16 yılda koca bir işçi mezarlığı yaptılar!

img

İSTANBUL – AKP’nin 16 yıllık döneminde en az 21 bin işçi yaşamını yitirdi. İktidarın iş cinayetleriyle özdeşleştiğini belirten İSİG üyesi Murat Çakır, işçilerin bu tabloya bakarak 24 Haziran’da sandık başına gitmesi gerektiğini dile getirdi. 

 
Güvenli bir çalışma yaşamı için yola çıkan İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG), AKP iktidarlarının 16 yılda coğrafyalı bir işçi mezarlığına dönüştürdüğünü kaydetti. AKP döneminde en az 21 bin işçi iş cinayetlerinde yaşamını yitirdi. Uzun çalışma saatleri, iş yükü fazlalığı, meslek hastalıkları yanı sıra taşeronlaştırma ve örgütsüzlük iş cinayetlerini arttırmakta.
 
İNŞAATTAN MADENE HER YER AYNI 
 
İktidar 2012 yılında “İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası”nı tartışmaya açtı, kimi düzenlemelere gitti ancak her türlü denetimsizlik iş cinayetlerine çanak tuttu. Tuzla’da tersane işçileri; Çağlayan’da kot kumlama işçileri; Davutpaşa ve Ostim’de kimya işçileri; Soma, Kozlu, Zonguldak, Karadon, Ermenek, Şirvan ve Şırnak’ta maden işçileri; Esenyurt ve Torunlar’da inşaat işçileri; Isparta, Düzce ve Sakarya’da mevsimlik tarım işçileri ve daha niceleri denetimsizlik sonucu yaşanmış iş cinayetlerinden. 
 
KAMPANYA 4 AY SÜRDÜ: 753 İŞÇİ YAŞAMINI YİTİRDİ 
 
13 Mayıs 2017’de 3’üncü Havalimanı inşaatında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Mehmet Müezzinoğlu’nun katılımıyla “İş Sağlığı ve Güvenliği Hedef Sıfır Deklarasyonu” imza töreni düzenlendi. 4 ay süren kampanya süresinde en az 753 işçi yaşamını yitirdi. Havaalanı inşaattı sürekli işçi ölümleriyle gündeme geldi.  
 
DAVUTPAŞA
 
31 Ocak 2008 günü İstanbul Davutpaşa Çiftehavuzlar Caddesi’nde meydana gelen patlamada 21 kişi öldü, 116 kişi de yaralandı. Patlama sonrası dönemin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, "Atölyenin üst katında ne yapıldığını komşusu bilmezse biz nereden bileceğiz?”, İstanbul Valisi Muammer Güler, “Maalesef böyle kaçaklar oluyor", Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş ise, "Vatandaş ihbar etmezse kaçak olduğunu nereden bilelim?" savunması yapmışlardı. 2009’da açılabilen Davutpaşa Davası, beş yılda sonuçlandı. Kamu görevlileri temize çıkarılırken, 2 belediye görevlisine 7,5 yıl, binanın sahibi 2 kardeş de 5 yıl hapis cezası verilerek konu kapatıldı. 
 
OSTİM-İVEDİK
 
Ankara OSTİM ve İvedik Sanayi Bölgesi’nde aynı gün meydana gelen iki ayrı patlamada 20 işçi yaşamını yitirdi. Patlamada oksijen tüpleri “suçlu” bulundu. 
 
ESENYURT
 
11 Mart 2012’de İstanbul Esenyurt'ta Güzelyurt Mahallesi 12. Cadde üzerindeki Marmara Park alışveriş merkezinin inşaat şantiyesinde işçilerin yatakhane olarak kullandığı çadırlarda yangın çıktı, 11 işçi yanarak can verdi. İşverenlerin yargılanmadığı dava Yargıtay tarafından bozuldu. 21 Haziran’da duruşma görülecek. 
 
SOMA FACİASI'NDA 301 CAN 
 
13 Mayıs 2014'te Manisa’nın Soma ilçesindeki kömür madeninde meydana gelen çökmede 301 işi yaşamını yitirdi. Türkiye tarihinin en büyük iş cinayeti olarak tarihe geçen olayda, 5’i tutuklu 51 sanık yargılanıyor. 
 
ŞİRVAN'DA 16 CAN 
 
7 Kasım 2016 tarihinde Siirt'in Şirvan ilçesindeki Madenköy yakınlarındaki bakır madeninde meydana gelen toprak kaymasında 16 işçi yaşamını yitirdi. 7’si tutuklu 13 kişinin yargılandığı davada, tutuklu sanıklar tahliye edildi. 
 
8 CAN GİTTİ 'KAÇAK' BULUNAMADI!
 
17 Ekim 2017’de Şırnak kent merkezine yaklaşık 5 kilometre uzaklıkta bulunan 1 No'lu Kömür Ocağı’nda göçük meydana geldi. Göçükte 8 işçi yaşamını yitirdi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, işletmenin kaçak olduğunu açıkladı. Şırnak Cumhuriyet Başsavcısı Mehmet Patlak, “Herhangi bir kaçak kömür üretimine rastlanmadığı ancak söz konusu yüklenici firmanın üretime hazırlık çalışmaları kapsamında faaliyetler icra ettiği tespit edilmiştir" açıklamasıyla Bakanlığı yalanladı. Açılan soruşturmada, arpa boyu yol alınmış değil. 
 
