Halkların Demokratik Partisi (HDP) Van Milletvekili Murat Sarısaç, 15 Mayıs Kürt Dil Bayramı nedeniyle Kürt dili kurumlarının kapatılmasının, anadilde eğitim verilmemesinin Kürtçe üzerindeki olumsuz etkilerinin ve bunun sonuçlarının belirlenmesi amacıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) araştırma önergesi verdi. 

 

'KÜRTÇE KONUŞTUĞU İÇİN LİNÇ EDİLENLER OLDU'

 

Türkiye’de yaşayan Kürtlerin sayısının kaynaklara göre 15 ila 25 milyon arasında olduğu hatırlatılan önergede,  buna rağmen Kürtçe'nin (Kurmanci, Kırmançki) geçmişten bugüne değin sürekli baskıların ve yasakların hedefi olduğu belirtildi. Sarısaç önergesinin gerekçesinde şunlara dikkat çekti: "Kürt dili hiçbir zaman anayasal güvenceye kavuşturulmamış ve Kürtçenin geliştirilmesi için gerekli tedbirler alınmamıştır. Her ne kadar zaman içinde Kürtçe üzerindeki yasaklar kalksa da bir dilin yaşayıp gelişmesini sağlayacak hayati adımlar hiçbir zaman atılmamıştır. Bugün de Kürtçe anadilde eğitim hala yasaktır. Kürtçenin anayasal güvenceye alınmaması ve eğitim dili olarak kabul edilmemesi gibi nedenlerle büyüyen önyargılar; Kürtçe konuştuğu için insanların linç edilmesine, hatta öldürülmelerine bile neden olmaktadır."

 

'KÜRT KURUMLARI KAPATILDI'

 

Devletin ilgisizliğine rağmen Kürtlerin kendi dillerini ve kültürlerini korumak amacıyla birçok kez kendi kurumlarını açtıkları ifade edilen önergede, “Kürt dili kurumları ve yayınları AKP İktidarının Temmuz 2016’da ilan ettiği Olağanüstü Hal (OHAL) kapsamında çıkarılan Kanun Hükmünde Kararnamelerle (KHK) hiçbir hukuksal gerekçe olmadan birer birer kapatılmıştır. OHAL süreci boyunca Kürtçe yayın yapan Özgür Gün TV, Denge TV, JiyanTV, Van TV, Azadiya Welat, televizyon ve gazeteler, Kürt dilinin korunup geliştirilmesi amacıyla faaliyet yürüten Mezopotamya Kültür Merkezi, İstanbul Kürt Enstitüsü, Kürt dili Araştırma ve Geliştirme Derneği (Kürdi Der), Ehmedê Xanî Dil Akademisi, Ferzad Kemanger İlkokulu, Kürt Yazarlar Derneği gibi dernekler ve okullar ile DBP’li belediyelerin bünyesinde faaliyet yürüten Kürtçe kreşler kapatılmıştır. Aynı şekilde okullarda seçmeli olarak verilen Kürtçe derslerin önünde de birçok engel çıkarılmıştır" denildi.

 

'KÜRTÇE'YE YÖNELİK YASAKLAR DEVAM EDİYOR'

 

Sarısaç önergesinin sonuç kısmında, "Kürt dili ve kültürüne hizmet eden TV, gazete, dernek, okul, kreş ve enstitülerin KHK’larla kapatılması ve Kürtçeyi tanımaya yönelik herhangi resmi bir adımın atılmaması bugün de Kürtçeye yönelik yasakların sürdüğünü göstermektedir. Dolayısıyla Kürt dili ve kültürü üzerine faaliyet yürüten kurumların kapatılması başta olmak üzere Kürtçeye yönelik süregelen baskı ve engellemelerin Kürt dili üzerindeki olumsuz etkisinin araştırılması elzemdir" ifadelerine yer verdi.