vê yekê wan got, 'Werin em êrişî Ocalan bikin.' Hemû hêz di komployê de beşdar bûn. Berî her tiştî NATO bû. Piştî komployê, Şerê Cîhanê yê Sêyemîn dest pê kir û bandorên wê hîn jî berdewam dikin. Ev şerê dîzaynkirina Rojhilata Navînê jî di nav xwe de digirt. Piştî Şerê Cîhanê yê Duyemîn dewletên nû derketin holê û Şerê Cîhanê yê Sêyemîn şerek ji bo dîzaynkirina wan dewletan bû. Wan dixwest gelê kurd û Rêber Apo ji bo vê yekê bikin qurban. Têkoşîn heta roja îro jî berdewam dike. Komplo hîn jî bi dawî nebûye. Rêber Apo hîn jî dîl e. Têkoşîna gelê kurd a li dijî vê yekê berdewam dike û heta ku her tişt biguhere dê berdewam bike."

	 

	‘PIŞTÎ KOMPLOYÊ PERGALA SÛRIYEYÊ HILWEŞIYA'

	 

	Muslim bal kişand ser pêşketinên li Sûriyeyê yên piştî çûyîna Abdullah Ocalan û wiha got: "Birêz Ocalan, dema ku li Şam û Libnanê bû, gelek hevdîtin bi dewletên ereb re kir. Têkiliya wî bi Hafiz el-Esed re hebû. Wî aqil dida wan. Dewleta Sûriyeyê wê demê rêz lê dihat girtin. Serokê Amerîkayê hat û pênc saetan bi Hafiz el-Esed re li ser pirsgirêka kurd nîqaş kir. Giraniya wî ya navneteweyî hebû. Piştî ku Rêbertî (Ocalan) ji Sûriyeyê hat derxistin, Hafiz el-Esed çû û kurê wî, Esed, hat. Pergala Sûriyeyê dest bi hilweşînê kir. Her çend berê pergaleke dîktatorî û despotîk bû jî, ew hîn jî dixebitî. Dema ku Rêbertî ji Sûriyeyê hat derxistin, ew êdî nekarîn siyasetê bikin; ew bê çareserî man. Encam bûn sedema hilweşîna dewleta Sûriyeyê. Aliyekî din ê komployê gelê kurd bû. Dema ku komplo pêk hat, li her malê şîn hebû. Ji ber ku wan hêviya xwe, azadiya xwe, têkoşîna xwe di wî de dîtibûn. Her kesî meraq dikir, 'Çi dibe?' Bi sedan kesan li Rojavayê laşên xwe şewitandin. Wan bûyeran deqe bi deqe şopandin û pir bandor bûn. Ruhê ku li wir hatibû çandin ruhê jiyana azad bû. Wî ruhek di nav gel de çand. Ji ber ku gelê kurd li Rojavayê guherîbû. Gelê kurd êdî mafên xwe diparast. Encamên vê ruhê berxwedanê hîn jî tên dîtin."

	 

	‘AZADÎ GIRÊDAYÎ AZADIYA RÊBERTÎ YE'

	 

	Muslim ku got "Çiqas zilm mezin be, berxwedan jî ew qas mezin dibe" wiha domand: "Ji her alî ve têkoşîneke mezin derket holê. Gel digot, 'Rêberê me dîl hatiye girtin, em çawa dikarin wî rizgar bikin?' Her tişt ji bo Rêber Apo bû. Gel fêm kir ku azadiya wan bi azadiya Rêber Apo ve girêdayî ye. Vê bandoreke kûr kir. Ev bandor îro jî berdewam dike. Gelê kurd dîroka xwe fêr bû. Wan parastinên Rêber Apo xwendin. Tiştê ku îro li Rojavayê diqewime encama vê felsefeyê ye. Mafên jinan, wekhevî û berxwedan encamên vê ramanê ne. Nasnameyeke nû derket holê. Nasnameya kurd a azad derket holê. Ji gelekî ku hatibû bindestkirin, gelekî ku li hember her tiştî li ber xwe da û dikarîbû xwe bi rê ve bibe derket holê. Li dijî komployê û li dijî rêxistinên barbar ên wekî DAIŞ û El Nusra şer kir. Ev hemû encama ruhê têkoşînê û îradeya azad a ku hatiye çandin bû. Gelên ku li kêleka me  hêviya xwe di me de dibînin. QSD, ji bo tevahiya Sûriyeyê bûye hêviyek. Ev encamên felsefeya Rêber Apo ne."

	 

	MA / Sema Bîngol