İŞÇİ MEZARILIĞINA DÖNÜŞEN HAVALİMANI
 
1 Mayıs 2015’te yapımına başlanan 3’üncü Havalimanı, geçen 3 yıllık süreçte adeta işçiler için mezar oldu. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın açıklamalarına göre 30’a yakın işçi yaşamını yitirirken, inşaatta çalışan işçiler bu sayının 400 olduğunu, bazı iddialar ise 800 olduğunu belirtiyor. Cinayetlerle ilgili karara bağlanmış herhangi bir dava bulunmamakta. 
 
OHAL'DE 3 BİN 637 İŞÇİ YAŞAMINI YİTİRDİ
 
20 Temmuz 2016’da ilan edilen OHAL süresince en az 3 bin 637 işçi yaşamını yitirdi. AKP Genel Başkanı Tayyip Erdoğan 28 Nisan 2017’deki grup toplantısında OHAL’i savunurken, “Tüm sanayi kesimine seslenmek isterim, 7’nci OHAL dahil bir fabrikada grev söz konusu mu?” demişti. Yine Başbakan Binali Yıldırım, Uluslararası İş Sağlığı ve Güvenliği Kongresi’nin açılışında “İş kazalarının yüzde 80-85 insan hatasından. Eldiven takmaz, baret giymez, güvertede çalışır kemer takmaz. Sürekli peşlerinden koşacaksın. Bu kazalar olduktan sonra tepki olarak düzenlemeler yapıyoruz. İpin ucunu da kaçırıyoruz” diyerek suçu işçiye yüklemişti. 
 
‘SIÇRAMA DÖNEMİ AKP’YE DENK GELİYOR’
 
Sermayenin kar hırsı yüzünden iş cinayetlerinin hep olduğunu hatırlatan İSİG Meclisi üyesi Murat Çakır, “1980 sonrasında zaten neoliberal politikalarla birlikte birinci artışı yaşandı. Ancak esas olarak birden bire sıçramasının nedeni de AKP dönemine dayanıyor” dedi. Özellikle 2001 krizinden sonra Kemal Derviş politikalarını uygulayan AKP’nin olduğunu vurgulayan Çakır, “Patronlara sınırsız imkan, işçi haklarını kısıtlama getirildi. Aşırı derecede taşeronlaştırma yaşandı. Sendikal haklar geriye gitti ve demokrasi gerilerken işçi ölümleri artıyor” diye konuştu.
 
Bu dönemin ekonomisinin inşaat ve hafriyatçılık üzerine olduğunu da sözlerine ekleyen Çakır, normalde 3 yılda yapılması gereken inşaatların 1 yılda yapıldığını, bunun da ölümleri arttırdığını söyledi. Buna 3’üncü Havalimanı inşaatını örnek veren Çakır, “Doğa ve çevre katliamını geçtim. Öylesine büyük bir inşaatın 10 senede bitmesi gerekir mantık sınırları içinde ama bunu 5 yılda bitirmek için işçileri gece gündüz çalıştırıyorlar. Yani bir nevi AKP eşittir iş cinayeti gibi bir durum oluyor” ifadelerini kullandı.
 
‘YASA İŞÇİ ÖLÜMLERİNİ AZALTMADI’
 
OHAL sonrası işçi ölümlerinde meydana gelen artışa da dikkat çeken Çakır, AKP’nin çıkardığı “İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası” için de “Ölümleri azaltmadı” dedi. 
 
‘SORUMLULARA TAVIR KONULMALI’
 
24 Haziran’da yapılacak seçimlere işaret eden Çakır, sözlerini şöyle tamamladı: “Artık işçi sınıfı karar verecek. İşçi ölümlerinde artış var. 16 yıllık bir tablo çiziyoruz. Grevler yasaklanıyor, işçi haklarına saldırı var. Doların bugün 4.70 olması peynirin, sütün zamlanması demektir. İşçiler buna bir son vermeli. Bu işlerin sorumlusu olanlara bir tavır koymalı.”
 
HER YIL ARTARAK DEVAM EDİYOR 
 
İSİG Meclisi bu süreçte en az 21 bin içinin yaşamını yitirdiğini kaydetti. 2002 yılından buyana iş cinayetlerindeki değişim şöyle: 
 
* 2002 yılının son iki ayında en az 146 işçi,
 
* 2003 yılında en az 811 işçi,
 
* 2004 yılında en az 843 işçi,
 
* 2005 yılında en az bin 96 işçi,
 
* 2006 yılında en az bin 601 işçi,
 
* 2007 yılında en az bin 44 işçi,
 
* 2008 yılında en az 866 işçi,
 
* 2009 yılında en az bin 171 işçi,
 
* 2010 yılında en az bin 454 işçi,
 
 * 2011 yılında en az bin 710 işçi,
 
* 2012 yılında en az 878 işçi,
 
* 2013 yılında en az bin 235 işçi
 
* 2014 yılında en az bin 886 işçi,
 
* 2015 yılında en az bin 730 işçi,
 
* 2016 yılında en az bin 970 işçi,
 
* 2017 yılında en az iki bin 6 işçi,
 
* 2018’in ilk 4 ayında en az 441 işçi yaşamını yitirdi."
 
MA / Muhammed Doğru